مرکز اسناد انقلاب اسلامی

برچسب ها - رژیم پهلوی
برشی از خاطرات آیت‌الله محمد یزدی
آیت الله محمد یزدی می‌گوید: حضرت امام به بهبودی فرمودند: «ما توقع نداشتیم که او (شاه) از روحانیت به عنوان ارتجاع تعبیر کند.» بعد با لحن تندی یادآور شدند: «علمای اسلام وضع زندگی‌شان همین‌گونه است که می‌بینید. آیا درباریان اینگونه زندگی می‌کنند؟ شما شهریه‌ای را که یک طلبه به مدت یک سال دریافت می‌کند، حساب کنید. آیا با زندگی وابستگان به دربار قابل مقایسه است؟» بعد بدون اینکه نامی از خود ببرند، گفتند: «آیا علما و مراجع اسلام مرتجع هستند؟ باید این ارتجاع سیاهی را که مورد نظر ایشان است بشناسیم، ارتجاع سیاه در واقع ایشان است.» بهبودی یک بار خواست کلام امام را قطع کند و منظورش این بود که من حامل پیامی از سوی شخص شاه هستم، ولی امام به او اجازه سخن گفتن ندادند و کلام خود را با آهنگ محکم و قاطع ادامه دادند.
کد خبر: ۲۰۷۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۰۴

در 11 بهمن 1341 و در آستانه ماه مبارک رمضان، رئیس ساواک دستور داد از افشاگری های روحانیون علیه رفراندوم 6 بهمن جلوگیری شود.در دستور رئیس ساواک آمده بود: ‌«نظر به تحولات سیاسی و اقدامات اساسی اخیر که نسبت به امور جاری کشور در مورد طرح پیشنهادی شش‌ماده‌ای اعلیحضرت همایون شاهنشاه صورت گرفته است مقتضیات روز ایجاب می‌کند که هر گروه منحصراً و مستقیماً وظیفه خود را انجام داده و از حدود وظایف خویش تخطی ننمایند لذا مصلحت ایجاب می‌نماید که کلیه ساواک‌ها مراقب اعمال و افعال و فعالیت‌های روحانیون به ویژه در مساجد و تکایا باشند و باید به روحانیون‌ تذكر دهند كه‌ در مساجد و منابر منحصراً به‌ مسائل‌ دینی‌ و مذهبی‌ و اخلاقی ‌پرداخته‌ و مسائل‌ سیاسی‌ را مطرح‌ ننمایند و در صورتی‌ كه‌ در این‌‌گونه‌ مسائل‌ دخالت‌ نمایند برابر مقررات با آن‌ها رفتار خواهد شد و اشخاصی که بر خلاف این دستور عمل کنند فوراً آن‌ها را دستگیر و برابر مقررات‌ به‌ اتهام‌ اقدام‌ بر ضدامنیت‌ كشور تحت‌ تعقیب‌ قرار دهید. رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور – سرلشگر پاکروان».
کد خبر: ۲۰۷۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۰۸

به مناسبت سالروز انحلال شورای سلطنت رژیم پهلوی
قبول ریاست شورای سلطنت ایران از طرف اینجانب، فقط برای حفظ کصالح مملکت و امکان تأمین آرامش احتمالی آن بود، ولی شورای سلطنت به سبب مسافرت اینجانب به پاریس که برای نیل به هدف اصلی بود تشکیل نگردیده در این فاصله اوضاع داخلی ایران سریعاً تغییر یافت، بطوری که برای احترام به افکار عمومی با توجه به فتوای آیت‌الله العظمی خمینی دامت برکاته مبنی بر غیرقانونی بودن آن شورا، آن را غیرقانونی دانسته کناره‌گیری کردم.
کد خبر: ۲۰۶۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۰۱

برشی از خاطرات سیدرضا زواره‌ای
سیدرضا زواره‌ای می‌گوید: یک بار در زمره اسناد و مدارکی که از ساواک برای ما آورده می‌شد تا شواهد لازم را علیه متهمان زندانی فراهم کنیم، نامه‌ای پیدا شد که برای همه ما تکان‌دهنده و تأثربرانگیز بود. نامه مذکور در روز بیستم شهریور سال ۱۳۵۷ از طرف سپهبد مقدم، رئیس ساواک، به شخصی شاه نوشته شده بود. در آن نامه پس از ذکر القاب و عناوین و تعارفات معمول از قبیل پیشگاه مبارک و غیره، آمده بود: «حساب الامر مطاع مبارک ملوکانه از جناب آقای مهندس بازرگان دعوت به عمل آوردیم».
کد خبر: ۲۰۶۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۳۰

