پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ روز جمعه 22 خرداد 1388، حماسه‌ای کم‌نظیر از سوی ملت ایران رقم خورد و مردم با حضور پرشور در پای صندوق های رای دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، تاریخ‌ساز شدند. اما از فردای آن روز جناح شکست خورده، فضای کشور را متشنج کرد و از دل آن، فتنه‌ای بزرگ پدید آمد که گرچه در 9 دیماه همان سال توسط مردم خاموش شد، اما تا به امروز خسارت‌های آن در ارکان مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشور پا بر جا مانده است.
به بهانه سالروز فتنه 88، قصد داریم با مروری بر محتوای کتاب «روزشمار هشت ماه نبرد مقدس» که توسط دکتر امیرحسین ثابتی تحریر و از سوی مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است، روزشمار آن رویداد را تا 29 خرداد 1388 و سخنرانی تاریخی رهبر انقلاب (مدظله العالی) مرور کنیم. آنچه در ادامه می خوانید، وقایع روز 22 خرداد 88 است.
جمعه، 22 خرداد:
* رأس ساعت 8 صبح انتظار همگان به سر می‌رسد و ایران اسلامی برای انتخابِ ششمین رئیس‌جمهور تاریخ خود آماده می‌شود.
* پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری: «رهبر معظم انقلاب در نخستین ساعت رأی‌گیری ضمن انداختن رأی خود به صندوق سیار 110 در حسینیه‌ی امام خمینی (ره) از ضرورت تلاش مردم جهت ناکام ماندن تشنجات سخن گفتند و در ادامه نقل قول‌هایی را که طی روزهای قبل از انتخابات، حامیان برخی کاندیداها به ایشان منتسب کرده بودند تکذیب نموده و از مردم خواستند تا به این شایعات توجهی نداشته باشند، چرا که این اقدامات کار انسان‌های ناسالم است».
*محمود احمدی‌نژاد، محسن رضایی، مهدی کروبی و میرحسین موسوی هر کدام در ساعات اولیه رأی‌گیری با حضور در مناطق مختلف تهران رأی خود را به صندوق انداختند.
* احمدی‌نژاد که در مسجد جامع افسریه حضور یافته بود، بعد از انداختن رأی خود به صندوق، در جمع خبرنگاران از انتخابات به عنوان مرحله‌ی هم‌افزایی توانایی‌ها، تحكیم وحدت و سكوی جهش به سمت قله‌های بلندتر یاد كرد و گفت: مطمئنم عنایات الهی و امام عصر(عج) یار و مددكار ملت به سمت قله‌های بلند پیشرفت و تعالی خواهد بود.
* محسن رضایی پس از انداختن رأی خود به صندوق در حسینیه‌ی جماران، در جمع خبرنگاران گفت: هر كس در انتخابات پیروز شود، همه باید با او همكاری كنند و از هواداران خود می‌خواهم گسترده پای صندوقهای رأی حضور یابند و پس از انتخابات نیز از رأی مردم تمكین كرده و اخلاق را رعایت كنند.
* میرحسین موسوی ضمن حضور در مسجد ارشاد شهرری به همراه همسر خود زهرا رهنورد، در میان خبرنگاران از امیدواری خود برای وحدت جهت رفع مشکلات کشور سخن گفت و تأکید کرد: با حضور پرشور مردم در صحنه انتخابات، مشكلات احتمالی برطرف خواهد شد.
* مهدی کروبی در حسینیه حصار بوعلی پس از رأی‌دادن با حضور در جمع خبرنگاران، با تأکید بر اینکه «هر کس رئیس‌جمهور شد، همه از او حمایت می‌کنیم» گفت: وقتی نتایج اعلام می‌شود همه ما باید قبول كنیم و از تخریب دیگران بپرهیزیم. کروبی در ادامه با رد شبهه‌افکنی‌ها پیرامون سلامت انتخابات تأکید کرد: نباید به كسانی كه درصدد ایجاد شبهه در انتخابات هستند میدان بدهیم. من هم جزء كسانی هستم كه سلامت انتخابات را قبول دارم ولی جلوی كسانی كه در صدد ایجاد شبهه هستند را می‌توانیم بگیریم. وی در پایان در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینكه اگر شما رئیس‌جمهور نشوید چه‌كاری می‌كنید عنوان كرد: چرا این سؤال را از من می‌پرسید و از دیگران نمی‌پرسید!؟ من هم جواب این سؤال را نمی‌دهم و از این حقه‌ها بلدم.
