کودتای سوم اسفند 1299، در فضایی از رعب و وحشت به ثمر رسید و در درجه نخست نمادی بود از موفقیت اشرافیت مالی بریتانیا و حکومت هند انگلیس بر اشرافیت زمینداری که حفظ منافع بریتانیا را از طریق قرارداد 1919 میسر میدید. گرچه انگلیس مظهری است از پیوند میان زمینداری بزرگ و اشرافیت مالی و در این کشور پیوند مزبور امری است عادی، اما تنازعی آشکار بین محافل بزرگ سرمایهسالار این کشور بر سر مسئله ایران و مشخصا کودتای سوم اسفند 1299 و تحولات بعد از مشروطه به چشم میخورد.
کد خبر: ۸۳۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۳
به بهانه کودتای سوم اسفند 1299
مدرس نیز در این رستاخیز مخوف و چنین ورطه هولناکی گرفتار شد و در عناد محبوسین سیاسی قرار گرفت و ابتدا در محل قزاقخانه قدیم در همان اطاقی که فرمانفرما حبس بود برای مدت چند روزی زندانی گردید ولی بعداً او را به اتفاق شیخ حسین یزدی به وسیله گاری پست به قزوین تبعید و حبس کردند.
کد خبر: ۸۳۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۳
کودتای سوم اسفند به روایت بهار
یک محبوس فراری و یک پاسبان در مرکز شهربانی کشته شدند. دو پاسبان هم در کلانتریها به قتل رسیدند و هفت تن مجروح شدند که آنها هم به تدریج مردند. احمد شهریور میگوید: این هنگامه و شلیک توپ، مردم را بیمناک ساخت و زنان سقط جنین کردند و به قول خود آنها، روی خون افتادند.... اینچنین بود طرح یک دسیسه سیاسی بزرگ و پایتخت با قوایی که در او بود اینطور به تصرف جماعتی که خود را فروخته بودند درآمد.»
کد خبر: ۷۵۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۳
پژوهشکده مطالعات انقلاب اسلامی برگزار میکند:
نشست «بازخوانی علل داخلی و خارجی کودتای سوم اسفند 1299» در مرکز اسناد انقلاب اسلامی برگزار میشود. در این نشست استاد خسرو معتضد محقق و نویسنده و دکتر علیرضا ذاکر اصفهانی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران درباره علل داخلی و خارجی کودتای سوم اسفند 1299 به گفتوگو مینشینند.
کد خبر: ۶۶۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۰۴
چرایی و چگونگی وقوع كودتای سوم اسفند 1299 در گفتگو با دکتر مظفر شاهدی
مظفر شاهدی: «کودتای سوم اسفند، حتی در همان برهه هم، برچسب انگلیسی خورده بود و كم نبودند افرادی از اقشار مختلف مردم كشور، كه دست پنهان انگلیس را در فرایندِ منتهی بهوقوع كودتای سوم اسفند 1299 میدیدند. بنابراین، كودتا، در كلیت خود، با نظر مخالف اقشار مختلف مردم كشور مواجه شد؛ كه البته در فضای سیاسی و اجتماعی و امنیتی رعبانگیز و سركوبگرانهِ متعاقب كودتا هم، طرحهای امنیتی و انتظامی زیادی برای برخورد با مخالفان كودتا در میان مردم كشور بهمورد اجرا گذاشته شد».
کد خبر: ۶۶۵۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۰۳
بازنشر
وزیرجنگ از نخستوزیر دولت کودتا درخواست کرد: «... پیشنــــهاد مینماید که از طرف دولت نشان درجه اول خارجه به مشارالیه اعطا شود و ضمنا برای یادآوری خاطر مبارک را تصدیع میدهم در این موقع که ژنرال آیرونساید و ژنرال گوری و بعضی از صاحبمنصبان انگلیسی که در فرونت گیلان ابراز لیافت نمـــوده و میخواهند از ایران مسافرت نمایند بی مورد نیست نشانهائی که حضرت اشرف مقتضی میدانند قبل از حرکت به آنها مرحمت شود.»
کد خبر: ۶۶۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۰۳
«جستارهایی در اهداف و مراحل کودتای 3 اسفند 1299» در گفتوشنود با دکتر جواد منصوری
در گفتوشنود پیآمده، دکتر جواد منصوری، پژوهشگر تاریخ معاصر ایران، به تحلیل اهداف و مراحل کودتای 3 اسفند 1299 دست زده است.
کد خبر: ۶۶۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۰۳
در سندی از اسناد وزارت امور خارجه آمریکا آمده است: در عصر یکشنبه بیستم فوریه، مردم از حرکت حدود ۱۵۰۰ نفر از نیروهای قزاق از قزوین که در چند مایلی بیرون تهران هستند، تعجب زده شدند. گفته میشد که آنها میخواهند پایتخت را به تصرف در آورند. در عصر همان روز وزیر مختار بریتانیا برای هواخوری به بیرون شهر رفته تا حدود ساعت پنج بازنگشته. ساعاتی قبل از این ساعت، کنسول هیئت بریتانیا، سرهنگ دوم هیگ و سیدضیاءالدین برای ملاقات با قزاقان به بیرون شهر رفته بودند. هدف این دو نفر تحقیق درباره نیات قزاقان مهاجم بوده است و قزاقان آشکار ساختند که به هر یک از آنها بریتانیا قبل از ورود به شهر پنج تومان، حدود پنج دلار، داده است.
کد خبر: ۲۲۶۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۰۲