دربار به روایت دربار
فریدون هویدا میگوید: روش زمامداری شاه به گونهای بود که اکثر تصمیمها را شخصا میگرفت و به همین خاطر چنان جوی به وجود آمده بود که هیچکس حتی نزدیکترین مشاورانش هم جرات انتقاد از او را به خود راه نمیدادند...
کد خبر: ۵۸۱۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۰۳
کلاس تاریخ
فریدون هویدا میگوید: «ساواک فقط اسماً وابسته به نخستوزیری بود وگرنه مستقل کار میکرد و دستورات خود را نیز مستقیما از شاه میگرفت. ساواک که کلیه فعالیتهایش جنبه محرمانه و پنهانی داشت تمام سعی خود را به کار میگرفت تا محیطی آکنده از ترس به وجود بیاورد...»
کد خبر: ۵۸۱۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۳۱
حضور دیپلماتهای آمریکایی در ایران در زمان وقوع انقلاب اسلامی باعث شد آنان از نزدیک شاهد تلاش دولت امریکا برای حفظ سلطنت باشند. به اعتراف کارگزاران آمریکایی، کاخ سفید تا آخرین لحظه از سلطنت پهلوی حمایت کرد. اما پیروزی انقلاب اسلامی باعث تحمیل "حقارت تاریخی" به آمریکا شد. یورگنسن با اشاره به این حقارت میگوید: «آمریکا با پیروزی انقلاب در ایران به شدت تحقیر شد». بدین ترتیب رژیمی که با حمایتهای غربی روی کار آمده بود و از سال 1332 تحت حمایت مستقیم آمریکا عمل میکرد با انقلاب پرشور مردم ایران در سال 1357 نابود شد.
کد خبر: ۵۸۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۳۰
فردوست میگوید: «در آخرین روزهای سلطنت رضاخان، به دستور محمدرضا به سفارت انگلیس رفتم و در آنجا با فردی به نام ترات که رئیس اطلاعات انگلیس در ایران بود، ملاقات کردم... او از طرفداری محمدرضا از آلمانیها اظهار ناراحتی کرد. پس از بازگشت، جریان را به محمدرضا گفتم. او شدیداً جاخورد و پرسید: انگلیسیها از کجا میدانند که من به رادیو گوش میدهم یا نقشه دارم؟ و ادامه داد: فردا اول وقت با ترات تماس بگیر و بگو محمدرضا نقشهها را پاره کرده و به هیچ رادیویی هم گوش نخواهد داد مگر رادیوهایی که ترات اجازه دهد».
کد خبر: ۵۸۰۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۲۷
انتشار برای نخستینبار| برشی از خاطرات مرحوم علی تحیری
یك تنشهایی هم بین بچههای ارتش و امریکاییها به وجود میآمد. این اواخر اكثریت به این نتیجه رسیده بودند كه مملكت ما بیشتر دست آمریكا است تا دست خودمان! یعنی یك فرمانده ارتشی مثل خسروداد مجیز یك ستوان آمریكایی یا یك گروهبان آمریكایی را میگفت. اصلاً یكی از افتخارات آقای خسروداد معدوم این بود كه با سگ اینها بازی كند و آن را نوازش كند. خوب این مسائل برای ما، یك مقداری هضمش ثقیل بود. امریکاییها هر زمان كه دلشان میخواست میآمدند و چه كثافتكاریهایی كه انجام نمیدادند. شبها بخصوص دور هم كه بودند حركات آنها اثرات منفی روی بچهها گذاشته بود.
کد خبر: ۵۷۴۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۳۱
کلاس تاریخ
سپهبد امیرحسین ربیعی میگوید: «وقتی ژنرال هایزر آمریکایی گفت "شاه باید برود"... اولش برای بنده یک شوک بود. که مگر شاه ما را یک ژنرال آمریکایی میتواند بگوید باید برود؟! ...قسم به مقدسات عالم، در زندگیام بزرگترین ضربه است که تازه فهمیدم اصولا شاه مثل یک ساختمانی است که به یک چوب پوسیده لغزان سوار است. درست مثل اینکه دم موش را بگیرند و بیندازند بیرون... واقعا نمیدانستم شاه اینقدر هیچ است...»