* سیدمحمد خاتمی ضمن حضور در حسینیه جماران و انداختن رأی خود به صندوق، در جمع خبرنگاران اعلام کرد: همه باید آنچه مردم انتخاب می‌كنند بپذیرند و از رأی مردم تمكین كنند. وی در ادامه تأکید کرد: همه شواهد امر حاکی است که مهندس موسوی انتخابات را برده است اما من پیشگو نیستم.
* خانم عفت مرعشی، همسر آیت‌الله هاشمی رفسنجانی ضمن انداختن رأی خود به صندوق در جمع خبرنگاران گفت: امیدوارم احمدی‌نژاد و دوستان خوارجش از مردم پاسخ دریافت کنند. وی با اشاره به اظهارات رئیس‌جمهور در مناظره تلویزیونی با موسوی نیز گفت: چرا این‌گونه حرف‌های مزخرف می‌زنند و بچه‌های من را به دزدی متهم می‌کنند؟ وی در پاسخ به خبرنگاری که از وی پرسید توصیه‌تان به هواداران کاندیداها بعد از روز انتخابات چیست؟ گفت: اگر تقلب کردند، بریزند توی خیابان‌ها.
* وب سایت آیت‌الله منتظری: آیت‌الله منتظری پس از انداختن رأی خود به صندوق گفت: امیدوارم ان‌شاءالله نتیجه این انتخابات به نفع كشور و مصالح كشور باشد. كاندیداها توجه دارند كه ملت یك رئیس‌جمهور بیشتر نمی‌خواهد، یك نفر كه از میان كاندیداها با آرای ملت انتخاب شد، كاندیداهای دیگر كه به عنوان رقیب بودند قهر نكنند، بالاخره كشور خودشان است و همه جای دنیا رسم است یك نفر كه به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب می‌شود رقبای دیگر فوراً به این انتخاب تبریك میگویند و آن شخص منتخب هم خیال نكند كه حالا یك مقام خیلی بالایی پیدا كرده است. هر كس انتخاب بشود مسئولیت بزرگی پیدا میكند و سعی كند ان‌شاءالله این مسئولیتش را خوب انجام بدهد.
* جهان نیوز: «غلامحسین کرباسچی که در طول زمان تبلیغات از وی به عنوان معاون اول مهدی کروبی نام برده می‌شد با حضور در جمع دانشجویان دانشگاه امیرکبیر، بر روی برگه رأی خود نام میرحسین موسوی را نوشت و پس از نشان دادن رأی خود به حضار، علت رأی دادن به موسوی را اطمینان از رأی نیاوردن کروبی اعلام کرد».
* کمیته صیانت از آرای میرحسین موسوی با صدور بیانیه‌ای اعلام داشت: با توجه به برخی شایعات مطرح به هنگام رأی دادن، (مردم) خودکار همراه داشته و نام نامزد خود را به وسیله خودکارهای خود بنویسند و از خودکارهایی که دیگران در اختیارشان قرار می‌دهند استفاده ننمایند.
* جهان نیوز: «کمیته صیانت از آرا که به ادعای اصلاح‌طلبان برای حفظ آرای نامزد مورد حمایت آنها تشکیل شده است، خود تبدیل به مکانی برای انجام تخلفات مختلف شده است. یکی از معاونان کمیته صیانت از آرا که در زمان اصلاحات فرماندار یکی از شهرستان‌های بزرگ کشور بوده است، صبح امروز با مراجعه به تعدادی از شعب اخذ رأی با در دست داشتن فرم "22" یعنی فرم تجمیع آرای صندوقهای انتخاباتی اقدام به گرفتن امضا از نمایندگان اصلاح‌طلبان و دیگر اعضای حاضر در شعبه می‌کند. بنا بر این گزارش، با مشکوک‌شدن ناظر شورای نگهبان و تفتیش مدارک فرد مذکور، مشخص می‌شود که این فرد فرم "22" که فرمی محرمانه است را به طور غیرقانونی در دست داشته و اقدام به دریافت امضا برای سوءاستفاده‌های بعدی می‌کرده است. این در حالی است که با بررسی‌های صورت گرفته مشخص می‌شود که این فرم در دست تعدادی دیگر از اعضای کمیته‌ی موسوم به صیانت از آرا قرار دارد که با دخالت نهادهای مسئول این افراد از جمله آقای "چ" تحت تعقیب قرار گرفته و دستگیر می‌شوند. جالب اینکه فرد مذکور با مراجعه به پنج شعبه برای آن امضا جمع می‌کند که در مراجعه به ششمین شعبه با مشکوک شدن ناظر شورای نگهبان در چنگال قانون گرفتار می‌شود. گفتنی است، کمیته‌ی صیانت از آرا به ریاست محتشمی‌پور از چند روز پیش شانتاژهای رسانه‌ای خود را چند برابر کرده و با اتهامات مختلفی که به ستاد انتخابات کشور وارد می‌کردند، وزارت کشور دولت نهم را متهم به تقلب و دست بردن در آرا می‌کردند که با افشای عملیات آنها در دسترسی غیرقانونی به مدارک محرمانه انتخابات و برنامه‌ریزی برای سوءاستفاده از آن، اولین گام آنها برای ایجاد اغشاش و زیر سؤال‌بردن سلامت انتخابات لو رفت. در حال حاضر پنج نفر از عوامل سوءاستفاده از فرم‌های محرمانه‌ی انتخاباتی در بازداشت به سرمی‌برند».
