اعتصاب‌های عمومی مردم اصفهان در مبارزه با رژیم پهلوی
*مهاجرت امام خمینی به پاریس و بسیج مردم اصفهان علیه رژیم پهلوی
مهاجرت امام خمینی به پاریس از 13 مهر به بعد، مزید بر علت شده و هدایت سریع مردم اصفهان در رخدادهای انقلاب اسلامی توسط روحانیون اصفهان را بیشتر از پیش فراهم آورد. بسیج مردم اصفهان علیه رژیم آغاز شد. کارکنان ادارات ابتدا با بهانه‌ها و خواسته‌های صنفی و پس از چندی با درخواست‌های نیمه سیاسی و کاملاً سیاسی، در حدی باورنکردنی به صف انقلابیون پیوستند.
در فهرست ادارات معترض و اعتصاب‌های اصفهان؛ ذوب‌آهن، تاکسیرانی، گمرک، پست، دارایی، دادگستری، تعاون روستایی، شرکت گاز، شهرداری، ایران ناسیونال، دخانیات، آتش‌نشانی، اورژانس، بیمارستان‌ها بانک‌ها، بیمه، پالایشگاه، کارخانه‌ها، راننده‌ها، اداره صنایع، صنایع و معادن، شیر و خورشید، صنعت نفت، محیط زیست، اتوبوس‌رانی، کارخانجات نساجی و... به چشم می‌خورد.
*اوج‌گیری اعتصاب‌های عمومی در اصفهان و استیصال رژیم پهلوی
گستردگی این اعتصاب‌ها موجب تجمع 150 هزار نفری کارگران و کارمندان در مخالفت با رژیم پهلوی شد. رژیم سعی فراوانی به کار برد تا محدوده خواسته را به امور معیشتی و صنفی برساند، اما چنین نشد.
اعتصاب اورژانس، بیمارستان‌های دارای بیمار، خودروهای زباله‌کش و آتش‌نشانی می‌توانست مشکلات فراوانی برای مردم اصفهان ایجاد کند. اما مداخله پرسنل متعهد این قبیل دستگاه‌ها در امور و هدایت اعتصاب‌ها به صورتی که به مردم صدمه‌ای نزند، موجب شد تا از یک طرف رژیم به اهداف خود دست نیابد و از دیگر سو، باعث افزایش احساس تعهد اقشار مردمی نسبت به یکدیگر شود.
با آغاز تعطیلی مدارس، مساجد و حسینیه‌ها بیش از گذشته پایگاه قیام شدند. حضور نوجوانان موجب شد تا با آموزه‌های دینی، بسیار بیشتر آشنا شوند. در اواخر مهر ماه، گرایش مردم نسبت به انقلاب به جایی رسید که رژیم عملاً مستأصل شده و تنها راه بقای خود در اصفهان را در اتکای هر چه بیشتر به ارتش بداند.
رژیم پهلوی در این مقطع حتی نتوانست از مظاهر استیلای خود بر کشور حفاظت کند. برداشتن کلیه عکس‌ها و مظاهر رژیم پهلوی از ادارات و مجامع عمومی توسط انقلابیون در اصفهان و ناکارآمدی تمهیدات مسؤولان برای جلوگیری از تداوم آن، حکایت از پیروزی تدریجی مردم و چرخش امور به نفع آن‌ها داشت. در نیمه دوم مهر ماه شرکت مردم در اعتصاب‌ها و راهپیمایی‌های اعتراض‌آمیز، که در یک روز ممکن بود به طور هم‌زمان و به صورت خودجوشی یا صنفی در چند نقطه اصفهان علیه رژیم صورت گیرد، امری عادی شده بود.
سید احمد حجازی از فعالان انقلاب در این زمینه اظهار داشته است: «ما سال 57 مغازه‌دار بودیم... وقتی انقلاب شروع شد. بعضی اوقات می‌رفتیم در جلسات سخنرانی مساجد و حسینیه‌ها... مغازه را می‌بستیم. تقریباً حدود چهار ماه کار ما این بود که از صبح الی 8 تا 10 شب، می‌رفتیم دنبال راهپیمایی و تظاهرات».