احمدعلی مسعودانصاری در گفتگو با پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی:
احمدعلی مسعود انصاری می‌گوید: خانم فرح پهلوی از بودجه دربار و شرکت نفت هزینه کارهای خود و دفتر خود را تامین می‌کرد. حال آیا پول‌هایی که در اختیار فرح و دفتر او قرار می‌گرفت با توجه به اینکه این پول بیت‌المال بودبه حق بود یا خیر؟ همچنین فکر نمی‌کنم این پول‌ها بدون نظر شاه در اختیار فرح و دفتر او قرار می‌گرفته است.
کد خبر: ۲۰۳۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۰۳

به مناسبت چهلمین سالگرد قیام 19 دی قم 1356، پرونده "شمارش معکوس" از سوی پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد. در پرونده "شمارش معکوس" خاطراتی از آیت‌الله نوری همدانی، آیت‌الله مکارم شیرازی، آیت‌الله مومن، آیت‌الله محمد یزدی، آیت‌الله طاهری خرم‌آبادی، رئیس بیمارستان آیت‌الله گلپایگانی و... در رابطه با قیام 19 دی منتشر شده است. در این ویژه‌نامه اسنادی در رابطه با قیام 19 دی برای استفاده پژوهشگران و علاقه‌مندان هم منتشر شده است.
کد خبر: ۱۹۸۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۱۹

ویژه‌نامه "شمارش معکوس"
در 17 دی‌ماه 1356 مقاله‌ای باعنوان "ایران و استعمار سرخ و سیاه" در روزنامه‌ اطلاعات درج و در سراسر کشور منتشر شد. این مقاله مملو از توهین‌‌های بی‌پایه و اساس به ساحت مرجعیت و امام خمینی بود. در مقاله یادشده عنوان‌ "مردی‌ ماجراجو ولی‌ بی‌اعتقاد و وابسته‌ و سرسپرده‌ به‌ مراکز استعماری‌ و به‌خصوص‌ جاه‌طلب" توسط روزنامه رژیم پهلوی به امام خمینی نسبت داده شده بود که با خیزش سراسری مردم ایران مواجه شد. اعتراضات مردم از قم شروع شد و کم کم به همه استان‌های ایران کشیده شد. در سبزوار مردم با راهبری روحانیون به صف معترضین پیوستند؛ در اهواز اعتصابات گسترده آغاز شد؛ مردم جهرم در خیزشی سراسری از رژیم پهلوی اعلام انزجار کردند و حرکت‌های مشابهی از سوی مردم تهران، قزوین، اصفهان، کاشان، شیراز، گلستان، تبریز، ارومیه، کرمان و ... شروع شد و تا رسیدن به پیروزی قطعی در بهمن 57 ادامه پیدا کرد.
کد خبر: ۱۹۶۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۱۹

ویژه‌نامه شمارش معکوس|روایت آيت‌الله طاهرى خرم آبادى
آیت‌الله طاهری خرم‌آبادی می‌گوید:يكى ديگر از كارهايى كه در آن ايام و براى پيگيرى حادثه نوزده دى قم انجام داديم، شكايت به مراجع قضايى بين‌المللى بود. چون در آن سال‌ها همچنان كه در ابتداى عرايضم گفتم، مسئله حقوق بشر كارتر مطرح شد؛ البته ما از همان ابتدا اميدى به اين وعده‌ها نداشتيم؛ اما در عين حال گفتيم كه ما وظيفه خودمان را انجام مى‌دهيم.
کد خبر: ۱۹۶۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۱۹

ویژه‌نامه "شمارش معکوس"
آمار و ارقام متعددی از شمار شهدا، مجروحین و مضروبین قیام نوزده دی قم در اسناد و خاطرات وجود دارد که در اینجا به زندگی چهار تن از طلبه‌های شهید در آن حادثه پرداخته می‌شود.
کد خبر: ۱۹۶۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۱۹

انتشار برای نخستین بار؛ خاطراتی از حسین شاه‌حسینی
مادرم می‌گفت‌ یک روز در قم‌ ‌صبح‌ خیلی‌ زود من‌ آمدم‌ بروم‌ حمام‌ یك‌ پاسبانی‌ سوار بر اسب‌ بود همینطور كه‌ دید من‌ بقچه‌ام‌ است‌ و دید كه‌ دارم‌ می‌روم‌ طرف‌ حمام‌، تقریباً تاریك‌ و روشن‌ بود دوید از پشت‌ سر كه‌ چادر مرا از سرم‌ بكشد، من‌ نشستم‌ این‌ چادر را كشیدم‌ روی‌ سرم‌ و آمدم‌ جلو و پاسبان‌ كه‌ آمد جلو گفتم‌ تو را به‌ این‌ حضرت‌ معصومه‌ این‌ كار را نكن‌ حیای‌ من‌ از بین‌ می‌رود، گفت‌ فقط‌ یك‌ لگد به‌ پهلوی‌ من‌ زد و گفت‌ توی کوچه برو دیگر، توی‌ خیابان‌ نباش‌ و چادر را از سر من‌ نكشید ولی‌ لگد را زد به‌ من‌، سرش‌ را انداخت‌ و با اسبش‌ رفت‌
کد خبر: ۱۸۶۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۵