* مجله‌ی آمریکایی تایم گفتگوی اختصاصی خود را با میرحسین موسوی با عنوان «مردی که می‌تواند احمدی‌نژاد را شکست دهد» منتشر ساخت. موسوی در بخشی از این گفتگو با اشاره به تجمعات خیابانی حامیانش در دوره تبلیغات انتخاباتی می‌گوید: تجمعات خیابانی چشمگیر هفته‌های گذشته احتمالاً ماهیت ساختار قدرت را به نحوی بنیادین دگرگون خواهد ساخت ... در واقع دگرگونی و تغییر در ساختار قدرت با فشار بر رهبری در جهت پذیرش بیشتر افکار عمومی رخ خواهد داد. وی در پاسخ به این سؤال که «اگر انتخابات را ببازد، آن وقت چه می‌شود؟» پاسخ داد: تغییرات مدت‌هاست که آغاز شده است. تنها گوشه‌ای از این تغییرات به پیروزی در انتخابات مربوط می‌شود و بخش‌های دیگر تغییر ادامه خواهند یافت و هیچ عقب‌گردی در کار نخواهد بود.
* روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال: «احمدی‌نژاد به احتمال بسیار مجدداً رئیس‌جمهور ایران می‌شود».
* روزنامه فرانسوی فیگارو: «قشر محروم جامعه ایران طرفدار احمدی‌نژاد هستند و وی را فردی منتخب و لایق برای ابقا در سمت ریاست‌جمهوری می‌دانند و معتقدند سیاست‌های وی موجب پیشرفت و ترقی كشورشان در عرصه‌های مختلف خواهد شد».
* روزنامه الشرق الأوسط : «محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهوری كنونی ایران، شانس بیشتری برای پیروزی در مقابل میرحسین موسوی رقیب اصلاح‌طلب خود برخوردار است».
* روزنامه آمریكایی واشنگتن پست: «حامیان احمدی‌نژاد شیوه‌ی احمدی‌نژاد درباره مسائل مربوط به هولوكاست و دفاع سازش‌ناپذیر وی از برنامه‌ی‌هسته‌ای ایران را تحسین می‌كنند».
* خبرگزاری فرانسه: «احمدی‌نژاد شانس بیشتری در مقایسه با دیگر نامزدها برای پیروزی دارد».
* خبرگزاری روسی ریا نووستی: «با توجه به اینكه برای اولین‌بار در تاریخ انتخابات ایران رأی‌دهندگان توانستند كاندیداها را در یك مناظره مستقیم تلویزیونی ارزیابی‌كنند و همچنین اوج هیجان هواداران در طرفداری از نامزدهای مورد علاقه‌ی خود، انتظار می‌رود كه انتخاباتی منحصربه‌فرد در ایران انجام شود».
* روزنامه برزیلی گلوبو: «رقابت اصلی میان محمود احمدی‌نژاد و میرحسین موسوی است، احمدی‌نژاد سعی دارد دومین دوره ریاست جمهوری خود را تثبیت كند و در مقابل رقیب اصلی وی موسوی با استفاده از شبكه‌ی ارتباطی اینترنتی و رسانه‌های مختلف در نظر دارد به پیروزی دست‌یابد، اما به نظر می‌رسد احمدی‌نژاد پیشتاز جلب آرا باشد، اما باید در انتظار دقایق آخر بود چرا كه كسی نمی‌تواند به‌طور دقیق نتیجه را پیش‌بینی كند».
