خروش مردم علیه سلطنت در روزهای ششم تا هشتم محرم 1357

پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ در 6 محرم 1357 تهران طبق روزهای قبل در بهشت‌زهرا تعداد زیادی از مردم پس از اجتماع، شعارهای انقلابی سرداده و تظاهرات کردند. در این میان تعدادی از تظاهرکنندگان در حالی‌که تابوتی را با خود حمل می‌کردند در حرکتی نمادین پیکره‌ رژیم پهلوی را به خاک سپردند.

در شهر قم نیز طبق معمول تظاهرات مردم شهر در نقاط مختلف، از جمله خیابان‌های چهارمردان و صفاییه صورت گرفت که منجر به درگیری با مأموران شد. اعتصاب شهر نیز ادامه داشت و تمام مغازه‌ها بسته و مدارس و اکثر ادارات دولتی تعطیل بودند.

در کاشان نیز تعداد زیادی از مردم به تظاهرات دست زدند.در اصفهان مردم در نقاطی از جمله در بلوار هشت‌بهشت و خیابان کیو مقابل مسجد اعظم شهر اجتماع کرده و دست به تظاهرات پراکنده زدند. در همایون‌شهر(خمینی‌شهر) هم‌ تظاهرات گسترده‌ای صورت گرفت که منجر به درگیری شدید بین مردم و مأموران شد. در خوانسار نیز تظاهرات وسیعی انجام گرفت كه منجر به درگیری با مأموران گردید و سیزده‌نفر از مردم زخمی شدند.

در قصرشیرین در استان کرمانشاه هم تظاهرات گسترده‌ای از سوی مردم صورت گرفت. در شاه‌آباد (اسلام آباد فعلـی) تظاهـراتی در خیابان املاک شهر روی داد.در زنجان نیز تظاهرات گسترده‌ای علیه رژیم صورت گرفت.

در اهواز تظاهرات مردم به طرف بهشت‌آباد (قبرستان شهر) با ممانعت مأموران به درگیری انجامید که در نتیجه دامنه‌ تظاهرات به شهر کشیده شده و گسترش یافت که در اثر آن تعدادی از مردم به خاک و خون کشیده و مجروح شدند.

در آبادان هم درگیری شدیدی میان مردم و مأموران حکومت نظامی رخ داد که حداقل یک تن شهید و تعدادی زخمی شدند.

در کرمان نیز مردم از صبح در مسجد ملک ‌این شهر تجمع کرده و بعد از استماع سخنرانی در شهر تظاهرات کردند و بعدازظهر نیز در مسجد جامع تجمع و دست به تظاهرات زدند. به‌علاوه در سایر شهرهای استان مانند سیرجان و زرند هم تظاهراتی برگزار شد.

در شهر رشت هم تعدادی از اهالی اقدام به تظاهرات ضدرژیم کردند. همچنین تظاهراتی در سایر شهرهای استان مانند لنگرود سرانجام پذیرفت. در اراک نیز تظاهرات باشکوهی علیه رژیم برپا شد.

روز هفتم محرم در این روز تمام کشور در التهاب آماده‌‌سازی خود برای تظاهرات بسیار مهم و سرنوشت‌ساز روزهای تاسوعا و عاشورا بوده است. همـه‌ مردم و گـروه‌ها خود را برای برگـزاری شکـوهمند آن آماده می‌کردند؛ ازجمله روحانیت مبارز تهران طی اعلامیه‌ای ضمن ابراز انزجار از کشتار اخیر رژیم، مردم را برای تظاهرات روزهای تاسوعا و عاشورا دعوت کردند.

با نزدیک‌شدن به روزهای تاسوعا و عاشورا خـروج اتباع کـشورهای خارجی از ایران شدت گرفت به‌خصوص اتباع آمریکایی به‌طور گسترده و با کمک هواپیماهای سنگین باربری،‌ ایران را از طریق فرودگاه مهرآباد ترک می‌کردند. ‌این وضعیت چنان حالت شبیه به فرار به خود گرفت که یکی از خبرنگاران آمریکایی آن را با عقب‌نشینی نیروهای انگلیسی از بندر دانکرک مقایسه کرده است.

