اعتصاب همگانی مردم اصفهان در چهلم شهدای 17 شهریور

پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ واکنش مردم ایران به جنایت‌های رژیم پهلوی در 17 شهریور، تنها به چند روز بعد از این واقعه اختصاص نداشت بلکه مردم تا مدت‌ها به این جنایت واکنش نشان می‌دادند. 

چهلمین روز شهادت شهدای 17 شهریور تهران فرصت مناسبی برای ابراز انزجار همگانی نسبت به رژیم پهلوی بود. در روز چهلم شهدای 17 شهریور، اصفهان یکپارچه تعطیل شد و کلیه مدارس، بازار، مغازه‌های خیابان‌ها و دانشگاه‌های اصفهان دست به اعتصاب زدند. گزارشی از ساواک، از تعطیلی نود درصدی شهر اصفهان خبر داد. همین گزارش خبر از وقوع چند تظاهرات دیگر در بعضی از خیابان‌های شهر داده است. در همین رابطه شهربانی گزارش داد: «امروز 24 مهر 1357 کلیه  دکاکین و بازار به استثنای ارزاقی عمومی در شهرستان‌های نایین، نجف‌آباد، شهرضا، همایون‌شهر، گلپایگان بسته بوده است».

گزارش روزنامه کیهان که در روز بیست و هفتم مهر ماه انتشار یافت، خبرهای دقیق‌تری از اوضاع اصفهان داد: «26 مهر ماه کلیه بازاریان در سوگ کشته‌شدگان حادثه تهران دست به اعتصاب زدند. در شهر هیچ مغازه‌ای جز خواربارفروش‌ها و نانوایی‌ها و داروخانه‌ها باز نبود. بازاریان از نخستین ساعات روز در مدرسه  صدر دور هم جمع شده و چند تن از وعاظ به سخنرانی پرداخته و خواستار آزادی زندانیان سیاسی به‌ویژه روحانیون زندانی شدند».

در روز 25 مهر ماه نیز تظاهرات و تعطیلی ادامه یافت. یکی از تظاهرات بزرگ مردم اصفهان در این روز در خیابان شیخ‌بهایی رخ داد. رئیس ساواک اصفهان در گزارش روزانه خود طلبه‌های اصفهان را هدایتگر این تظاهرات معرفی کرده است.

دانشگاه‌های اصفهان و صنعتی اصفهان نیز در روز چهلم شهدای 17 شهریور بسیار فعال ظاهر شدند. تقوی، رئیس ساواک اصفهان در گزارش خود، تعداد دانشجویان تظاهرکننده را در اول صبح حدود 2 هزار نفر و پس از آن 6 هزار و 500 نفر عنوان کرده است. روزنامه‌کیهان در این زمینه نوشت: «دانشجویان دانشگاه اصفهان در چهلمین روز درگذشتگان 17 شهریور به اعتصاب چند روزه خود ادامه دادند و از رفتن به کلاس درس خودداری کردند و در مقابل سلف سرویس از عموم دانشجویان و دانشگاهیان خواستار شرکت در مراسم ویژه‌ای که به همین منظور برای تجلیل از روح کشته‌شدگان در میدان فوتبال دانشگاه تشکیل شده بود، شدند».

دانش‌آموزان و فرهنگیان نه تنها اقدام به اعتصاب و تعطیلی کلاس‌ها کردند، بلکه قصد برپایی راهپیمایی‌هایی داشتند که در اثر مقابله عوامل نظامی رژیم پهلوی، کار به خشونت و درگیری کشیده شد. تظاهرات دانش‌آموزان در روزهای بعد با شدت بیشتری ادامه پیدا کرد تا جایی که رژیم جهت مهار امواج تظاهرات مردمی، که هر روزه در میدان نقش جهان و گوشه و کنار شهر رخ می‌داد، از هلی‌کوپتر و کامیون‌های سنگین حامل سربازان مسلح برای متفرق کردن مردم استفاده کرد.