11 شهریور 1320
کد خبر: ۳۴۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۱۱
اسناد و منابع تاریخی گزارشهای فراوانی از فسادهای مالی و سیاسی رضاخان را به ثبت رسانده است. این اسناد نشان از این دارد که، رضاخان با غارت اموال، زمینها و داراییهای مردم، ثروت فراوانی اندوخت. محمدحسنین هیکل روزنامهنگار مصری درباره غارت زمینهای مردم توسط رضاخان مینویسد: تخمین زده میشود که به هنگام برکناری رضاخان در 1941، او دارای 2 هزار دهکده بود و یک ربع میلیون رعیت مستقیما روی زمینهایش کار میکردند. اسناد دیگری نیز نشان از این دارد که رضاخان با زد و بندهای سیاسی، باعث تثبیت دیکتاتوری خود شد. سفیر انگلیس در گزارشی در سال 1305 مینویسد: «مجلس ایران را نمیتوان جدی گرفت. چرا که... هنگامی که شاه طرح یا لایحهای را در نظر دارد، تصویب میشود. زمانی که مخالف است رد میشود و هنگامی که بیاعتنا است بحثهای فراوانی درباره طرح یا لایحه مورد نظر صورت میگیرد».
کد خبر: ۳۲۳۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۰۳
در این سند با قید " خیلی فوری و مستقیم " آمده است: امروز در موقع شرفیابی بندگان، اعلیحضرت همایون شاهنشاهی راجع به وضعیت محاکمه و آراء صادره از دیوان حرب مربوطه در مورد متهمین غائله خراسان فرمودند( این عده که اساساً برخلاف امنیت کشور اقدام و موجبات اختلال انتظام محل را فراهم و حتی باعث شدهاند که یک عده نفوس کشته شوند. طبق مقررات قانون بایستی اعدام میشدند و لازم است در تجدید محاکمه آنها وسیله محکمه مختلطی که عبارت از نمایندگان وزارت جنگ، عدلیه و شهربانی باشد اقدام شود و ضمنا اعضاء دیوان حرب مربوطه که در مقابل تقصیرات مهم آنها بعضیها را تبرئه و در مورد بعضیها مجازات کمی قائل شدهاند به ملاحظه تغافل در انجام وظیفه لابد تحت محاکمه درآورند یعنی اول محاکمه قضات دیوان حرب مربوطه شروع و خاتمه یافته و محاکمه اشرار مذکور بعد از آنها شروع شود.
کد خبر: ۳۱۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۰
برگی از کارنامه سیاه رضاخان
حاج غلامعلی نخلعی، کفشدار مسجد گوهرشاد میگوید: وقتي رفتم به داخل مسجد ديدم كه همهجا خون ريخته است، اين طرف و آن طرف پرِ خون بود. چادر زنها، تكهپاره لباسها و كفش و كلاهها بود كه در مسجد ريخته شده بود اما كسي نبود. جلوي كفشكن پر از خون بود. مردهها را داشتند ميبردند. يك در يك لتي چوبي بود كه از بس جنازه ريخته بودند رويش و برده بودند پر از خون بود. كمپرسي آوردند و مردهها را بردند در يك گودالي كه كنده بودند ريختند. كساني كه هنوز جان داشتند ولي آنها را هم در كمپرسي ريختند. خلاصه ما هم ديگر به تطهير و تميز كردن و شستشو پرداختيم.
کد خبر: ۳۱۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۰
برشی از خاطرات حمید سبزواری
جریان کشف حجاب را کاملا یادم هست. در این زمان من ۹ یا ۱۰ سال داشتم و فقط میدانم که عدهای را دعوت کردند در باغ ملی، ما بچه بودیم رفتیم، صدای ساز و آواز میآمد و گفتند نمایش می دهند و من رفتم پشت در؛ زنها اول با حجاب آنجا رفتند و وقتی که آمدند بیرون، دیدیم که اینها حجاب ندارند. بعضی از آنها یک کلاه سرشان گذاشتند، سرشان را از خجالت داخل آن کردند. برخی از آنها دست شان را به صورتشان می گرفتند و از آنجا به سرشان می گرفتند با یک وضع بسیار موهنی از آنجا خارج می شدند.