به‌طورکلی به دلیل التهاب و انتـظار تظاهرات‌های تاسوعا و عاشورا، همچنین بارندگی شدید در این روز، تهران نسبت به روزهای قبل آرام‌تر و شاهد درگیری کمتری بود.

در شهر قم هم صبح و هم بعدازظهر تظاهراتی علیه رژیم در خیابان‌های مختلف شهر رخ داد که به‌وسیله‌ی مأموران سرکوب شد.

در کاشان نیز مردم بعد از اجتماع در مسجد بازار شهر و سوگواری برای اباعبدالله‌الحسین(ع) از مسجـد خارج و در سطح شهر دست به تظاهرات زدند. همچنین در شهر تفرش تظاهراتی برگزار شد که ‌این تظاهرات به وسیله‌ مأموران سرکوب گردید. در ساعت 11 شب این روز مردم بخش آران و بیدگـل از توابع كاشان نیز دست به تظاهـرات ضدرژیم در سطح شهرزده که ‌این تظاهرات تا ساعت 2 بعداز نیمه‌شب ادامه داشت و در این ساعت‌ این تظاهرات به‌وسیله‌ی مأموران سرکوب شد.

در سمنان نیز مردم تظاهرات گسترده‌ای در خیابان‌های این شهر صورت دادند.

شهر اراک نیز در این روز شاهد درگیری مأموران رژیم پهلوی با مردم عزادار بود.

در فریدون‌کـنار درگـیری شدیـدی میان مأموران ژاندارمری با مردم ‌این شهر و عزاداران حسینی که از بابل و آمل به‌ این شهر آمده بودند رخ داد که طی آن حداقل چهارنفر از عزاداران شهید و تعداد بیشتری زخمی شدند.

در امیرکلای بابل نیز تظاهرات باشکـوهی از سوی مردم برگزار شد که ‌این امر باعث درگیری با مأموران ژاندارمری و در نهایت زخمی شدن تعدادی از اهالی شهر شد.

محله‌ سیدجلال بابـل نیز شاهد تظاهرات مردم علیه سلطنت بود. در بابلـسر نیز تظـاهـرات دیگـری علـیه رژیم برگزار گردید. در شهر نکا مردم ابتدا در مسجد توفیق شهر اجتماع کرده و سپس دست به تظاهرات علیه رژیم زدند که مأموران ژاندارمری دخالت کرده و این امر منجر به زخمی‌شدن تعدادی از اهالی شد.

در آمل تظاهرات مردم در خیابان‌های مهدیه و کاخ شهر منجر به درگیری شدیدی میان مردم و مأموران شد که طی آن یک نفـر از سربازان وظیفه‌ سپاه دانش که در تظاهرات شرکت کرده بود، شهید و تعدادی دیگر از اهالی زخمی شدند.

تظاهرات پراکنده در سایر شهرهای مازندران مانند ساری و گنبد نیز برگزار شد. در لاهیـجان در استان گیلان هم تظاهـرات وسیعی از سوی مردم ‌این شهر علـیه رژیم برگزار شد. همچنین تظاهراتی از سوی مردم آستانه‌ی اشرفیه علیه رژیم صورت گرفت.

ولی شدیدترین درگیری در هفتم محرم، در اصفهان رخ داد. در این روز هزاران نفر از مردم این شهر ابتدا در مسجد سید اجتماع کرده و درحالی‌که ‌آیت‌الله حسین خادمی در پیشاپیش آنها حرکت می‌کرد، دست به راهپیمایی مسالمـت‌آمیز زدند تا آنکه نیروهای فرمانداری نظامی اصفهان در چهار راه وفایی راه را بر آنها بستند. در نتیجه آنها دست به تحصن نشسته زدند. ولی این تحصـن نشـسته مـورد هجـوم مأموران حکـومت نظامی قرارگرفت. در نتیجه‌ ‌این درگیری‌ها تعداد زیادی از مردم شهید و مجروح شدند.

در سایر شهرهای استان نیز درگیری‌های شدیدی رخ داد كه در نتیجه‌ی ‌این درگیری‌ها در رهنان حداقل یک ‌نفر و در دهاقان دو نفر شهید شده و تعداد زیادی زخمی شدند.