* فارس: «محصولی، وزیر کشور از عدم شکایت نماینده میرحسین موسوی خبر داد: الآن نماینده آقای موسوی در فرمانداری بود و ما پرسیدیم كه اگر كوچك‌ترین مشكلی دارید به ما بگویید، اما نماینده موسوی حتی یك مشكل هم مطرح نكرد».
* ایسنا: آیت‌الله جنتی دبیر شورای نگهبان قانون اساسی با حضور در ستاد انتخابات کشور گفت: کسانی که بحث تقلب در انتخابات را مطرح می‌کنند با خارج از کشور ارتباط دارند. وی تأکید کرد: این افراد تعریف درستی از تقلب ندارند، زیرا بر این باورند که اگر انتخابات به نفع آنان نشد، تقلب صورت گرفته است. آنها احساس می‌کنند ممکن است در انتخابات از سایرین عقب بمانند و به همین دلیل این شبهه‌ها را القا می‌کنند.
* خبرگزاری فارس از اعلام تشکر زارعی نماینده ستاد احمدی‌نژاد، ساداتیان نماینده ستاد کروبی و آخوندی نماینده ستاد موسوی از شورای نگهبان به دلیل ابتكار دعوت از نمایندگان كاندیداها برای حضور در هیئت مركزی نظارت بر انتخابات خبر داد.
* داریوش قنبری سخنگوی فراکسیون اقلیت (اصلاح‌طلبان) مجلس در گفتگو با پارلمان نیوز، گفت: مردم نسبت به آینده کشور احساس خطر کرده‌اند و برای اینکه نارضایتی خود از سیاست‌های چهار سال گذشته را مطرح کنند، امروز به پای صندوقهای رأی آمده‌اند. وی با بیان اینکه طی تماس با برخی نمایندگان استان‌های مختلف متوجه شدم اوضاع میرحسین موسوی بسیار خوب است، گفت: حتی با احتمال جابه‌جایی آرا باز هم موسوی در دور اول، رئیس‌جمهور خواهد شد.
* رجانیوز: «نماینده میرحسین موسوی در یکی از شعب اخذ رأی، فرم شماره‌ی 22 را که مخصوص شمارش آرا است، جعل کرده بود که پس از افشای این مسئله، اعتراف کرده این اقدام با هماهنگی مسئول ستاد موسوی در شهر انجام شده است. از شهرکرد نیز خبر می‌رسد برخی افراد به نفع میرحسین موسوی اقدام به جمع‌آوری شناسنامه کرده‌اند و عده‌ای دیگر نیز با وعده‌ی دریافت پول توسط خودروهای عمومی به محل شعب اخذ رأی منتقل شده‌اند. در حوزه فرخ‌شهر شهرکرد خرید رأی توسط هواداران موسوی به قیمت 50 تا 100 هزار تومان انجام شد. در مجاورت مسجد صاحب‌الزمان(عج) شهرستان ایذه چادر تبلیغاتی محسن رضایی برپا بوده و اقلام تبلیغاتی نیز توزیع شده است. همچنین در مناطق اهل سنت کردستان شب‌نامه‌ای با عنوان «اعتراض به هتاکی احمدی‌نژاد نسبت به اصحاب پیامبر(ص)» در حجم وسیعی توزیع شد. از سوی دیگر در صندوق میدان نبوت تهران، به نام کروبی، خرید و فروش آرا گزارش شده است.»
* قلم‌نیوز در ساعت 13:11 به نقل از ابوالفضل فاتح رئیس كمیته اطلاع‌رسانی ستاد مهندس موسوی، خبری با عنوان «پیروزی مهندس موسوی با فاصله‌ی زیاد قطعی است/ همه برای این پیروزی یك سجده شكر بدهكاریم» منتشر ساخت. این سایت همچنین در ساعت 19:01 به نقل از فرشاد مومنی عضو ستاد مهندس موسوی نوشت: میرحسین موسوی در آستانه شكستن ركورد 30 میلیون رأی است. و در ساعت 20:21 نیز در خبری اعلام کرد: موسوی بیش از 60 درصد آرا را كسب كرده است.
* ساعت 12:10 سایت یاری نیوز به نقل از سید محمد خاتمی، خبر پیروزی میرحسین موسوی در دور نخست انتخابات را مخابره نمود.
