دههی 1320 یعنی بعد از خروج رضا شاه از كشور، سالهای فعالیت و آزادی احزاب و گروههای سایسی و مذهبی بود. جامعهی مذهبی پس از تحمل فشارها و رواج فرهنگ ضد دینی در دوره پهلوی اول، اكنون آماده بود تا نقش خود را به عنوان یك حركت اصیل اسلامی با سازمان و هدف مشخص دنبال كند كه نخستین نمود آن را میتوان در جمعیت فداییان اسلام و همكاری نیروهای مذهبی با دكتر مصدق در ملی كردن صنعت نفت مشاهده كرد. حوادث بعد از كودتای 28 مرداد و تحكیم پایههای رژیم پهلوی، تمامی گروههای مبارز سیاسی را از میدان بیرون كرد؛ اما از همین دوره در بطن جامعه، نیروهای مذهبی به شكل دهی و سازمان دادن جوانان برای مقابله با رواج ارزشهای غربی و ظلم و ستم رژیم پهلوی مشغول بودند. این افراد، بیشتر از روحانیون حوزوی بودند كه پس از كودتای 28 مرداد و شكست نهضت ملی مردم ایران به لزوم تأسیس تشكیلات مذهبی پی بردند و بیشتر آنها با بهرهگیری از تحصیلات جدید دانشگاهی ، سعی در ارائهی تعالیم اسلام به سبكی نوین و اشاعهی آن در بین دانشگاهیان و طلاب حوزوی علمیه داشتند. این فعالیتها بود كه پشتوانهی حوادث پانزده خرداد و همچنین پدید آمدن گروههای مبارز اسلامی در دههی بعدی شد و سرانجام به انقلاب بزرگ اسلامی ایران در بهمن 1357 منتهی گردید. از جملهی این افراد كه نقش بارزی در تربیت جوانان و آگاه نمودن نسل جدید با تعالیم انسانساز اسلام داشت و آن را به صورت یك مكتب مبارزه معرفی كرد، آیتالله دكتر بهشتی بود. شهید سید محمد حسینی بهشتی در دوم آبان 1307 در اصفهان در یك خانوادهی روحانی به دنیا آمد. او از چهار سالگی تحصیلاتش را در مكتبخانه آغاز كرد. در سال 1321 هـ.ش تحصیلات دبیرستانی را رها كرد و در مدرسهی صدر اصفهان مشغول تحصیل علوم دینی شد. وی در سال 1325 هـ.ش موفق به اخذ لیسانس از این دانشكده شد. شهید بهشتی در نهضت ملی شدن صنعت نفت، نقش فعالی ایفا كرد. او از سال 1333 تا 1342 هـ.ش با تأسیس دبیرستان «دین و دانش» در قم، سعی در نزدیك ساختن حوزه و دانشگاه نمود و طی همین سالها در تأسیس و فعالیت هیأتهای مؤتلفهی اسلامی، نقش مهمی ایفا كرد. پس از ترور حسنعلی منصور، نخست وزیر وقت ایران، توسط این گروه و با استفاده از موقعیتی كه آیات عظامقم برای تبلیغ و هدایت مردم در مسجد جامع هامبورگ برای وی ایجاد كردند، عازم آلمان شد. او رد سال 1349 به ایران بازگشت، اما رژیم پهلوی مناع از مسافرت مجدد وی به آلمان شد. دكتر بهشتی در سال 1354 هـ.ش به دلیل اشاعهی مفاهیم سیاسی قرآن، طی جلساتی كه از چهار سال پیش از آن شروع كرده بود، بازداشت گردید؛ اما پس از مدتی آزاد شد و در تشكیل جامعهی روحانیت مبارز نقش فعالی ایفا كرد. او نقش مؤثری در هدایت انقلاب اسلامی ایران در داخل كشور داشت و پس از عاشورای 1357 هـ ش دستگیر شد. با عزیمت امام خمینی به فرانسه، وی نیز عازم پاریس شد و به امر امام، هستهی اولیهی شورای انقلاب را با همكاری بزرگان دیگری چون آیتالله مطهری و آیتالله موسوی اردبیلی و حجج اسلام رفسنجانی و شهید باهنر تشكیل داد. او در سالهیا پس از پیروزی انقلاب به ترتیب سمتهای ریاست شورای انقلاب، نیابت رییس مجلس خبرگان و ریاست دیوان عالی كشور را بر عهده داشت. سرانجام در هفتم تیر 1360 در جریان انفجار بمبی كه منافقین در ساختمان مركزی حزب جمهوری اسلامی كار گذاشته بودند به همراه 72 تن از یارانش ، كه غالبا نمایندهی مجلس بودند، به شهادت رسید. شهید بهشتی در سخنرانیهای خود و نیز مصاحبههای خبری زیادی كه با وی میكردند به وضوح نظرات خود را دربارهی مسائل گوناگون عقیدتی، سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی بیان میداشتند؛ لذا این مجموعه، تمامی سخنرانیها و مصاحبههای این شهید بزرگوار را در بعد از انقلاب در خود جمع كرده و تا حد امكان به سخنرانیهای پیش از انقلاب ایشان نیز پرداخته است. مجموعهی پیش رو در دو بخش تنظیم شده است؛ بخش اول شامل زندگینامه و فعالیتهای سیاسی و بررسی اندیشهها و عملكرد شهید بهشتی از خلال سخنرانیها و مصاحبههای خود ایشان میباشد. شایان ذكر است كه در قسمت زندگینامه، اصل مطالب بر گفته از زندگینامهی دكتر بهشتی به زبان خودشان میباشد كه در «مجلهی شاهد» به چاپ رسیده است؛ البته برای تكمیل مباحث این بخش، از اسناد و منابع دیگر و همچنین خاطرات افرادی كه با ایشان همكاری داشتهاند، استفاده شده است. در بخش دوم، مجموعهی سخنرانیها و مصاحبههای دكتر بهشتی جمعآوری و بر اساس ترتیب زمانی مرتب شده است. این مجموعه كه حدود سیصد مورد را شامل میشود، به خوبی بیانگر عملكرد و اندیشههای آیتالله بهشتی میباشد. این اثر كه جلد اول از مجموعه سخنرانیها و مصاحبههای شهید بهشتی است در دو بخش گرد آمده است. در بخش اول به شرح حوادثی چون زندگی و تحصیلات، فعالیت های مذهبی-سیاسی، عزیمت به آلمان، فعالیت های شهید بهشتی از سال 1349 تا شهادت و بررسی اندیشه ها و افكار دكتر بهشتی پرداخته شده و در بخش دوم سخنرانی ها و مصاحبه های شهید دكتر بهشتی درج شده است.