روایتی از زمانی که ایران اشغال شد
مردی که انگلیسیها بیش از هر کس در تهران درجستجویش بودند حاج امین الحسینی مفتی اعظم فلسطین بود. رشید عالی گیلانی معاون الحسینی قبلاً از ایران گریخته و به ترکیه رفته بود اما مفتی و همکاران عراقیش در یک هتل بسیار لوکس کوهستانی در کوههای دربند مشرف به تهران باقی بودند.
کد خبر: ۸۵۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۶
گزارشی از تلاش‌های دیپلماتیک سفیر ایران در بریتانیا در روزهای نخست اشغال ایران
سوم شهریور 1320، وقتی ارتش انگلستان از جنوب و ارتش روسیه از شمال وارد خاک ایران شدند و بی‌طرفی و تمامیت ارضی کشور را از میان بردند، شاید حتی خود رضاشاه نیز گمان نمی‌کرد ارتشی که بیست سال بخش عظیمی از بودجه کشور را برای مدرن کردن آن اختصاص داده بود، چنین زود از پا دربیاید و مجبور شود به چنین ارتشی دستور توقف مقابله بدهد. با این وجود براساس شواهد و مدارک چنین به نظر می‌رسد پیش از اشغال ایران در روز سوم شهریور، نشانه‌هایی از عهدشکنی روسیه و انگلستان مشاهده می‌شد و دولتمردان ایرانی نیز به آن توجه کرده بودند.
کد خبر: ۸۵۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۱
دکتر مظفر شاهدی
در روزهای پس از سوم شهریور 1320 و تا ساعاتِ آخری که رضاشاه ناگزیر از کناره‌گیری از سلطنت شد، بارها و بارها، به‌نزد نمایندگان سیاسی و اطلاعاتی- جاسوسی انگلستان در تهران، پیام فرستاد و التماس کرد، او را از سلطنت عزل نکنند، که او قول می‌دهد، هر آنچه در توان دارد، در راستای اهدافِ متفقین در سراسر خاک ایران عمل نماید! اما، انگلیسیها برای این‌گونه پیام‌های التماس‌گرانه شاه نگون‌بخت، کمترین اعتباری قائل نشدند. باعزل رضاشاه، بذرهای امیدی که در روز 25 شهریور 1320 در میان جامعه ایران، در حال جوانه زدن بود به دلایلی به بار ننشست. چراکه محمدرضاشاه پهلوی هم نظیر پدرش ترجیح داد، از مشروعیت و مقبولیت سیاسی ناشی از اراده ملت ایران فاصله بگیرد و اتکای بی‌حرف و حدیثِ به کشورهای سلطه‌جوی غرب را پیش گیرد.
کد خبر: ۸۰۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۳
میراث اشغال ایران توسط متفقین
در جریان جنگ دوم جهانی، با وجود این که ایران بی طرفی خود را در جنگ اعلام کرده بود، خاک کشور مورد تجاوز نیروهای متفقین قرار گرفتند. و بسیاری از شهرهای کشور مورد تاخت و تاز نیروهای متفقین فرار گرفتند. از جمله ایران شهرها می‌توان به سبزوار اشاره کرد. هر چند مردم سبزوار حضور نيروهاي بيگانه را در شهر برنتابيدند، و از همان لحظات ورود نيروهاي شوروي به مقاومت در مقابل آنان پرداختند. علی‌رغم این مقاومت، اشغال سبزوار پیامدهای جبران‌ناپذیری از جمله قحطي و گرسنگي، افزايش ناامني و راهزني، رواج امراض و بيماري،دخالت در مسائل سياسي«انتخابات» و... را برای مردم شهر به دنبال داشت.
کد خبر: ۷۱۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۴
میراث اشغال ایران توسط متفقین
با حمله متفقین ، اغلب مردم اورمیه به شهرها و دهات اطراف پناه بردند. جمعی از آنان در تبریز پناه گرفته بودند و جمعی دیگر در شهرها و روستاهای اطراف توطن گزیده بودند.