کد خبر: ۵۷۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۳۱
دربار به روایت دربار
مینو صمیمی یکی از کارگزاران رژیم پهلوی میگوید: «نتیجه اصلاحات ارضی شاه بدانجا کشید که در اواسط دهه 1970 ایران از یک کشور خودکفا در محصولات کشاورزی به صورت وارد کننده مواد غذایی درآمد.» به گفته صمیمی نابودی کشاورزی و سرازیر شدن روستائیان به شهرها باعث ایجاد حلبیآبادها در اطراف تهران شد.
کد خبر: ۵۷۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۲۰
برخلاف تصور رایج، اقتصاد زمان هویدا آشفته و بیثبات بود. «اردشیر زاهدی» وزیر امور خارجه كابینه هویدا میگوید: «در این دوران، اقتصاد کشور بسیار آشفته بود و نمیتوان دلیلی برای ماندگاری این دولت پیدا کرد، مگر روابط خاص وی با شخص شاه.» اسدالله علم نیز با اشاره به وضعیت آشفته دوران هویدا، وفاداری وی به محمدرضا پهلوی را دلیل دوام نخستوزیری او میداند و مینویسد: «در فروردین ۱۳۵۳ این موضوع را محرمانه با شاه در میان گذاشته که بقای هویدا نتیجه پول دادن به اعضای خاندان سلطنتی است».
کد خبر: ۵۶۹۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۲۱
شهر قم با ورود آیتالله بروجردی و نضج گرفتن ریاست دینی ایشان بر حوزه علمیه جایگاه ویژهای یافت و ضرروت ایجاد تحولات عمده فرهنگی و علمی در آن بهطور خاصی احساس شد. با اقدامات آیتالله بروجردی چشمانداز فکری حوزه و فرهنگی شهر قم متحول شد و بهبود زیادی در آن حاصل گردید. آیتالله بروجردی در حوزهی مسائل فرهنگی در مواقع لزوم، به مخالفت با طرحهای فرهنگی حکومت که مغایر با دین و ارزشهای معنوی بود، میپرداخت.
کد خبر: ۵۶۷۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۱۰
آیتالله ابوالقاسم خزعلی ماجرای جالب ملاقات رضاخان با آیتالله بروجردی را چنین نقل میکند: « ... رضاشاه ترتیب ملاقاتی با آیتالله بروجردی داد و سعی کرد به گونهای با ایشان برخورد کند. و این روحانی عظیمالشان را خفیف و تحقیر کند. در محل ملاقات یک صندلی قرار دادند. آیتالله بروجردی زودتر آمد نشست همه فکر میکردند با آمدن رضاخان، ایشان از صندلی بلند میشود و به جای او، رضاخان بر صندلی خواهد نشست و به این ترتیب آیتالله بروجردی مجبور خواهد شد سرپا بایستد با آمدن رضاشاه مرجع بزرگ هیچ حرکتی نکرد، بنابراین رضاشاه جفت آیتالله بروجردی نشست و به این ترتیب عزت رضاشاه مبدل به ذلت شد.»
کد خبر: ۵۶۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۱۱
چگونه شاه بافت اجتماعی ایران را تخریب کرد؟
حسین فردوست میگوید: «به هم ریختن بافت اجتماعی ایران توسط «انقلاب سفید» و به ویژه اصلاحات ارضی صورت گرفت... نتیجه بلاواسطه تخریب بافت جامعه توسط محمدرضا، تبدیل تهران به یک معضل بزرگ اجتماعی و اقتصادی بود...باید بگویم که معضل تهران به عنوان پایتخت محمدرضا خود به تنهایی گویای وضع بلبشو و فساد رژیم گذشته است...»
کد خبر: ۵۵۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۱۵
توصیف همسر شاه از وضعیت بهداشتی ایران در دهه 30:
ثريا اسفندياري، همسر دوم شاه در خاطراتش میگوید: «در سال 1333، در تهران فقط يك بيمارستان دولتي وجود دارد كه آن هم فاقد اتاق عمل است. يك بيمارستان هم براي مادران فقير و فرزندانشان پيشبيني شده كه از پنج سال پيش تا حالا، فقط شالودهي آن را ريختهاند.»
