به بهانه سالروز استعفای دولت موقت
بازرگان یك هفته پس از پیروزی انقلاب اسلامی در مصاحبه با خبرنگار نیویورك تایمز گفت: «دولت ایران مشتاق است روابط خوب خود با آمریكا را از سر بگیرد». وی در مصاحبه با نیوزویک تأکید کرد: «ما روابط دوستانهای با ایالات متحده داشتهایم و میل داریم روابط دوستانهمان را با ایالات متحده و تمامی کشورهای جهان حفظ نماییم».اشتیاق بازرگان به برقراری رابطه با آمریكا و صداقت وی در این امر برای آمریكا كاملاً محرز بود. كاردار سفارت آمریكا در یكی از یادداشتهای خود، درباره اشتیاق بازرگان به حفظ روابط دوستانه با آمریكا میگوید: «مناسبات حسنه با ایالات متحده از اعتقادات شخصی نخستوزیر است، هنگامی كه دادن پست وزارت خارجه به [ابراهیم] یزدی مورد بحث بود، نخستوزیر از یزدی دربارهی این نكته پرسیده بود تا اینكه اطمینان حاصل كرد كه یزدی از مناسبات دوستانه با آمریكا پشتیبانی میكند».
کد خبر: ۴۴۳۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۱۴
برشی از خاطرات سیدرضا زوارهای
سیدرضا زوارهای میگوید: یک بار در زمره اسناد و مدارکی که از ساواک برای ما آورده میشد تا شواهد لازم را علیه متهمان زندانی فراهم کنیم، نامهای پیدا شد که برای همه ما تکاندهنده و تأثربرانگیز بود. نامه مذکور در روز بیستم شهریور سال ۱۳۵۷ از طرف سپهبد مقدم، رئیس ساواک، به شخصی شاه نوشته شده بود. در آن نامه پس از ذکر القاب و عناوین و تعارفات معمول از قبیل پیشگاه مبارک و غیره، آمده بود: «حساب الامر مطاع مبارک ملوکانه از جناب آقای مهندس بازرگان دعوت به عمل آوردیم».
کد خبر: ۲۰۶۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
به مناسبت سالگرد درگذشت مهدی بازرگان تصاویری از وی را منتشر کرد.
کد خبر: ۲۰۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۹
قاسم تبریزی
حیات سیاسی و اجتماعی مهدی بازرگان ابعاد پیدا و پنهانی دارد. کارنامه سیاسی اجتماعی او را میتوان در سه بخش روشنفکر مذهبی، سیاستمدار و نخستوزیر بررسی کرد. در عرصه اندیشه، او تحتتأثیر علوم تجربی غرب بود و اعتقاد داشت با تکیه بر علوم تجربی غرب میتوان به جایی رسید که پیامبران به آنجا رسیدند. در عرصه سیاست، او ابتدا مخالف فعالیتهای سیاسی بود اما از دهه 30 وارد امور سیاسی شد. با این وجود در نگاه سیاسی بازرگان جهاد و مبارزه جایی نداشت و او با مبارزه با رژیم پهلوی هرگز موافق نبود. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و با قرار گرفتن بازرگان در راس دولت موقت، تعارضهای وی با نظام، انقلاب و امام خمینی آشکار شد تا اینکه بعد از تسخیر لانه جاسوسی، بازرگان مجبور به استعفا شد. بعد از سقوط دولت موقت، تعارضهای بازرگان با نظام و انقلاب بیش از پیش نمایان شد. به طوری که او در کتاب "بازیابی ارزشها" نوشت: «من از ابتدا با آیتالله خمینی اختلاف نظر داشتم.» این همان تعارضی است که در اندیشه بازرگان وجود داشت اما قبلاً موقعیت بروز پیدا نکرده بود.