*4 ماه اعتصاب عمومی و تعطیلی یکسره بازارهای اصفهان
از اواخر مهر تا روز پیروزی انقلاب اسلامی، حدود چهار ماه بازار اصفهان به تأسی از روحانیون اصفهان، یکسره تعطیل شده و در اعتصاب عمومی به سر برد. این در حالی بود که دست کم دو ماه قبل از آن نیز بازار و دکاکین سطح شهر، کم و بیش در حالت اعتصاب‌های پی‌درپی بسر می‌برد.
در روز چهلم شهدای 17 شهریور هم اصفهان یکپارچه تعطیل شد و کلیه مدارس، بازار، مغازه‌های خیابان‌ها و دانشگاه‌های اصفهان دست به اعتصاب زدند. گزارشی از ساواک، از تعطیلی نود درصدی شهر اصفهان خبر داد. همین گزارش خبر از وقوع چند تظاهرات دیگر در بعضی از خیابان‌های شهر داده است.
در همین رابطه شهربانی گزارش داد: «امروز 24 مهر 1357 کلیه دکاکین و بازار به استثنای ارزاقی عمومی در شهرستان‌های نایین، نجف‌آباد، شهرضا، همایون‌شهر، گلپایگان بسته بوده است».
گزارش روزنامه کیهان که در روز بیست و هفتم مهر ماه انتشار یافت، خبرهای دقیق‌تری از اوضاع اصفهان داد: « 26 مهر ماه کلیه بازاریان در سوگ کشته‌شدگان حادثه تهران دست به اعتصاب زدند. در شهر هیچ مغازه‌ای جز خواربارفروش‌ها و نانوایی‌ها و داروخانه‌ها باز نبود. بازاریان از نخستین ساعات روز در مدرسه صدر دور هم جمع شده و چند تن از وعاظ به سخنرانی پرداخته و خواستار آزادی زندانیان سیاسی به‌ویژه روحانیون زندانی شدند».
*حضور فعال دانشجویان و دانش‌آموزان در اعتصاب‌های مردمی
در روز 25 مهر ماه نیز تظاهرات و تعطیلی ادامه یافت. یکی از تظاهرات بزرگ مردمی در این روز در خیابان شیخ‌بهایی رخ داد. رئیس ساواک اصفهان در گزارش روزانه خود طلبه‌های اصفهان را هدایتگر این تظاهرات معرفی کرده است.
دانشگاه‌های اصفهان و صنعتی اصفهان نیز در روز چهلم شهدای 17 شهریور بسیار فعال ظاهر شدند. تقوی، رئیس ساواک اصفهان در گزارش خود، تعداد دانشجویان تظاهرکننده را در اول صبح حدود 2 هزار نفر و پس از آن 6 هزار و 500 نفر معرفی کرده است.
روزنامه‌کیهان در این زمینه نوشت: «دانشجویان دانشگاه اصفهان در چهلمین روز درگذشتگان 17 شهریور به اعتصاب چند روزه خود ادامه دادند و از رفتن به کلاس درس خودداری کردند و در مقابل سلف سرویس از عموم دانشجویان و دانشگاهیان خواستار شرکت در مراسم ویژه‌ای که به همین منظور برای تجلیل از روح کشته‌شدگان در میدان فوتبال دانشگاه تشکیل شده بود، شدند».
دانش‌آموزان و فرهنگیان نه تنها اقدام به اعتصاب و تعطیلی کلاس‌ها کردند، بلکه قصد برپایی راهپیمایی‌هایی داشتند که در اثر مقابله عوامل نظامی، کار به خشونت و درگیری کشیده شد. تظاهرات دانش‌آموزان در روزهای بعد با شدت بیشتری ادامه پیدا کرد تا جایی که رژیم جهت مهار امواج تظاهرات مردمی، که هر روزه در میدان نقش جهان و گوشه و کنار شهر رخ می‌داد، به ناچار از هلی‌کوپتر و کامیون‌های سنگین حامل سربازان مسلح برای متفرق کردن مردم استفاده کرد.
