لبیک مردم همدان به اعلامیه امام خمینی در تیر ماه 1357 / وقتی همدانیها راه خود را از حجتیه جدا کردند
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ مردم
ایران بر اساس یك سنت مذهبى، همه ساله روز میلاد امام دوازدهم، حضرت حجة ابن الحسن
عسگرى(عج) را به نیكوترین وجه جشن گرفته، شادمانى مىكنند، به نوعى كه این جشن در میان
تمامى اعیاد ملى و مذهبى از همه برجستهتر است. در آستانه نیمه شعبان سال 1357، امام
خمینى اعلام كردند كه با وجود این همه خون كه رژیم بر زمین ریخته است، جشن و شادى
معنا ندارد و مردم باید براى اعتراض به شاه، نیمه شعبان را عزا بگیرند.
به
دنبال دستور آیتالله خمینى، روحانیون همدان نیز نیمه شعبان آن سال را تحریم كردند
و در منابر و مجالس به ذكر مظالم رژیم پرداختند، خواستار آزادى زندانیان و تبعیدشدگان
شدند. از آنجایى كه روحانیون و مبارزان همدان با دیگر همشهریان مبارز خود در تهران
و قم در ارتباط بودند، به طور هماهنگ با آنان دست به فعالیت زده، حتى اعلامیه مشترك
آنان تحت عنوان «اعلامیه روحانیون تهران درباره برگزارى جشنهاى نیمه شعبان» با
روحانیون همدان را در سطح شهر توزیع كردند.
همچنانكه
در مبحث انجمن حجتیه گذشت، انجمن مذكور، در همدان از برپایى هر گونه جشنى خوددارى كرد
و بر عكس سالهاى قبل، هیچ مجلسى نداشتند. ساواك همدان در گزارشى به مدیریت كل اداره
سوم ساواك در این باره نوشت: «برابر اظهار حاج محمد ابراهیم درفشى، شغل كفاش، یكى از
گردانندگان اصلى انجمن مبارزه با بهایىگرى در همدان، شیخ محمود حلبى كه از اعضاى مؤثر
و گرداننده انجمن اسلامى در تهران مىباشد، با درفشى تماس ]گرفته[ و به وى دستور داده كه از گرفتن
جشن و هر گونه جلسات عمومى در شهرها و بخشها و حتى روستاها در نیمه شعبان خوددارى
نمایند كه به همین نحو اقدام شده است»
مدیریت
مذكور در جوابیهاى اعلام كرد: «نباید صحیح باشد؛ زیرا حلبى به همه نمایندگان خود
گفته است جشن بگیرند، بیشتر تحقیق نمایند».
از طرف دیگر، ساواك مركز در نامهاى به تمامى سازمانهاى اطلاعات و امنیت اعلام كرده
بود كه ممانعتى از فعالیت انجمنهاى ضدبهایى به عمل آورده نشود. ساواك در واقع با این
همكارى و تشویق در برگزارى جشن نیمه شعبان قصد داشت كه انجمن را در مقابل طرفداران
نهضت اسلامى مردم ایران به رهبرى آیتالله خمینى، قرار دهد. و از سوى دیگر، با برگزارى
این جشن، به طور عملى دستور امام خمینى و فعالیت روحانیون و مبارزان را در تحریم
جشن نیمه شعبان خنثى مىكرد. حاج محمد ابراهیم درفشى درباره برگزار نشدن جشن نیمه
شعبان توسط انجمن مبارزه با بهایىگرى در همدان مىگویند: «نیمه شعبان، انجمن حجتیه
بهطور معمول از یك ماه قبل شروع مىشد و سعى مىكردند، تا یك جشن بزرگ برپا كنند.
با توجه به اینكه در سال 1357، نهضت اسلامى وارد مرحله حادى شده بود و عدهاى كشته
و دستگیر و زندانى و تبعید شده بودند، به همین خاطر جامعه عزادار بود. خیلى از جشنهاى
مذهبى، آن سال گرفته نشد؛ مثل تولد حضرت زهراـ علیهاالسلام. انجمن مقدمتاً، پوسترهایى
فرستاده بود؛ گفتم كنار بگذارید، ما امسال اصلا جشن نداریم. اگر تهران هم جشن بگیرد،
ما جشن نمىگیریم. قربان امام زمان (علیهالسلام) بروم، ما حرفى نداریم، ما چاكر امام
زمان هستیم، ولى امسال ما جشن نمىگیریم. از اینجا دیگر یك خردهاى اختلاف زیاد شد.
از اول هم بود. از اول هم ما را قبول نمىكردند. ولى خوب دیگر آرام آرام آنها دیدند
كه ما اینجا تشكیلاتى داریم و خود ما فعالیتى مىكنیم و آقاى آخوند از ما پشتیبانى
مىكند، یك خرده به ما گرایش پیدا كردند؛ ولى بعدها كه این موضوعات پیش آمد، ما دیگر
از حجتیه جدا شدیم. دیگر از ما بدشان مىآمد.
عدهاى از كسانى كه در انجمن فعالیت مىكردند، از مقلدین امام بودند؛ از جمله آقاى
یكتایى، توكلى؛ و زیر بار مشى انجمن نمىرفتند و بیشترین مقلد امام بودند.»
بدین
ترتیب در همدان، نه از سوى روحانیون و مبارزان و نه از سوى انجمن حجتیه، در آن سال
مراسمى برگزار نشد.