مرکز اسناد انقلاب اسلامی

برچسب ها - حزب رستاخیز
اسنادی که شکست سیاست تک‌حزبی را نشان می‌دهد
روز سوم مهر ماه ۱۳۵۷ خبر انحلال تشکیلات حزب رستاخیز اعلام شد. اعلام انحلال حزب رستاخیز اعلام شکست سیاست تک‌حزبی محمدرضاشاه پهلوی بود؛ حزبی که ۱۱ اسفند ۱۳۵۳ تشکیل شد و اولین کنگره‌اش را دهم اردیبهشت ۱۳۵۴ برگزار کرد و شاه گفت هر کس عضو آن نشود، دو راه برایش وجود دارد: «او جایش یا در زندان ایران است، یا اگر بخواهد فردا با کمال میل بدون اخذ حق عوارض، گذرنامه در دستش می‌گذاریم و به هر جایی که دلش می‌خواهد، برود.» کمتر از ۴ سال بعد، حزب واحد نظام شاهنشاهی چنان متزلزل شده بود که بودجه‌اش در سال ۱۳۵۷ نسبت به سال قبل آن ۱۶ میلیون تومان کاهش یافت! ۳ مهر ۱۳۵۷ دبیرکل حزب رستاخیز «منتفی بودن موجودیت» آن را اعلام کرد و در جلسه ۸ مهر انحلال حزب رسما اعلام شد و جواد سعید استعفا داد. 
کد خبر: ۸۵۳۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۵

بازخوانی پیام در تحریم حزب رستاخیز
محمدرضا پهلوی در یازدهم اسفند 1353، طی سخنانی تشکیل حزب رستاخیز را اعلام کرد. اما تشکیل این حزب با واکنش تند امام خمینی مواجه شد به طوری که ایشان طی پیامی این حزب را در تاریخ 21 اسفند 1353 تحریم کردند.
کد خبر: ۷۵۹۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۲۱

تطهیرناشدنی
حزب رستاخیز سرگردان بود در اینکه نقشی برای خودش تعیین کند و شاه هرگز نگذاشت که این حزب رونقی بگیرد و ۴ بار دبیر کلی‌های حزب در عرض ۳ سال تغییر کردند و هر روز حزب دچار تلاطم و آشفتگی بود.
کد خبر: ۷۵۷۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۱

در اسفند 1353 شاه تصمیم گرفت بساط نظامی تک‌حزبی را بنا کند. وی همگان را موظف نمود که یا عضو حزب رستاخیز شوند یا از ایران بروند. برپایی این حزب و واداشتن مردم به عضویت در آن، علاوه بر مخالفت بسیاری از سیاستمداران و صاحب‌نظران، مخالفت قاطع امام‌خمینی را در پی داشت. پیرو این مخالفت صریح، در شهرستان‌های مختلف علیه این برنامه، اعلامیه‌هایی توزیع شد. اطلاعات شهربانی مازندران در تاریخ 1353/12/23، به ساواک استان گزارش می‌دهد که روی یکی از دیوارهای توالت مسجد جامع شعارهای « حزب رستاخیز یعنی خفقان، مرگ بر شاه خائن، تنها راه رهایی از بند استعمار قیام مسلحانه بر ضد آمریکا و نوکرش شاه خائن است» نقش بسته است.
کد خبر: ۷۵۷۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۱

مظفر شاهدی
تأسیس حزب واحد و فراگیر رستاخیر ملت ایران در راستای برنامه‌های بلند پروازانه محمدرضا پهلوی برای رسیدن به «دروازه های تمدن بزرگ» صورت گرفت و مهم‌ترین دلیل تأسيس آن در روند رو به تزاید خوی استبدادی شاه نهفته است؛ گروهی از مهم‌ترین طراحان و مجریان این حزب دارندگان درجه دکترا از دانشگاه‌های امریکایی بودند که عمدتا تحت تاثیر دیدگاه هانتینگتون قرار داشتند. گروه دیگر، توده‌ای‌هایی بودند که خدمت در نظام شاهنشاهی را بر تفکرات پیشین خود ترجیح داده بودند. گروهی از مشاوران فرح را نیز جزو پیشنهاد کننده‌گان طرح تأسيس حزب رستاخیز معرفی کرده‌اند. این حزب را باید آخرین مرحله دیکتاتوری شاه قلمداد کرد که بدون محابا، بقایای بسیار متظاهرانه و فرمایشی اصول مشروطیت و دموکراسی را در ایران فرو ریخت.
کد خبر: ۶۶۹۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۱۳

آزادی به سبک پهلوی؛
شاه دستور داد هر ایرانی موظف است در این حزب نام‌نویسی کند. در غیر این صورت با گرفتن گذرنامه از ممکلت خارج شود. همزمان با این، مصاحبه‌ای با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی انجام داد و سخنان مهیج و تهدید آمیزی ایراد کرد.
کد خبر: ۶۶۸۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۱۱

شاه در نیمه آبان 51 (کمی بیش از دو سال قبل از بنیان‌گذاری حزب رستاخیز ) طی یک سخنرانی تأکید کرده بود: «از لحاظ سیاسی، مملکت یک حزبی نیست؛ یعنی دیکتاتوری یک حزبی نیست و نخواهد بود.» با این حال او در اواخر زمستان 53 نظرات خود را تغییر داد و اقدام به تأسیس و حمایت از نظام تک حزبی نمود.
کد خبر: ۶۵۱۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۲۰

