گزارشی از تلاشهای دیپلماتیک سفیر ایران در بریتانیا در روزهای نخست اشغال ایران
سوم شهریور 1320، وقتی ارتش انگلستان از جنوب و ارتش روسیه از شمال وارد خاک ایران شدند و بیطرفی و تمامیت ارضی کشور را از میان بردند، شاید حتی خود رضاشاه نیز گمان نمیکرد ارتشی که بیست سال بخش عظیمی از بودجه کشور را برای مدرن کردن آن اختصاص داده بود، چنین زود از پا دربیاید و مجبور شود به چنین ارتشی دستور توقف مقابله بدهد. با این وجود براساس شواهد و مدارک چنین به نظر میرسد پیش از اشغال ایران در روز سوم شهریور، نشانههایی از عهدشکنی روسیه و انگلستان مشاهده میشد و دولتمردان ایرانی نیز به آن توجه کرده بودند.
کد خبر: ۸۵۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۱
محسن فروغی، پسر ذکاءالملک فروغی گوید: «پدرم کاغذی را که چند دقیقه قبل در منزل تحریر کرده و در جیب خود قرار داده بود، بیرون میآورد و شروع به خواندن آن میکند. رضاشاه با تعجب میگوید: معلوم میشود قبلا استعفای مرا تنظیم نمودهاند».
کد خبر: ۵۱۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۲۵
سه روایت از عزل رضا خان
مرحوم حجتالاسلام محمدتقی فلسفی میگوید: خاطره بزرگ من از پایان دوره رضاخانی، شادی و مسرت زایدالوصف مردم از سقوط و رفتن او بود. تا آن موقع ندیده بودم که عموم مردم آن قدر خوشحال و مسرور باشند. حتی مجسمههایی را که به صورت ببر، شیر، طاووس از سنگ یا گچ ساخته بودند و در بعضی از میدانها نصب شده بود، مستثنی نکردند. وقتی خلقالله آنها را میشکستند و کسی به آنها میگفت چرا اینها را میشکنید؟ در جواب میگفتند اینها هم به نام رضاخان است، نمیخواهیم آثاری از زمان آن ملعون باقی باشد. او تا این حد منفور عموم بود.
کد خبر: ۳۵۹۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۲۵
25 شهریور 1320
کد خبر: ۱۲۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