در استان خوزستان هم در این روز درگیری‌هایی رخ داد. در دزفول تظاهرات گـسترده‌ای در خیابان‌های شهر انجام شد که منجر به درگیری مردم و مأموران حکومت گردید.

در مشهد نیز تجمعات مختلفی از مردم علیه رژیم و در مقابل ساختمان دادگستری خراسان و منازل‌ آیات عظام: سیدعبدالله شیرازی، طباطبایی قمی، و سیدکاظم مرعشی برگزار شده که طی آن مردم شروع به دادن شعارهای ضدرژیمی کردند.

در کرمان هم مردم ابتدا در مسجد ملـک شهر اجتماع کرده و در سطح شهـر دست به تظاهرات زدند.

در سایـر شهرهای اسـتان کرمان مانند: راور، جیرفت، بافت و رفسنجان نیز تظاهرات اعتراض‌آمیزی از سوی مردم انجام گرفت.

در کرمانشاه نیز درگیری شدیدی بین مردم و مأموران به‌وجود آمد که طی آن حداقل یک نفر از تظاهرکنندگان شهید و تعدادی زخمی شدند.

در نتیجه تظاهرات شهر تبریز یکی از تظاهـرکـنندگـان شهید و تعدادی زخمی شدند.

در این روز در یزد تعدادی از مردم در خیابان‌های‌ این شهر دست به تظاهرات زده و با مأموران درگیر شدند، ولی حادثه‌ی اصلی‌ این روز در یزد در روستای شمسی در سی‌کیلومتری شهر یزد رخ داد. در این روستا درگیری شدیدی میان اهالی و مأموران ژاندارمـری درگرفت که در نتیجه دو تن از اهالـی شهید و چـند تن زخمی شدند.

در هشتم محرم رژیم نیروهای خود را از سطح شهرها جـمع کرده و در نقاط حساس متمرکز کرده بود، در این روز شاهد تظاهرات و درگـیری کـمتری نسبت به روزهای قبل به خصوص در تهران بودیم.

در قم درخیابان‌های آذر، چهار مردان، باجک، تهران، نیروگاه و صفاییه درگیری بین مردم و نیروهای نظامی رخ داد.

در آران و بیـدگـل هم تظاهراتی از جانب مردم صورت گرفت که مأموران با شلیک گازاشک‌آور مردم را متفرق کردند.

در شهرستـان سمـیرم اصفهان چهار نفر از تظاهر کنندگان شهید و هشت ‌نفر زخمی شدند.

در ارومیه (رضاییه) تظاهراتی از سوی مردم به خصوص جوانانی که در مسجد اعظم جمع شده بودند، صورت گرفت که در جریان درگیری مردم با مأموران حداقل یک نفر شهید و تعدادی زخمی شدند.

در استان کرمان نیز در شهرستان‌های مختلف تظاهرات ضد رژیمی برگزار شد. در بخش انار شهر رفسنجان هم درگیری میان مردم و مأموران ژاندارمری رخ داد که به مجروح‌شدن تعدادی از اهالی منجر شد. ضمناً تظاهراتی در بخش راور شهر کرمان برگزار شد که به درگیری بین اهالی شهر و نیروهای نظامی و زخمی‌شدن تعدادی از آنها انجامید.

در گرگان نیز تظاهراتی از جانب مردم انجام پذیرفت و به درگیری مردم و نیروهای نظامی منجر گردید که حداقل سه نفر از اهالـی زخمی و به بیمارستان منتقـل شدند.

در سمنان اهالی بعد از اجتماع در محل تکیه‌ کهنه، دست به تظاهرات در سطح شهر زدند.

درهمدان حدود دوهزار نفر دست به تظاهرات زدند که در حدود بازار آهنگران توسط مأموران متفرق گشتند.

تظاهرات خونینی هم در سبزوار برگزار شد که طی آن حداقل دو نفر از اهالی شهید و تعدادی زخمی شدند.

در خرم‌آباد نیز در نقاط مختلف شهر به‌خصوص خیابان سعدی تظاهرات ضدرژیم برگزار شد که تظاهـرکنندگان با سنگ و آجر با مأموران درگیر شده و حداقل یک نفر از آنان شهید و تعدادی زخمی شدند.