یکی از بهترین منابع برای تحلیل بافت قدرت در رژیم پهلوی، گزارشات و اسناد به‌جای‌مانده از سفارت امریکا در تهران است. تحلیل‌‌های گزارشگران سفارت امریکا درباره رویداد تأسیس حزب رستاخیز ، بسط و گسترش دیکتاتوری محمدرضا پهلوی، کاهش قدرت هویدا، شناسایی و حذف مخالفان و منتقدان را از اهداف تشکیل این حزب می‌داند. این گزارش‌ها در ماه‌های اولیه تأسیس حزب نشان از نگرش منفی اذهان عمومی دارد و جمع‌بندی قابل‌تأملی از آینده حزب رستاخیز را ارائه می‌دهد. اسناد سفارت به صراحت ناکارآمدی حزب رستاخیز را نشان می‌دهد و چنین اظهار نظر می‌کند: «ایجاد حزب رستاخیز یک اقدام قهقرایی خواهد بود. زیرا این ارگان سیاسی جدید حزبی است بی‌کفایت٬ بارکش که جثه بزرگش تجزیه شده و استقلالش هم از حزب ایران نوین کمتر است. بنابراین محتمل نیست موقعی که محمدرضا پهلوی دیگر رفته است بتواند پایه محکمی برای ثبات محسوب شود.»
کد خبر: ۴۷۵۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۱۲

6 آبان 1357
کد خبر: ۳۸۷۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۰۶

28 مهر 1357
کد خبر: ۳۸۰۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۲۸

انقلاب اسلامی در کرج
انتخابات دوره بيست و چهارم مجلس شوراي ملي در كرج، از نظر حجم گسترده‌ تقلب و دستكاري آراء شركت‌كنندگان نسبت به انتخابات پيشين، به مراتب بيشتر بود، زيرا سران حزب رستاخيز كه خود از برگزاركنندگان آن بودند، آشكارا و بي‌هيچ پرده‌پوشي اين كارها را انجام مي‌دادند. رئيس حزب رستاخيز وقتِ كرج قاسم ظهوري نام داشت كه وظيفه هماهنگي اين امر را به عهده داشت. پس از آنكه نتيجه‌ انتخابات اعلام شد، حتي وابستگان رژيم آشكارا نارضايتي و خشم خود را به نتيجه‌ آن اعلام داشتند. اعتراض‌هاي گسترده، دادسراي كرج را وارد ماجرا كرد. اين دادسرا حداقل به‌منظور راضي نگه‌داشتن ناراضيان و معترضان به بررسي صندوق‌ها پرداخت و گزارشي تهيه كرد كه در آن به تقلب گسترده در انتخابات تصريح شده بود. در بخشي از گزارش فوق چنين آمده است: «...بين محتويات صندوق‌هاي مذكور و آرائي كه رأي داوطلبان نامزدهاي انتخاباتي منظور شده، اختلافاتي موجود است».
کد خبر: ۲۳۱۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۲۱

انقلاب اسلامی درکرمان
محمدعلی مبشری از جمله انقلابیون کرمان می‌گوید: یک روز که من در کلاس درس بودم، به یک‌باره در اواسط ساعت کلاس، آقای عبداللهی معاون دانشسرا، درب کلاس را زد و گفت :مبشری به دفتر برویم، با تو کار دارند. من به طبقه پایین رفتم. به دفتر مدرسه که وارد شدم، مأموران را دیدم. آن‌ها چشم‌هایم را بستند و دست‌هایم را از پشت دستبند زدند. من گفتم اگر چشم‌هایم را باز نکنید، همچنان سروصدا می‌کنم و شما دیگر نمی‌توانید دانشجویان را عضو حزب ساختگی رستاخیز کنید؛ چشم‌هایم را باز کردند. گفتند:ساکت باش. گفتم:مگر چی شده؟ آقای ایرانپور برابر من، روی صندلی نشسته بود. گفتم:آقای ایرانپور شاگردت را این‌طوری به جرم عضو رستاخیز نشدن تحویل ساواک می‌دهی؟ می‌گفتی من را در خیابان بگیرند .گفت :ما یک کاری کردیم که بچه‌های دیگر درس عبرت بگیرند.
کد خبر: ۲۳۱۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۰۹

گزارشگر سفارت امریکا در تهران ضمن گزارش محرمانه‌ای درباره استفاده از قدرت سرکوب نرم با کمک حزب رستاخیز در جامعه و کاریرد آن می‌نویسد: «در این زمینه، حزب رستاخیز ملت ایران را می‌توان قدمی دیگر به سوی افزایش تسلط بر این جامعه دانست. اخراج روزنامه‌نگاران دارای سوابق مشکوک، تعطیل اجباری روزنامه‌ها و مجلات کوچک، اتخاذ سیاست خشن نسبت به ناآرامـی‌های سـابقه‌دار دانشجویی همگی نمودار اتخاذ سیاست تندتر در مورد آنها که فعالیت در فضای سیاسی فعلی ایران را نمی پذیرند، می‌باشد.»
کد خبر: ۶۶۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۲/۱۱

تازه های کتاب