کد خبر: ۲۹۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۲۲
یعقوب توکلی در گفتگوی تفصیلی با پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛
یعقوب توکلی در گفتگو با پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی درباره ذلت رضاخان در برابر انگلیس گفت: یکی از خفتها و زبونیهای رضاخان در مقابل انگلیس، ماجرای جزیرههای خلیج فارس بود که مرحوم غلامعلی بایندر در منطقه خلیج فارس تعدادی از جزیرههای متروکه را به نام ایران پرچم زده بود. این اقدام بایندر باعث شد انگلیسیها به رضاخان اعتراض کنند. رضاخان هم به جای این که در برابر این خواست انگلیسیها مقاومت کند، بایندر را توبیخ میکند که شما چرا بی اجازه رفتید و در این جزایر پرچم ایران را زدید؟!
کد خبر: ۲۲۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۰۲
سعید لیلاز در گفتگوی تفصیلی با پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی:
سعید لیلاز گفت: در شهریور 1320، رضاخان به محمدعلی فروغی که در واقع نماینده بریتانیا در ایران بود و اصلاً رضاخان به همین دلیل به خانه او رفت میگوید که برای سلطنت کاری کن. فروغی هم به او میگوید: اعلیحضرت برای شما نمیتوانم کاری کنم ولی برای پسرتان شاید بتوانم و رضاخان هم قبول میکند. شما ببینید این سلطنت تا این حد بازیچه قرار میگیرد. حتی شایعاتی بود که بریتانیاییها میخواهند محمدحسن میرزا برادر و ولیعهد احمدشاه را به ایران برگردانند و شاه کنند.
کد خبر: ۲۱۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۱۶
انتشار برای نخستین بار؛ خاطراتی از حسین شاهحسینی
مادرم میگفت یک روز در قم صبح خیلی زود من آمدم بروم حمام یك پاسبانی سوار بر اسب بود همینطور كه دید من بقچهام است و دید كه دارم میروم طرف حمام، تقریباً تاریك و روشن بود دوید از پشت سر كه چادر مرا از سرم بكشد، من نشستم این چادر را كشیدم روی سرم و آمدم جلو و پاسبان كه آمد جلو گفتم تو را به این حضرت معصومه این كار را نكن حیای من از بین میرود، گفت فقط یك لگد به پهلوی من زد و گفت توی کوچه برو دیگر، توی خیابان نباش و چادر را از سر من نكشید ولی لگد را زد به من، سرش را انداخت و با اسبش رفت
کد خبر: ۱۸۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۰۵
برشی از خاطرات آیتالله فلسفی
آیت الله فلسفی میگوید: مرحوم مدرس برای تمام علمای تهران و ائمه جماعات پیام فرستاد و به آنها گفت که خطر بزرگی اسلام و مسلمین را تهدید میکند و افزوده بود که در نمازهای جماعت خود به مردم بگویند در فلان روز معین علمای اعلام در مجلس متحصن میشوند و مردم هم میبایست در میدان بهارستان اجتماع کنند و به پیروی از علما مخالفت خود را با برقراری جمهوری قلابی و ایجاد دیکتاتوری رضاخان ی اعلام نمایند. مرحوم مدرس حتی گفته بود تا مردم یکصدا فریاد بزنند "ما تابع قرآنیم، جمهور نمیخواهیم." شاید این تحصن و تظاهرات مهمترین عاملی بود که توانست توطئه جمهوری شدن قلابی ایران را که قرار بود مشابه جمهوری ضداسلامی ترکیه و دیکته شده انگلستان باشد خنثی کند.
کد خبر: ۱۷۳۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۰۸
براساس اسناد موجود ابتدا قرار بود شهید مدرس به گناباد یا قائن تبعید شود اما بعدا خواف به عنوان تبعیدگاه وی انتخاب شد.
کد خبر: ۱۴۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۱۵
تورق تاریخ عصر پهلوی اول
رضاخان با رسیدن به سلطنت، آزادیهای تصریح شده در قانون اساسی را زیر پا گذاشت و بساط پلیس سیاسی را در سراسر کشور گسترش داد. شهربانی، که طبق قانون ضابط دادگستری بود، به نیرومندترین ابزار در دست رضاخان برای ترور، اختناق و انواع جنایتها تبدیل شد. حکومت پهلوی اول از همان آغاز، به صورت ترور سازمان یافته، و ضد دموکراتیک عرض اندام کرد. شهربانی پایه کار خود را بر زیرپا نهادن قانون، جنایت، تفتیش عقاید و سلب امنیت مردم گذاشت.