کد خبر: ۵۵۶۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۵
داستانی از اطاعت محض شاه از اربابان امریکایی
مادر محمدرضا پهلوی میگوید: «آقای ارتشبد نعمتالله نصیری که ما به او میگفتیم "نعمت خر گردن" و یک گردن کلفتی مثل خر داشت! میآمد خدمت محمدرضا و گاهی من هم در این ملاقاتها بودم. میگفت: آمریکاییها فلان پرونده و فلان اطلاعات را خواستهاند! محمدرضا میگفت: بدهید.»
کد خبر: ۵۵۱۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۲
اسناد انقلاب / 1 بهمن 1357
در بخشی از این بیانیه میخوانیم؛ «برای پاسخگوئی به فرمان رهبر و همگام با خلق مسلمان ایران اعلام میداریم که شاه فراری، این مظهر استعمار و ستم از سلطنت ظالمانهاش مخلوع و نظام سلطنتی ایران ملغی و مجلسین فرمایشی و دولت دست نشاندهی رژیم غیر قانونی است. اطاعت از این دستگاه اطاعت از طاغوت و حرام است.»
کد خبر: ۵۴۸۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۰۱
در اینستاگرام مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد:
سیزدهمین قسمت از بسته تصویری "خاطره نگاشت" با محوریت محرم منتشر شد.
کد خبر: ۵۱۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۱۷
گزارش سفارت امریکا از عزاداری انقلابی مردم در محرم 57
فریاد اللهاكبر علاوه بر اینكه خط مشی نیروهای انقلابی را ترسیم میكرد، مانور قدرتی بود علیه رژیم؛ چه اینكه از اكثر پشتبامها فریاد تكبیر بلند بود و این نشانمیداد كه شاه در ایران هیچ جایی برای ماندن ندارد. تكبیرهای شبهای محرم چنان برای شاه كابوس شده بود كه بعد از فرار به مراكش وقتی صدای اللهاكبر اذان از مأذنهها پخش میشد به وحشت میافتاد.
کد خبر: ۵۱۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۱۶
یکی از بهترین منابع برای تحلیل بافت قدرت در رژیم پهلوی، گزارشات و اسناد بهجایمانده از سفارت امریکا در تهران است. تحلیلهای گزارشگران سفارت امریکا درباره رویداد تأسیس حزب رستاخیز، بسط و گسترش دیکتاتوری محمدرضا پهلوی ، کاهش قدرت هویدا، شناسایی و حذف مخالفان و منتقدان را از اهداف تشکیل این حزب میداند. این گزارشها در ماههای اولیه تأسیس حزب نشان از نگرش منفی اذهان عمومی دارد و جمعبندی قابلتأملی از آینده حزب رستاخیز را ارائه میدهد. اسناد سفارت به صراحت ناکارآمدی حزب رستاخیز را نشان میدهد و چنین اظهار نظر میکند: «ایجاد حزب رستاخیز یک اقدام قهقرایی خواهد بود. زیرا این ارگان سیاسی جدید حزبی است بیکفایت٬ بارکش که جثه بزرگش تجزیه شده و استقلالش هم از حزب ایران نوین کمتر است. بنابراین محتمل نیست موقعی که محمدرضا پهلوی دیگر رفته است بتواند پایه محکمی برای ثبات محسوب شود.»
کد خبر: ۴۷۵۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۱۲
موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر کرد،
«سیر مطالعاتی پهلوی» از سوی موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد.
کد خبر: ۴۶۳۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۲۱
در ادامه ، گزارشگر ساواک بازداشت و یا تبعید آیتالله دستغیب را به مصلحت نمیداند و مینویسد: «نظریه: از آنجا که این شخص از روحانیون سرشناس مقیم شیراز و سن او نزدیک به 70 سال میباشد، تبعید و یا بازداشت او سبب اینکه موجب اشتهار بیشتر وی و بهانه جدیدی در دست عناصر اخلالگر خواهد بود به مصلحت به نظر نمیرسد. مستدعی است در صورت تصویب اجازه فرمایند مشارالیه... ممنوع از وعظ و ارتباط با دیگران در منزلش بماند و ارتباطش با دیگران قطع و تحت نظر باشد.» در انتهای سند نیز موافقت و دستور محمدرضا پهلوی برای برخورد با آیتالله دستغیب به خط سپهبد مقدم چنین صادر شده است: «اوامر صادره: از شرف عرض پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر گذشت، تصویب فرمودند.»
کد خبر: ۴۱۵۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۰
7 آبان 1333
کد خبر: ۳۸۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۰۷