پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ متعاقب پذیرش قطعنامه 598، صدام بار دیگر با دلگرمی جهان غرب و شرق، از ساعات اولیه بامداد روز جمعه (31 تیر 67) با استفاده از آتش سنگین توپخانه و به کارگیری سلاحهای شیمایی و هلیکوپتر و هواپیماهای خود محورهای کوشک، زید و شلمچه را به منظور اشغال خرمشهر و تصرف جاده اهواز ـ خرمشهر مورد تجاوز قرار داد. هرچند در ادامه رژیم بعث شکست سنگینی از رزمندگان اسلام متحمل شد اما این اقدام متجاوزانه واکنشهایی در پی داشت.
خوش خدمتی صدام به غرب یکی از
تحلیلهای رایج در رسانههای بینالمللی بود. روزنامه «تشرین» چاپ دمشق حمله مجدد
صدام به خاک ایران بعد از پذیرش قطعنامه را دستور امریکا دانست و نوشت: «صدام با
تشدید عملیات نظامی علیه ایران به دستورات امریکا عمل کرده است و میخواهد بار
دیگر تهران را تحت قیمومیت واشنگتن قرار دهد». این روزنامه در ادامه با اشاره به
تأمین منافع اسرائیل در حمله مجدد صدام به خاک ایران مینویسد: «صدام حسین میخواهد
به اجرای نقشهها ادامه دهد که هدف آن وارد کردن اعراب حوزه خلیج فارس در جنگی است
که باعث خواهد شد، خطر اسرائیل در درجه دوم قرار بگیرد».
«البعث» ارگان حزب حاکم بر سوریه
نیز حمله مجدد صدام به خاک ایران را«خدمت رژیم بعث عراق به رژیم صهیونیستی» دانست
و عنوان کرد: «رژیم عراق یک نقشه امپریالیسیتی را اجرا میکند و با انجام عملیات
نظامی علیه ایران به اسرائیل دشمن اصلی اعراب خدمت میکند». این روزنامه در ادامه
خواستار محکومیت رژیم فاشیستی بغداد شد که ادامه جنگ را تضمینی برای عدم سقوط خود
میداند. روزنامه انگلیسی زبان «مسلم» چاپ اسلام آباد نیز با محکوم کردن این اقدام
صدام نوشت: «نمیتوان پذیرفت که عراق ناگهان و یکشبه به اهمیت درخواست مذاکره
مستقیم با ایران پی برد و برای رسیدن به مقصود خود دست به تجاوز تازه زده باشد».
فرار صدام از پرداخت غرامت بعد
دیگری از تحلیلهای جهانی از حمله مجدد رژیم بعث عراق به مواضع جمهوری اسلامی را
تشکیل میداد. تایمز لندن نوشت: عراق که از سوی کارشناسان مستقل مسئول آغاز جنگ
معرفی شده، نگران این است که معرفی شدنش به عنوان مسئول آغاز جنگ از سوی مجامع بینالمللی
این کشور را مجبور به پرداخت میلیاردها خسارت و غرامت به جمهوری اسلامی ایران کند.
تایمز مالی در سرمقاله خود به
حمایتهای غرب در طول جنگ تحمیلی اشاره میکند و مینویسد: به صدام حسین باید گفته
شود که حمایتهایی که از سوی امریکا، شوروی و فرانسه دریافت داشته، چکهای سفید
برای او نبودهاند... همچنین به وی باید گفته شود که عراق نمیتواند از زیر بار
مسئولیت آغاز جنگ فرار کند.
برخی رسانهها با اشاره به شکست
ارتش بعثی در مقابل رزمندگان ایرانی، حمله مجدد صدام به خاک ایران را تلاشی برای
جبران شکست او میدانند. از اینرو اکثر تحلیلگران و صاحبنظران در اظهار نظرهایی
اشاره کردند: «رژیم عراق با تحرکات روزهای اخیر همان اشتباهی را که یکبار در
دسامبر 1980 مرتکب شده، تکرار کرده است».
ایندیپندنت هم در واکنش به
تجاوز تازه صدام نوشت: بغداد سزاوار خوشرفتاری نیست و غرب باید به عراق این درس
را بیاموزد که نمیتواند در جنگ پیروز شود. این روزنامه ادامه میدهد: عراقیها نه
تنها جنگ را آغاز کردند بلکه با به کار بردن سلاحهای شیمیایی به ناظران یادآوری
کردند که این سلاحهای وحشتناک میتوانند از ارزش نظامی قابل توجهی برخوردار
باشند.
روزنامه انگلیسی زبان «مسلم» نیز
با اشاره به ضعف رژیم بعث عراق در جبهه جنگ مینویسد: صدام «گویا از خاطر برده است
که هشت سال پیش هنگامی که جنگ را به انقلاب اسلامی ایران تحمیل کرد نتوانست به
اهداف خود دست یابد و امروز نیز با چنین اقداماتی موفق نخواهد شد ایران را وادار
به قبول پیشنهادات خودش نماید».
ادامه حمایتهای همه جانبه غرب و
شرق از رژیم بعث عراق موضوع دیگری بود که تحلیلگران و صاحب نظران جهانی، آن را
دلیل جسارت بیش از پیش صدام در نفی حقوق بینالمللی و نقض قطعنامه 498 میدانستند،
بنابر اعتقاد این تحلیلگران اگر امریکا و شوروی برای ایجاد صلح با سازمان همکاری
میکردند، صدام دلیلی برای حمله مجدد نداشت.
رسانهها و تحلیلگران جهانی با
محکوم ساختن صدام، خواستار محاکمه بینالمللی وی شدند. رادیو کلن در خبر 3 مرداد
67 «این تجاوز جدید رژیم عراق را شرم آور» خواند. روزنامه «فرانتیرپست» نیز با
محکوم کردن حمله مجدد رژیم بعث عراق به مواضع جمهوری اسلامی ایران نوشت: «رژیم
عراق با قطعنامه شورای امنیت صادقانه برخورد نمیکند» این روزنامه نفی قواعد بینالمللی
توسط صدام را «توهین به سازمان ملل» ارزیابی کرد.
نوربرت گاندل، سیاستمدار روابط
خارجی حزب سیوسال دموکرات آلمان غربی و نماینده مجلس این کشور نیز با محکوم کردن
حمله مجدد صدام، اعلام کرد: «این یک امر شرمآور است که در مرحله نهایی جنگ و
مناسبتر شدن موقعیت برای پایان آن هنوز افرادی قربانی بکار گیری سلاحهای شیمیایی
میشوند».
در همین رابطه دکتر جولیان پری
رابینسن متخصص سلاحهای شیمیایی در دانشگاه اسکس انگلیس اظهار داشت: حملات شیمیایی
عراق جنایات به شمار میآید و اگر این مسئله به فراموشی سپرده شود کاملا باعث تأسف
خواهد بود. روزنامه «تیشن» نیز در سرمقاله خود با اشاره به اقدام صدام در حمله به
خاک جمهوری اسلامی ایران نوشت: شک نیست که اقدامات اخیر عراق برقراری صلح در منطقه
را با خطر جدی مواجهه خواهد ساخت. روزنامه گالف نیوز نیز تصریح کرد «حملات اخیر
بغداد کمکی به صلح نمیکند». این روزنامه در ادامه به سران رژیم بعث توصیه کرد با
دست کشیدن از سیاست خصمانه، راه برقراری آتشبس و ایجاد صلحی باثبات در منطقه را
هموار سازند.