چهار تن در روز بازپس‌گیری جزایر سه‌گانه به شهادت رسیدند

پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ در رواق مبارکه دارالسیاده حرم مطهر امام هشتم، سنگ قبری هست به نام «رضا سوزنچی کاشانی»، نامی که شاید کمتر کسی بداند چه کسی است؟ فرمانده نیروی دریایی ارتش ایران که روز نهم آذر 50، پا به خاک تنب بزرگ گذاشت تا پس از هشتاد سال پرچم ایران را در جزیره به اهتزاز درآورد.

روز نهم آذر 1350، پس از سه سال مذاکرات فشرده و نفس‌گیر جهت اعاده حق حاکمیت ایران بر جزایر سه‌‎گانه خلیج فارس، ایران توانست این جزایر را از اشغالگران انگلیسی پس بگیرد و نیروی دریایی ارتش ایران وارد این جزایر شد و پرچم ایران را به اهتزاز درآورد. وقتی فرمانده نیرو‌ها به جزیره تنب بزرگ وارد شد، با بلندگو به شرطه‌ها و ساکنان جزیره، ابلاغ شد که آن‌ها در امنیت کامل هستند. تعدادی از شرطه‌ها با بلند کردن هر دو دست از پاسگاه خارج شدند و فرمانده رضا سوزنچی، به همراه سه نفر دیگر جلوتر حرکت کردند. اما با صدای رگبار مسلسل، فرمانده سوزنچی، مهناوی یکم حبیب کهریزی و ناوی آیت خانی همان‌جا به شهادت رسیدند. بعد از زدوخوردی که در ادامه بین نیرو‌های ایرانی و اشغالگران پیش آمد، پرچم ایران زمین بر بلندترین نقطه جزیره به اهتزاز درآمد.

همان روز امیرعباس هویدا نخست‌وزیر ایران در نطقی تلویزیونی، رسماً خبر تصرف جزایر تنب بزرگ و کوچک و بخشی از جزیره ابوموسی را اعلام و اظهار داشت که: «پرچم ایران بر روی نوک کوه حلوا، مرتفع‌ترین نقطه جزیره ابوموسی برافراشته شده‌است. دولت شاهنشاهی ایران به هیچ وجه از حق سلطه و حاکمیت خود بر سراسر جزیره ابوموسی صرفنظر نکرده و نخواهد کرد و بنابراین حضور مأمورین محلی در قسمتی از جزیره ابوموسی نباید به هیچ عنوان منافی یا متناقض با این سیاست اعلام شده تعبیر و تلقی شود». دو روز بعد، در یازدهم آذر 1350، کشور امارات متحده عربی رسما تاسیس گردید.

در میان اسناد «مرکز اسناد انقلاب اسلامی»، گزارشات متعددی از برگزاری جشن‌های اعاده حق حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه در شهرهای مختلف وجود دارد. برخی از این گزارشات، به برگزاری مراسم یادبود برای شهدای جزایر سه‌گانه اشاره کرده‌اند. اما گزارشی به تاریخ 11 آذرماه وجود دارد که شرح مراسم تشییع پیکر فرمانده شهید رضا سوزنچی کاشانی است در حرم مطهر ثامن‌الحجج.

محرمانه

طبقه‌بندی حفاظتی

از: شهربانی استان خراسان (مشهد)

به: تیمسار ریاست اداره اطلاعات شهربانی کل کشور

تاریخ گزارش : ۵٫۹٫۱۴

تاریخ وقوع: ۵۰٫۹٫۱۱ 

ساعت ۱۳:۲۰ روز ٥۰٫۹٫۱۱ جنازه مرحوم شادروان سروان رضا سوزنچی کاشانی که در جریان استقرار نیروهای ارتش شاهنشاهی ایران در سه جزیره ایرانی دهانه خلیج فارس به افتخار شجاعت به درجه شهادت رسیده است، با هواپیما به مشهد حمل شد. هنگامی که جنازه توسط چند تن از افسران نیروی دریایی شاهنشاهی از داخل هواپیما به خارج حمل شد، دسته موزيك و گارد احترام لشكر، مراسم احترام نظامی به جای آوردند و در جلو پلکان هواپیما، آقای حسن زاهدی نیابت تولیت علمی و استاندار خراسان، تیمسار سپهبد عمیدی رئیس هیئت بازرسی شاهنشاهی، تیمسار سرلشگر اعظمی فرمانده لشگر ۷۷ خراسان و سایر مقامات محلی و موسسات دولتی به پدر و مادر سروان شهید تسلیت گفتند. مراسم تشییع جنازه فقید سعید از فرودگاه تا حرم مطهر حضرت رضا (ع) طی مراسم نظامی در حالی که هزاران تن از طبقات مختلفه مردم در صفوف منظم در مسیر حرکت اتومبیل حامل جنازه دو طرف خیابان صف کشیده بودند و شعارهای میهنی و تاج‌های گل در دست داشتند، از مرگ شادروان و سایر شهدا، متاثر و به شدت می‌گریستند. آنگاه پس از انجام تشریفات مذهبی و طواف جنازه در حرم مطهر در میان اندوه فراوان هزاران نفر از طبقات مردم، جنازه در رواق مبارکه دارالسیاده به خاک سپرده شد.