کد خبر: ۷۱۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۴
پنج تنِ بازداشت‌شده، اسماعيل وجدي، حسين مجمع‌الصنايع، سليمان صبوري، ميرزاحسين علوي و ميرزاعلينقي علوي بودند. بنابرگزارشي که ستوان‌يکم شاهين، فرمانده گروهان ژاندارمري سبزوار، به فرمانداري اين شهرستان ارسال کرد، سه نفر اخير با عزيمت به ششتمد از برگزاري انتخابات و در واقع از انتخاب نامزد متمايل به سياست شوروي‌ها توسط مردم جلوگيري كردند. فعاليت‌هاي آنان حتي به درگيري مسلحانه هم انجاميد. اين موضوع باعث شد تا ژاندارمري سبزوار وارد عمل گردد و پس از بازداشت و انتقال نامبردگان به شهرباني خواستار تبعيد آنان شود.
کد خبر: ۵۶۱۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۲۸
در سوم شهریور ماه 1320 نیروهای متفقین به ایران حمله کردند و بخش‌هایی از ایران را به اشغال خود درآوردند. با ورود متفقین ، قحطی، ناامنی، فشار بر مردم و ... به اوج خود رسید و اغلب شهرها و استان‌های کشور را به کام خود بلعید.
کد خبر: ۵۱۴۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۵
میراث حمله متفقین به ایران
حجت‌الاسلام فلسفی می‌گوید: وقتی قوای اشغالگر بیگانه وارد ایران شدند، روزگار مردم را سیاه کردند. مردم همه اسیر بیگانه و بدبخت بودند. بعد از اشغال ایران توسط متفقین ، مردم در سخت‌ترین مضیقه‌ها قرار گرفتند و کسی هم جرأت نداشت از ترس متفقین و هم از ترس دستگاه دولتی شاه، چیزی بگوید، به خصوص موقعی که رضاخان را خلع کردند و محمدرضا پسرش را بر جای او نشاندند، زیرا وی برای آنکه بتواند در جای پدر باقی بماند و سلطنت کند، دربست در اختیار متفقین و تسلیم جزئی‌ترین اوامر آن‌ها بود.
کد خبر: ۵۱۴۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۳
سه روایت از عزل رضا خان
مرحوم حجت‌الاسلام محمدتقی فلسفی می‌گوید: خاطره بزرگ من از پایان دوره رضاخانی، شادی و مسرت زایدالوصف مردم از سقوط و رفتن او بود. تا آن موقع ندیده بودم که عموم مردم آن قدر خوشحال و مسرور باشند. حتی مجسمه‌هایی را که به صورت ببر، شیر، طاووس از سنگ یا گچ ساخته بودند و در بعضی از میدان‌ها نصب شده بود، مستثنی نکردند. وقتی خلق‌الله آن‌ها را می‌شکستند و کسی به آن‌ها می‌گفت چرا این‌ها را می‌شکنید؟ در جواب می‌گفتند این‌ها هم به نام رضاخان است، نمی‌خواهیم آثاری از زمان آن ملعون باقی باشد. او تا این حد منفور عموم بود.
کد خبر: ۳۵۹۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۲۵
برشی از خاطرات حمید سبزواری
حمید سبزواری می‌گوید: وقتي كه متفقين وارد ايران شدند با اولين گلوله‌اي كه در مرز شليك شد لشكر 9 خراسان از مشهد خارج شد و فرار كرد. هنوز لشكر سرخ به آنجا نيامده اينها فرار كردند، تيمسارها و درجه‌دارها و اينها اسلحه‌ها را انداختند و با لباس مبدل زدند به جاده. لشگر 9 خراسان عقب‌نشيني كرد و رفت تربت‌حيدريه، سربازان اسلحه را در تربت حيدريه ريختند و فرار كردند .
کد خبر: ۳۴۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۰۳
