صفحه نخست- عناوین

داوود دشتبانی، نویسنده‌ی مقاله لرد کرزن و وثوق الدوله، به نقد دکتر کوروش احمدی پاسخی نگاشته که در ادامه می‌آید.

در مشروطه چه گذشت و این رخداد بزرگ و پیامد‌های آن را چگونه می‌توان مورد فهم قرار داد؟ آیا مشروطه یک انقلاب بود یا یک فتنه؟ یک نهضت دینی بود یا یک جنبش ضد دینی؟

پیش از این در شماره 11 شهریور 1403، یادداشتی تحت عنوان «وثوق‌الدوله و لرد کرزن در قرارداد ۱۹۱۹ به دنبال چه بودند؟ تحت‌‌الحمایگی یا تلاش برای نوسازی» به قلم داوود دشتبانی منتشر شد. کوروش احمدی دیپلمات سابق و پژوهشگر تاریخ در واکنشی به آن یادداشت، مقاله‌ای تحت عنوان «قبح زدایی یا استعمار؟» را در همان نشریه منتشر کرد که در ادامه می‌آید.

ریشه‌های جنگ کنونی را باید در سال ۱۹۹۱ جست‌وجو کرد درست زمانی که آمریکا به‌عنوان قدرت بلامنازع خارجی در خاورمیانه سعی داشت یک نظم منطقه‌ای را بر اساس منافع خود در این منطقه شکل دهد. منتقدان بر این باور هستند توافق «آبراهام» کمک چندانی به پیشبرد صلح بین اعراب و اسرائیل نکرد، زیرا هیچ یک از دولت‌های عربی شرکت‌کننده در این توافق به‌طور فعال با اسرائیل دشمنی نداشتند.

گفتمان توجیه‌گر شریعت بنیان نیازی نیست که مردم و قانونی که مردم می‌نویسند با آیات و روایات تطبیق داده شود که علما بپذیرند. وقتی علما عقلانیت را در نظر می‌گیرند، چرا باید آموزه‌های دینی را ابزار و وجه‌المصالحه قرار دهیم؟ تفکیک امور عرفی از شرع به معنای کوبیدن شرع و برکشیدن عرف نیست. معتقدم ما با این شناختی که از گفتمان‌ها داریم و بین قانونگرایی و نقادی و آزادی‌طلبی و برابری که آخوندزاده به‌عنوان میراث برجا گذاشته از سویی و آنچه دموکراسی در سده نوزدهم، بیستم و اوایل بیست‌ویکم آموزش داده، می‌توان به سمت نظریه بسامان و نظام‌مند برویم و آن هم در مسیری که دین و دینداران جایگاه خود را داشته باشند.

به تعبیر رهبر انقلاب، کسانی چون طالقانی و آل احمد و شریعتی اگر نبودند انقلاب به پیروزی نمی‌رسید. جلالی که وقتی می‌خواهد رمان «ن والقلم» را بنویسد یک دوره تفسیر قرآن می‌خواند و شریعتی‌ای که روشنفکری را نه در نفی مذهب و نه در حذف سنت می‌داند و تمام همتش را می‌گذارد تا اهل بیت علیهم‌السلام را در دل و جان دانشجویان جای‌گیر و پرتأثیر کند، در سیاست و حکمرانی هم صریحاً و رسماً با ارائه الگوی «امت و امامت» و نیز در اواخر «حسین وارث آدم» صریحاً از ولایت فقیه در دوران غیبت امام زمان به عنوان بهترین و صحیح‌ترین الگوی حکومتی یاد می‌کند.

اگر در شرایط اجتماعی امروز، جلال با ما همنشین و در کنار ما حاضر باشد، چه آورده‌ و چه سرمایه‌ای برای دیالوگ با ما دارد؟

گفت‌و‌گوی زیر مصاحبه‌ی منتشرشده‌ی مجله‌ی آگاهی نو با عمادالدین باقی با عنوان تلاش ثابتی برای سفید شویی پهلوی است. این گفت‌وگو پاسخ عمادالدین باقی است به برداشت‌هایی که از پژوهش او درباره‌ی قربانیان انقلاب شده است. او در پژوهشی که در کتاب «بررسی انقلاب ایران» منتشر شد، نوشت، از سال ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۷، تعداد قربانیان انقلاب ۳۱۶۴ نفر بوده است. تاکنون صدها بار به این آمار ارجاع داده شده.

وثوق‌‏الدوله دلایل و ضرورت همکاری با انگلیس برای حل مشکلات لاینحل ایران را در مقاله‏‌ای در روزنامه ایران، توضیح داد. او در آن مقاله تصویری از ایران درهم شکسته را ارائه داد که قادر به دفاع از خود نیست و طغیان و قحطی آن را در هم شکسته است. وثوق‌‏الدوله توضیح داد که چگونه کمک بریتانیا تنها گزینه باقی مانده برای ایران است.