* سایت جمهوریت در ساعت 21:06 خبری را با عنوان «خاتمی به میرحسین تبریك گفت» منتشر کرد.
* در آخرین ساعات رأی‌گیری، علی‌اکبر محشتمی‌پور رئیس کمیته صیانت از آرای موسوی با حضور در جمع خبرنگاران در پاسخ به این سؤال كه «چه شواهدی برای پیروزی موج سبز و برنده شدن موسوی در كشور دارید؟» گفت: چیزی كه عیان است چه حاجت به بیان است. وی در ادامه نیز از قابل قیاس نبودن آرای موسوی و دیگر کاندیداها سخن گفت و از برگزاری جشن پیروزی حامیان موسوی در 23 و 24 خرداد خبر داد.
* کلمه: «80 درصد از نمایندگان كمیته‌ی صیانت از آرای میرحسین موسوی موفق به حضور در پای صندوقهای رأی شدند. گزارش خبرنگار كلمه حاكی از حضور اکثریت نمایندگان كمیته صیانت از آرا در پای صندوقهای رأی است».
* مهندس موسوی با حضور در جمع خبرنگاران داخلی و خارجی اعلام کرد: برابر اطلاعاتی که از ستادهایمان در سطح کشور داریم، برنده قطعی با نسبت آرای بسیار زیاد اینجانب هستم. موسوی با ابراز امیدواری به اینکه مسائل در فضای دوستانه با نشاط و اعتماد حل شود، گفت: وظیفه همه ما این است که از این امانت الهی یعنی رأی مردم حفاظت کنیم. ما از وزارت کشور و دولتی که ادعای مردمی بودن دارد می‌خواهیم که حافظ حقوق ملت باشد. به هر حال بنده خود را پیروز قطعی این میدان می‌دانم و منتظر شمارش آرا به طور دقیق هستم. انتظار داریم در همین روزهای نزدیک جشن پیروزی را برگزار کنیم. آنچه مهم است اینکه ما باید همگی تسلیم اراده مردم باشیم.
* میرحسین موسوی با صدور بیانیه‌ای تشکرآمیز خطاب به ملت ایران، اعلام کرد: مردم شریف ایران! ... به اطلاع می‌رسانم به رغم تخلفات و كارشكنی‌های متعدد و نارسایی‌های گسترده، مستندات و گزارش‌های واصله حاكی از این است كه رأی اكثریت قاطع مردم متوجه این خدمتگزارشان بوده است. از مسئولان امر می‌خواهم در شمارش آرا نهایت دقت و حفظ امانت را بنمایند و اعلام می‌كنم، در غیر این‌صورت از همه امكانات قانونی برای احقاق حقوق حقه ملت ایران اقدام خواهم كرد. همین‌جا فرصت را مغتنم می‌شمارم و از ملت شریف ایران می‌خواهم آماده برگزاری جشن پیروزی در شامگاه میلاد بانوی دو عالم حضرت فاطمه‌ی زهرا (س) باشند.
* سایت الف از تدارک خانه تیمی برای آشوب پس از انتخابات خبر داد و نوشت: «این تیم در چند روز گذشته با ساماندهی تعدادی قابل توجه اراذل و اوباش تلاش دارد امروز با برگزاری برخی تجمعات در مقابل وزارت كشور و استانداریها زمین باخته انتخابات را بسوزاند».
* رجانیوز: «یک مرکز تدارک آشوب‌های خیابانی در محله قیطریه تهران شناسایی و پلمپ شد. تعدادی از دختران و پسران حامی موسوی در این ساختمان در حال تهیه بروشور، تراکت و شب‌نامه‌هایی به منظور تشویق مردم به آشوب‌های خیابانی بودند. تعدادی از این عوامل محرک آشوب‌های خیابانی بازداشت شده‌اند. برنامه‌ریزی برای آشوب‌های خیابانی به صورت جدی در دستور کار کمیته جنگ روانی ستاد این کاندیدا قرار دارد».
* مرتضی تمدن استاندار تهران در گفتگو با فارس اعلام کرد: كاندیداها و حامیان آنها می‌توانند اگر به مسئله‌ای اعتراض دارند، آن را از راه‌های قانونی پیگیری كنند، اما هرگونه تجمع هواداران كاندیداها مجوز ندارد و غیرقانونی محسوب می‌شود.
