مرکز اسناد انقلاب اسلامی

در یکی از گزارش‌های ساواک خبر خیلی محرمانه‌ای از اظهار نظر سیمین دانشور نویسنده مشهور و همسر جلال آل‌احمد درباره پرویز ثابتی مخابره شده است.

در ۲۰ اسفند ۱۳۵۶ گروه بزرگی از چریک‌های فلسطینی در عملیاتی در شمال تل‌آویو، ۴۶ سرباز اسرائیلی را کشتند و ۸۴ نفر را مجروح کردند. چریک‌ها تا قلب اسرائیل پیش رفتند و ۱۰۰ نفر گروگان گرفتند. اسرائیل سریع دست به انتقام زد؛ بزرگترین حمله دریایی، زمینی و هوایی اسرائیل به لبنان از سحرگاه ۲۴ اسفند آغاز شد و کلیه اردوگاه‌های فلسطینی در جنوب لبنان به تصرف اسرائیل درآمد و روز بعد اعلام شد اسرائیل سراسر جنوب لبنان را اشغال کرده است. در چنین احوالی، چند نفر از فعالان ملی و روشنفکر ان و روزنامه‌نگاران ایرانی در نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل خواستار اخراج فوری و بدون شرط ارتش اسرائیل از لبنان و مجازات اسرائیل به علت تجاوز و کشتار مردم بی‌گناه شدند. 

آل احمد عملا پیشنهادی در این باره نمی‌کند که چه باید جانشین فرهنگ شرقی یا ایرانی شود، ليكن آشکار است که پیشوایان مذهبی باید آن را تعیین کنند یا تعیین کرده باشند. اما فورا به انتقاد از آنان می‌پردازد که بیشتر مشغول شرايع مذهبی بوده‌اند و از نیروی پویا و زنده‌ تشیع غافل مانده‌اند که می‌تواند از طریق اجتهاد، در مورد حیات سیاسی به کار بسته شود و به خدمت خلق درآید. وی معتقد است که شناخت، بصیرت و روش‌های علمی غرب را در مبارزه با آفت غرب باید به کار برد.

انگلستان که با دست‌اندرکاری نیروهای غرب‌زده داخلی موفق شده بود روحانیون را از صحنه سیاسی ایران دور کند، در سال 1299، با پرورش یک دیکتاتور، زمام امور ایران را در دست گرفت. رضاخان که زاییده سیطره اندیشه غرب‌زدگی پس از مشروطه بود، در سوم اسفند 1299 نام خود را به عنوان کودتاچی مطرح کرد و چندی بعد با کنار زدن قاجارها، بر تخت شاهی تکیه زد. طی سال‌های بعد، اختناق در ایران به اوج خود رسید. بدین‌ترتیب، در نتیجه انحراف مشروطه، جامعه ایران نه تنها از استبداد عبور نکرده و به آزادی نرسید، بلکه وارد مرحله تازه‌ای از "استبداد سلطنتی" شد که عنصر "وابستگی" را نیز در خود داشت. نتایج انحراف مشروطه تا دهه‌های بعد نیز کشیده شد تا جایی که استبداد در اوایل دهه 40 تا مغز استخوان نفوذ کرد. در این میان تنها ظهور یک روحانی از حوزه علمیه قم می‌توانست این استبداد نهادینه شده را نابود کند و این مهم در بهمن 57 توسط حضرت امام خمینی محقق شد.

امام پانزده سال است که به این چهره‌ها «نه» گفته است. امام آرمان آن‌ها را نمی‌پذیرد. امام از میان مردم است و به مردم متکی است و با مردم کار خود را پیش برده است، نمی‌شود او را از مردم جدا کرد. اوقاتش تلخ شد رفت.