اقدام سیاسی فضلای حوزه علمیه قم در عید غدیر سال 1356

پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ مناسبت‌های مذهبی همواره یکی از بسترهای مهم کنشگری سیاسی تشیع است. هرچند این مشی سیاسی در عزاداری‌ها و سوگواری‌ها بیشتر به کار گرفته می‌شد اما نهضت اسلامی از ظرفیت‌های مجالس جشن و اعیاد اهل بیت نیز به شایستگی استفاده می‌کرد.

این مهم در یک سال پایانی مبارزات انقلابی علیه رژیم پهلوی به خصوص از رحلت اسرارآمیز حاج آقا مصطفی خمینی تا پیروزی انقلاب اسلامی بیش از پیش به منصه ظهور می‌رسید. عید غدیر سال 1356 با چهلمین روز درگذشت فرزند ارشد رهبر نهضت اسلامی مصادف شد و لذا جوامع مذهبی این فرصت را برای بهره‌برداری حداکثری و روشنگری سیاسی غنیمت شمردند.

در یکی از این اسناد در آذر ماه 1356 به خوبی موضع‌گیری اساتید و فضلای حوزه علمیه قم را روشن می‌سازد. گزارشگر ساواک می‌نویسد:  همانطوری که استحضار دارند روز 9/9/2536 مطابق با عید غدیر ناصر مکارم در مدرسه امیرالمومنین مجلس ختم برای مصطفی خمینی گرفته بود و این فاتحه به دنبال مطلبی بود که قبلا روز 8/ 9 / 2536 [1356] در سر درس خود عنوان نموده بود و گفته بود ما امسال نباید عید بگیریم بلکه باید به مناسبت فوت پسر [امام] خمینی عزادار باشیم.

در بخش دیگری از این سند به واکنش آیت‌الله نوری همدانی اشاره می‌کند و می‌نویسد: از کسانی که با مکارم همفکر بوده یکی هم شیخ حسین نوری است که هنگامی که عده‌ای از طلاب برای دیدار وی به منزلش رفته بودند اظهار نموده بود که امروز عید غدیر است و باید شیرینی به مجلس بیاوریم ولی چون روز چهلم درگذشت مصطفی خمینی است از آوردن هر نوع شیرینی خودداری می‌شود.

 آیت‌الله میرزا هاشم آملی نیز یکی دیگر از افرادی که درباره‌اش نوشته شده است:‌آیت‌الله میرزا هاشم آملی نیز وقتی که به مجلس جشن عید غدیر دوعت شده بود ضمن امتناع از رفتن به جشن گفته بود ما امسال عید نداریم.