تظاهرات اصفهانیها در روز يازدهم محرم/ درگیری خونین در اصفهان و نجفآباد
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ محرم
سال 1357 نقطه عطفی در مبارزات مردم شهرهای مختلف بر علیه رژیم پهلوی محسوب میشود.
در این راستا مردم انقلابی در شهرهای مختلف با برپایی مراسمات و تظاهرات چهره سفاک
رژیم را به جهانیان نشان میدادند. یکی از این تجاوزات بی حد رژیم در شهر اصفهان و
نجفآباد بعد از تاسوعا و عاشورا اتفاق افتاد. در این زمینه در کتاب «محرم 1357 به
روایت اسناد» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است در مورد این جنایت
رژیم میخوانیم:
بعد از تظاهرات باشکوه مردم در روزهای تاسوعا و عاشورا و
حضور ميليونی آنها در اين دو تظاهرات در سرتاسر کشور و قطعنامهی کوبندهی آنها
که سرنوشت انقلاب، رژيم پهلوی و آيندهی کشور را مشخص کرد، رژيم پهلوی چون غريقی
که در حال غـرق شدن است برای نجات خود دست به هرکاری زد تا خود را نجات بدهد. رژيم
اقدام به تلاشهای مذبوحانهای نمود، تلاشهايی چون راهاندازی تظاهرات به ظاهـر
ميهنپرستانهای در طرفداری از رژيم که افـراد آن را نظاميان و اراذل و اوباش
تشکيل میداد، ولی اين تظاهرات چنان محقر مینمود که رژيم بعد از چند روز مجبور
به متوقفکردن آن شد.
اين تظاهرات بيشتر در شهرستانها و بهخصوص در اصفهان و نجفآباد
رخ داد که حوادث آن بدین شرح است: از حوادث ديگر اين روز، انتشار اعلاميهای از
امام (ره) در تشکر از راهپيمايی ميليونی و گستردهی مردم بود که انتشار آن بر
اشتياق و شادی مردم در آن روزها افزود.
مسئلهی ديگر انتشار شايعهی خواب ديدن آيتالله قمی در
مسجد بود که طی آن او امام رضا(ع) را درخواب ديده و آن امام همام به وی فرموده
بودند: «شاه از امت من است و به وی اهانت نکنيد». اين شايعه که ساخته و پرداختهی
دستگاههای امنيتی و تبليغی رژيم بود نه تنها باعث جلب قلوب مردم به رژيم نشد،
بلکه موجبات تمسخر رژيم توسط مردم را فراهم آورد و با تکذيب آن توسط آيتالله قمی
خاتمه يافت.
اما درگيریهای پراکنده و شعارنويسی بر روی ديوارها و پخش
اعلاميه توسط مردم ادامه داشت و شهرهای گوناگون استان اصفهان و همچنين خود شهر
اصفهان صورت ديگری داشت. در شهر اصفهان رژيم با بسيج تمام عوامل خود از قبيل
نظاميان، مقامات کشوری و لشکری و خانوادههای آنها و نيز اراذل و اوباش شهر سعی
کرد تا به ظاهر تظاهرات مردمی به نفع رژيم برپا کند، اين عده در سطح شهر به حرکت
درآمده و درحالی که عکسهايی از حضرت علی و شاه را حمل میکردند شعارهايی نيز به
نفع رژيم سرمیدادند.
مردم که از اين امر مطلع شده بودند به مقابله با آنها
برخاسته و در اثر درگيری شديد ميان مردم و طرفداران رژيم سه نفر از مخالفان رژيم
شهيد و33 نفر از طرفين مجروح شدند. ولی
شديدترين اين درگيریها در نجفآباد رخ داد. در اين روز چماقداران طرفدار رژيم،
همـراه با مأموران شهربانی و ژاندارمری به منازل و مغازههای مخالفان رژيم حمله
برده و آن مکانها را به آتش کشيدند که در اثر اين درگيریها تعدادی از اهالی و
مردم شهيد و زخمی شدند. در اين زمينه گزارشی از جمعيت حقوقدانان ايران وجود دارد
که در آن آمده است:
«... شهر نجفآباد در روز یازدهم محرم در اختيار اوباش و
حامـيان دولتی آنها بوده است. گروههای وحشت درحالی که در جلوی آنها پاسبانها و
نظاميان تيراندازی میکردند شهر را به آتش و خـون میکشند و در تمام مدت 48 ساعت
غارت و کشـتار، همکـاری صميمانهای ميان پليس و کماندوها و غارتگران برقرار بوده
است. رهبري تمام عمليات را سرگـرد ذوالفـقاری، رئيس شهربانی نجفآباد، برعهـده
داشته است. تحقيقات هيئت اعزامی جمعيت حقـوقـدانان نشان میدهد که حداقـل 25 نفر در
نجفآباد شهيد و سيصد نفـر مجروح شدهاند و تعـداد زيادی از مغازهها و منازل هم
مورد هجـوم قرارگرفته است». شبيه همين اتفاق در ساير شهرهاي استان مانند: فريدن،
تيران، کهري سنگ، زرين شهر و لنجان رخ داد.