گذری بر مبارزات نظری و عملی آیتالله محی‌الدین حائری شیرازی
پایگاه مرکز اسناد
انقلاب اسلامی؛ شیخ محی‌الدین (محمدصادق) حائری شیرازی
در سال 1315 در یك خانواده مذهبی متولد شد. پدرش مرحوم شیخ عبدالحسین
متولد كربلا بود كه پس از اتمام تحصیلاتش به ایران بازگشت و در شیراز ساكن
شد. محی‌الدین از همان اوان كودكی معارف قرآنی را در جمع برادران و خواهران
از پدرش فراگرفت و پس از طی دوران ابتدایی و دبیرستان در شیراز دیپلم گرفت.
او در سال 1335 وارد دانشگاه تهران شد، اما به دلیل مسائل سیاسی از ادامه
تحصیل او در دانشگاه تهران ممانعت به عمل آمد.
وقتی
از ادامه تحصیل در دانشگاه تهران ناامید شد به شیراز بازگشت و با مشورت
برادرش صدرالدین
حائری، به تحصیل دروس دینی روی آورد. او سپس در مدرسه «منصوریه» شیراز
و همچنین «آقا باباخان» به تحصیل علوم حوزوی پرداخت و قسمتی از سطح را
آموخت و از محضر اساتید بزرگی چون شیخ بهاءالدین محلاتی و حجت‌الاسلام موحد
بهره برد. پس از آن برای تكمیل معلومات خود عازم قم شد و در درس امام خمینی
و آیتالله داماد حاضر گردید و در بحث قضا نیز در درس آیتالله بروجردی شركت
نمود.
او
در سلك طلبگی در جلسات و مجالس سیاسی مسجد جامع شیراز حضور به هم می‌رسانید
كه اهداف اغلب سخنوران آن مجالس، پیشرفت انقلاب و تصمیم‌گیری برای تحریك
مردم بود. با آغاز نهضت اسلامی امام مبارزات خود را علیه رژیم پهلوی آغاز
كرد. حضور جدی‌تر او در جریان انقلاب از خط پاسخ به سؤالات شروع شد.
مبارازت او بر ضد رژیم شاه بیشتر از نوع حركت فكری بود، بنابراین سعی می‌كرد
ضمن پاسخ دادن به شبهات موجود در زمینه‌های مختلف، سخنرانی‌هایی كه در
مكان‌های مختلف ایراد می‌شد نوار آن را تهیه و در اختیار مردم قرار دهد. در
سال 1345یك نوار از قم تهیه كرده بود كه مأمورین رژیم آن را پیدا كردند و
به خاطر آن نوار مدتی تحت بازجویی قرار گرفت. مركز فعالیت آیتالله شیرازی
مسجدی به نام «شمشیرگرها» بود. او در سال 1349 به دلیل مبارزات سیاسی مدت
سه ماه به زندان عادل‌‌آباد منتقل شد.
در زندان مهم‌ترین اقدام شیخ محی‌الدین مناظره فكری با كمونیست‌ها
بود و برای هدایت آنان بسیار فعالیت كرد، اما وقتی از برگرداندن آن‌ها به دین
اسلام ناامید شد حتی از دست دادن به آن‌ها پرهیز می‌كرد؛ زیرا كمونیست‌ها را
ناپاك می‌دانست. او پس از آزادی از زندان دست از فعالیت مبارزاتی نكشید و
علاوه بر تدریس، جلسات سخنرانی داشت و عده‌ای از دانشجویان و افراد جوان را
ارشاد می‌كرد.
آیتالله
حائری در سال 1351 به دلیل فعالیت‌هایی مبارزاتی ممنوع‌المنبر شد و مدتی پس
از آن به علت برگزاری جلساتی برای ارشاد مردم در خانه‌اش رژیم شاه او را
به فومن تبعید كرد. در زمان تبعیدش هم از فعالیت و روشن‌كردن اذهان عمومی
نسبت به اوضاع جامعه دست برنداشت.
در
سال‌های 1354 تا 1356 بیشتر اقدامات شیخ محی‌الدین همانند دیگر روحانیون شیراز
صرف سازمان دادن مبارزات مردمی و برملا كردن ماهیت رژیم پهلوی بود. در
مراسمی با حضور تمامی روحانیان شیراز از جمله شیخ محی‌الدین حائری در سال
1356 به مناسبت درگذشت فرزند امام در مسجد نو شیراز برگزار شده بود، مأمورین
رژیم مسجد را محاصره كردند و مردم شروع به شعار دادن علیه رژیم نمودند كه
به دستگیری عده‌ای منجر شد.
علاوه
بر آن، در جریان حمله رژیم به مسجد جامع شیراز در 19/5/1357 حضور داشت و
پس از آن، اقدام رژیم در سركوب مبارزات مردم را مورد انتقاد قرار داد. بعد
از پیروزی انقلاب اسلامی، فعالانه در صحنه بود و در اولین دوره انتخابات
مجلس شورای اسلامی از طرف مردم شیراز به نمایندگی برگزیده شد. بعد از شهادت
آیتالله دستغیب به سمت نمایندگی حضرت
امام و امام جمعه شیراز
منصوب شد. علاوه بر این، وی سه دوره نماینده مردم شیراز در مجلس خبرگان
رهبری بوده است. از آیتالله حائری شیرازی آثاری نیز به طبع رسیده كه اهم
آن‌ها عبارت‌اند از: «الولایة، انسان الهی، انسان‌شناسی، با علی در صحرا، تمثیلات،
سیری در آفاق نور، در سایه‌سار وحی، راه رشد، رمز دوام پیوند (ازدواج آسمانی
دو انسان)، رمز دوام پیوند (آداب همسرداری).