کد خبر: ۲۰۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۰۱
بعد از کودتای 28 مرداد و 16 آذر 1332، درحالی که اغلب جریانهای مبارز و در راس آنها روحانیت، امریکا را هدف مبارزه قرار داده بودند، ملیگرایان بیش از پیش به امریکا نزدیک شدند. آنها اگرچه خود را میراثدار جنبش دانشجویی معرفی میکردند و در سالروز 16 آذر دست به اعتصاب میزدند، اما در عمل شیوهای دیگر را پیش میگرفتند و به طور پنهانی و آشکار با امریکا که کودتای ننگین 28 مرداد و کشتار 16 آذر برآمده از آن بود، رابطه برقرار میکردند. مهدی بازرگان ٬دبیرکل نهضت آزادی پس از رسوایی ملی گرایان در جریان افشای اسناد لانه جاسوسی میگوید: «پایهگذاران و اعضاء و علاقمندان به نهضت آزادی ایران و نهضت مقاومت ملّی، نه تنها با آمریکا، بلکه با بعضی از کشورهای اروپا و نیز دولت وقت [رژیم پهلوی] ارتباطهای کم و بیش پنهانی داشتهاند؛ نه تنها در چند ماه مانده به پیروزی درخشان انقلاب بلکه از 26 سال پیش.»
کد خبر: ۱۷۸۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۱۹
سه روایت از 16 آذر 1332
مصطفی بزرگنیا به ضرب سه گلوله از پای در آمد. شریعت رضوی که ابتدا هدف سرنیزه قرار گرفته به سختی مجروح شده بود، دوباره هدف گلوله قرار گرفت. ناصر قندچی حتی یک قدم هم به عقب برنداشته و در جای اولیه خود ایستاده بود یکی از جانبازان "دسته جانباز" با رگبار مسلسل سینه او را شکافت و او را شهید کرد.
کد خبر: ۱۷۶۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۱۴
روایتی از عملکرد دولت موقت در اصفهان
رحیم صفوی می گوید: یکی از مسائلی که آن زمان خیلی مهم بود، مصادره اموال حدود 20 هزار مستشار آمریکایی بود که در زمان طاغوت در شهرکی نزدیک اصفهان به نام شاهینشهر زندگی میکردند؛ پس از پیروزی انقلاب، اموال آنها با حکم دادگاه انقلاب مصادره شد و کمیته از اموال مزبور محافظت میکرد. تا این که یک روز بازرگان طی تماس تلفنی و با ارسال حکمی دستور آزادی اموال آمریکاییها را صادر کرد.
کد خبر: ۱۶۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۲۴
دکتر غلامرضا خواجهسروی
مشی و روش آیتالله مهدویکنی در سطح "فردی" حاکی از احترام متقابل و انتقاد از تندرویهای معمول در زمانهای متفاوت علیه افراد شاخص جریان لیبرال دموکرات مذهبی است٬ همواره از اشخاص مشهور جریان مزبور نظیر مهندس بازرگان و غیره محترمانه یاد میکردند و در سالهای قبل از پیروزی انقلاب اسلامی هم این تعامل دوستانه و اخلاقی با آنان برقرار بوده است اما در سطح "جریانی" آیتالله مهدوی کنی منتقد مشی حرکتی و نظرات سیاسی جریان لیبرال دموکرات مذهبی بوده و هیچگاه این نگرش و حرکت سیاسی را تأیید نکرده است. کمااینکه نامبرده در خصوص نظر مهندس بازرگان در اوان پیروزی انقلاب اسلامی دائر بر لزوم بازگشت روحانیت به مساجد و سپردن حکومت به لیبرال دموکراتهای مذهبی انتقادهای جدی ابراز کرده است و در خصوص سایر موارد نیز با تمسک عملی به مکتب سیاسی امام خمینی(ره) هیچگاه با جریان مزبور همراه نشده است.