کد خبر: ۱۲۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۶
برگی از پرونده جنایت رضاخان
یکی از نظامیان حاضر در جریان مسجد گوهرشاد درباره تعداد شهدای آن روز می گوید: آن شب حدود دو سه هزار نفر را کشتند و بردند بیرون دروازه پایین خیابان در قبرستان بالا خیابان که الان درخت کاشتهاند، خندق کندند هر کسی که کشته میشد مثل جوال گندم همه را میریختند توی ماشین میبردند میریختند توی آن خندق و خاک روی آنها میریختند.
کد خبر: ۱۰۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۴/۲۱
کد خبر: ۸۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۰۴
در مورد مبانی مشروعیت رژیم رضاشاه میتوان گفت که حکومت وی فاقد مشروعیت بود. به علاوه نبود عوامل مشروعیتزا با یک عامل منفی نیز همراه بود و آن تقارن روی کار آمدن او با تغییر سیاست انگلستان بود. از سوی دیگر شیوه به قدرت رسیدن رضاخان هیچ مبنای قانونی یا حتی عوامپسندی هم نداشت. اینکه وی در مجالس عزاداری عاشورا با پای برهنه شرکت میکرد و کاه بر سر خود میریخت، نتوانست چهره عوام پسندی به او ببخشد. مخالفتهای نمایندگان مجلس با قدرت گرفتن او نیز نشان میدهد که هیچ وجهه قانونی نداشته است.
کد خبر: ۶۴۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۲/۰۳
"خاطرات ناب"/ برشی از خاطرات آیتالله فلسفی
پس از سخنان من حضار با صدای غرایی صلوات فرستادند. سپس گفتم: «با صدای بلندتر و همانطور که در مجالس دیگر شعار میدهید، شعار ملی انقلاب را تکرار کنید!». دهها دست با شدت و حدّت بالا رفت و همه شعار «الله اکبر، خمینی رهبر» را سر دادند.در آخر هم امام فرمودند: «اعلام کنید که منبر آقای فلسفی فتح شده است».
کد خبر: ۵۲۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۲
کد خبر: ۵۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۴
کد خبر: ۵۰۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۰
در دوره رضاخان ، مخالفت با مراسم عزاداری سیدالشهدا(ع) تا آنجا رسید كه به جای عزاداری كاروان شادی (كارناوال) در ایام عاشورا بهراه انداختند و صنوف مجبور شدند در برپایی این كاروانها شركت و هر صنفی دسته خود را شركت دهد. تا جایی كه در اواخر حكومت رضاخان حركت كارناوالها مصادف بود با شب عاشورا، و دستههای رقاصهها با ساز و آواز به پایكوبی و رقص در شهر به گردش درآمدند.
کد خبر: ۳۸۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۷/۱۱
مخالفان حجاب تلاش كردهاند تا با طرح این موضوع كه حجاب مخل آزادی زنان است بیحجابی را رواج دهند، در صورتی كه با مطالعه تاریخ میتوان دریافت كه سیاست كشف حجاب رضاخان میرپنج، نه تنها آزادی را برای زنان به ارمغان نیاورد بلكه زنان را از فعالیتهای اجتماعی و حضور در جامعه محروم و پایههای رژیم "دیكتاتوری" رضاخان را تقویت كرد.
کد خبر: ۲۷۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۴/۲۱
در سالهای اول استقرار مشروطیت مجالی برای تاسیس ارتش متحدالشكل پیدا نشد و جنگ جهانی اول نیز اوضاع ایران را به هم ریخت. بعد از جنگ جهانی دوم، انقلاب روسیه موقتاً عرصه را برای انگلستان بی رقیب گذاشت. اما تغییر مهم در سیاست انگلستان با توجه به انقلاب روسیه بروز كرد، بدین معنی كه این كشور بر خلاف دوران قبل كه ایران ضعیف و آشفته را برای رسیدن به مطامع خود مناسب می دید، به دنبال شكل دهی به یك دیكتاتور وابسته در ایران بود.
کد خبر: ۸۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۰۷/۱۴