انقلاب اسلامی در شیراز
آیت‌الله دستغیب از اوایل تابستان سلسله سخنرانی‌هایی در مسجد جامع شیراز در مخالفت با برگزاری جشن هنر آغاز كرد. اولین سخنرانی وی در شب جمعه اول تیرماه 1357 بود. در 12 تیرماه آیت‌الله دستغیب در هنگام ایراد سخنرانی، به شدت رژیم پهلوی را مورد حمله قرار داده و اعلام کردكه امسال مردم از برگزاری جشن هنر در شیراز به هر نحو ممكن جلوگیری خواهند کرد. در همین راستا به منظور مقابله با برگزاری جشن هنر شیراز، تشكیلاتی تحت عنوان "اتحادیه روحانیون شیراز" به وجود آمد. در نهایت مبارزات مردم شیراز با محوریت علما و در راس آنها آیت‌الله دستغیب، سرانجام رژیم پهلوی را به تسلیم در برابر خواسته‌های مخالفان وادار کرد. لذا سازمان جشن و هنر اعلام كرد جشن هنر شیراز و دومین جشن فرهنگ مردم اصفهان امسال برگزار نخواهد شد.
کد خبر: ۱۸۰۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۲۰

مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر کرد
در سندی از ساواک آمده است: « محترماً به استحضار می‌رساند: در جریان برگزاری کنفرانس سه‌جانبه اخیر، سرویس اسرائیل پیشنهادی مبنی بر یک همکاری دوجانبه بین سرویس‌های ایران و اسرائیل علیه فلسطینی‌ها ارائه نمود که با کسب اجازه از تیمسار ریاست معظم ساواک در جلسه‌ای با شرکت نمایندگان سرویس اسرائیل و مدیرکل اداره هشتم و معاون اداره کل سوم و همراهان آن‌ها مورد بحث و بررسی قرار گرفت.»
کد خبر: ۱۷۹۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۲۷

انقلاب اسلامی در بیرجند
آیت‌الله گلپایگانی:«به نحوی که اطلاع دارید در نوع شهرستان‌ها حوادثی رخ داده و تکرار می‌شود و بارها به مسئولین تذکر داده و اعلام نموده و باز هم اعلام می‌نمایم که این قبیل حوادث موجب شدت خشم و غضب الهی و تنفر و انزجار و نارضایتی ملت و جامعه روحانیت است و به شدت محکوم است. امید است با توجه و عنایت حضرت بقیة‌الله ارواحنا فداه تحمل این صدمات موجب ترفیع و تقویت معنویات شود مراتب تسلیت و همدردی اینجانب را به مصدومین و بازماندگان مقتولین ابلاغ فرمایید. نصرت اسلام و مسلمین و رفع شر دشمنان دین را از خداوند متعال مسالت دارم.»
کد خبر: ۱۷۸۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۱۸

در سندی به جا مانده از لشگر دو زرهی در تاریخ 25 آذر 1332 با قید " خیلی فوری " آمده است:در اثر جدیت و فعالیتی که از افسران و درجه‌داران و سربازان دسته جانباز در مأموریت دانشگاه تهران در روز شنبه شانزده ماه جاری مشاهده گردید. گروهبانان مربوطه کلیه به دریافت پاداش نقدی مفتخر و ضمناً از تاریخ 16 / 9 / 1332 سه نفر از درجه‌داران مزبور به درجه گروهبان دومی و چهار نفر از سربازان نیز به درجه سرجوخگی مفتخر می‌شوند. فرماندهان مراتب را به کلیه افسران و درجه‌داران و سربازان ابواب جمعی گوشزد و تذکر دهند، همواره خدمات و جدیت و فعالیت افسران و درجه‌دارن و سربازان منظور نظر بوده و به موقع تشویق خواهند شد.
کد خبر: ۱۷۶۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۱۹

در 4 آذر ماه 1355 سازمان عفو بین‌الملل گزارشی را از نقض گسترده حقوق بشر توسط رژیم پهلوی منتشر کرد که متهم اصلی در آن گزارش محمدرضا پهلوی و دستگاه سرکوبگر آن یعنی ساواک عنوان شده است. به فاصله چند روز از انتشار این گزارش و پوشش آن توسط نشریات و جراید جهان ؛ خبرگزاری پارس از نیویورک در گزارشی محرمانه این خبر را مخابره می‌کند که در آن به تعداد زندانیان سیاسی و انواع شکنجه‌های منجر به مرگ توسط ساواک اشاره می‌کند.
کد خبر: ۱۷۰۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۰۴