کد خبر: ۱۴۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۳۰
برشی از خاطرات حجتالاسلام حسن روحانی
روزی که وزیر امورخارجه اعلام کرد که دولت قصد دارد هواپیماهای اف ۱۴ را به امریکا پس بدهد، من بسیار نگران شدم و به دکتر بهشتی زنگ زدم و قرار ملاقات گذاشتم و در دیدار با ایشان درباره این ماجرا صحبت کردم و گفتم: اجرای این تصمیم بسیار خطرناک و مانند تقلیل دوره سربازی به یک سال، نوعی خیانت است.
کد خبر: ۱۱۸۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۱۲
در جریان انتخابات اولین دوره مجلس شورای اسلامی، مهدی بازرگان با صدور اعلامیه از مسعود رجوی، سرکرده گروهک منافقین حمایت کرد و گفت: «برای تامین وحدت و حقوق گروههای اقلیت امیدواریم آقای "مسعود رجوی" که معرف جناح پرشوری از جوانان با ایمان میباشد نیز به مجلس راه یافته، موفق به همکاری صادقانه با گروههای با حسن نیت و در خدمت به خدا و خلق بشود.» اما حمایت مهدی بازرگان هم باعث جذب آرای مردم به نفع مسعود رجوی نشد و وی در انتخابات رای نیاورد.
کد خبر: ۹۰۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۱۶
حجت الاسلام ناطق نوری درباره تلاش ملیگرایان برای انحراف اعتصاب کارکنان شرکت نفت در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی میگوید: سرهنگ رحیمی زودتر به مقصد مورد نظر میرفت و اعلامیههای جبهه ملی را پخش میکرد. آنان میخواستند مسیر را منحرف کنند. بنابراین وقتی این حرکات را دیدم متوجه شدم چرا شهید بهشتی ما را برای اینکه مواظب این نوع حرکات باشیم فرستاده است.
کد خبر: ۷۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۲/۲۹
از سری مجموعه "حافظه ما، هویت ما"
در این قسمت از "حافظه ما هویت ما" مرحوم آیتالله مهدویکنی خاطرات خود درباره مخالفت امام با بختیار و ملیگراها را بازگو كرده است.
کد خبر: ۶۲۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۱/۱۱
آیتالله خزعلی عضو اسبق شورای نگهبان خطاب به بازرگان گفت: «ملت عزیز ما خیلی سنگین و با وقار با شما رفتار دارند، اما شما لجاجت به خرج میدهید، چون میترسم آینده تیرهتری داشته باشید. بهحمدالله در مقاطع حساس همه نهادها به خصوص شورای نگهبان ایستادهاند و نمیگذارند بنیصدر دیگری روی كار بیاید، ولو اینكه به قیمت جانشان تمام شود… ما از روی قانون عمل میكنیم. در قانون آمده است ریاست جمهوری باید ایرانی الاصل، مدیر، مدبر، شجاع و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی باشد، اما شما را متعهد به مبانی جمهوری اسلامی نیافتیم و شما مخالف ولایت فقیه هستید.»
کد خبر: ۲۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۱/۰۴
زوارهای، دادستان وقت انقلاب در خاطراتش میگوید:«مهندس بازرگان نامهای خطاب به من نوشته بود و مرا قسم جلاله داده بود كه هر زمان خواستند سپهبد مقدم رئیس ساواك را بازجویی و محاكمه كنند،به ایشان خبر دهم تا بیایند و شهادت بدهند كه مقدم چه خدماتی به مملكت كرده است».
کد خبر: ۲۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۱۱/۱۷
به ملاقات مهندس مهدی بازرگان كه در خیابان شاهرضا(انقلاب) تهران دفتر مهندسی داشت رفتم و بعد از گرفتن وقت ملاقات همان نظر را از ایشان جویا شدم و مصلحت كار را پرسیدم، آقای بازرگان در جواب بنده گفت: «این خیالات باطل است. عملیات مسلحانه، جهاد، مبارزه، اینها چیست كه شما مطرح میكنید. شما بروید معلم شوید و چهار نفر دانشآموز را اداره كنید.»
کد خبر: ۲۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۱۱/۲۸