مروی بر وقایع زلزله طبس در سال 1357
بعد از زلزله 25 شهریور 1357 در طبس، درحالی که محمدرضا پهلوی به همراه خانواده سلطنتی برای خوشگذرانی به کیش رفته بود، روحانیون، طلاب و مبارزین مرتبط با نهضت امام خمینی برای تامین مایحتاج زلزله‌زدگان و حل مشکلات آنان تلاش می‌کردند. گزارشگر ضداطلاعات ارتش گزارش داد: [زلزله‌زدگان] دعاگوی امام خمینی هستند نه دولت. براساس گزارش دیگری از شهربانی در 30 شهریور، استاندار خراسان طی تماسی تلفنی با تهران، دستور می‌گیرد به نیروهایی که از سوی شیروخورشید به منطقه اعزام شده بودند تاکید کند تا به منظور بهره‌برداری تبلیغاتی "از فعالیت‌های خود فیلمبرداری" کنند. اما همین گزارش، به بی‌نتیجه بودن اینگونه تبلیغات اشاره می‌کند و در انتهای گزارش، "جهت اطلاع" می‌نویسد: «افکار مردم نسبت به روحانیون بهتر از دستگاه‌های دولتی است.»
کد خبر: ۱۶۵۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۰۱

توئیتر مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر کرد
در این سند گزارشگر ساواک درباره جلسه داریوش همایون و مئیر عزری می‌نویسد: « آقای مئیر عزری معاون نمایندگی اسرائیل در تهران اظهار داشته است که داریوش همایون از او خواسته است که در روزنامه در شرف تأسیس آیندگان تا حدود دو میلیون تومان سرمایه‌گذاری نمایند. او ضمناً گفته است در صورتی که این سرمایه‌گذاری عملی شود تعهد می‌نماید که برای همیشه مطالب روزنامه را علیه اعراب و به نفع اسرائیل تنظیم نماید.
کد خبر: ۱۶۲۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۳

انقلاب اسلامی در زنجان
استان زنجان هم همراه با سایر استان‌های کشور در مقابل رژیم پهلوی ایستاد. با آغاز مهر سال 57 اعتصابات و تظاهرات گسترده‌ای علیه رژیم پهلوی شکل گرفت. در کتاب انقلاب اسلامی در زنجان که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است، درباره حضور قشرهای مختلف مردم زنجان در مبارزات علیه رژیم پهلوی مطالبی زیادی آمده است.
کد خبر: ۱۵۱۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۲۱

ویژه‌نامه "آئینه روح‌الله"
حیات سیاسی آیت‌الله مصطفی خمینی از زوایای مختلفی قابل فصل‌بندی است که دو منظر سطوح مبارزه و نیز تقسیم‌بندی تاریخی-مکانی موضوع نوشتار حاضر است. از منظر نخست سه سطح را به دشواری می‌توان تفکیک کرد که در آن، مصطفی خمینی به مثابه یک انقلابی پویا، مدیر میانی انقلاب و بازوی اجرایی امام خمینی و نیز استراتژیست نهضت نقش‌آفرین است. منظر دوم، مقاطع آغاز تا 15 خرداد 42، 15 خرداد تا تبعید به ترکیه، ترکیه و نهایتا مقطع دوازده ساله­ نجف را شامل می‌شود. از منظر تمام نظریه‌پردازان انقلاب رهبری، یکی از ارکان سه یا چهارگانه هر انقلاب است. نقش استراتژیک آیت‌الله مصطفی خمینی در این بخش به خوبی هویداست. با نگاهی موسع به کلمه "رهبری" ایشان را می‌توان یکی از راهبران نهضت پس از امام دانست.
کد خبر: ۱۴۹۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۰۱

ویژه‌نامه "آئینه روح‌الله " / برشی از خاطرات شهید محلاتی
یادم هست که اوراقی پیش ایشان بود، تلگرافاتی پیش ایشان بود همه را به من نشان داد که در ارتباط با خارج کشور و گروه‌هایی که فعالیت می‌کردند بود. معلوم شد که تمام برنامه‌های خارج از کشور زیر نظر ایشان بود، در عین حال که درس می‌گفت، درس می‌خواند، یک بازوی قوی برای امام در مبارزه بود. بینش بسیار خوبی داشت و همان خطی که امام در مبارزه با شاه و مبارزه با استبداد و استعمار آمریکا داشت آقا مصطفی هم با شدت آن خط را داشت.
کد خبر: ۱۴۸۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۰۲

تازه های کتاب