هجرت امام به فرانسه چگونه پیروزی انقلاب را سرعت داد؟
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ هجرت تاریخی امام خمینی از عراق به فرانسه در مهرماه 1357 از مهمترین نقاط عطف تاریخ انقلاب اسلامی است. در این میان، چرایی انتخاب فرانسه، قابل تامل است. یکی از همراهان سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، در بخش «شما بپرسید» که با هدف پاسخگویی به سوالات مخاطبان راه اندازی شده، در این باره پرسیده است: «چرا امام بعد از عراق به فرانسه می روند؟ غربی ها که با امام دشمن بودند چرا اجازه دادند ایشان سوار هواپیما شوند و جلوگیری نکردند؟»
آیت الله سید حسن طاهری خرم آبادی که به واسطه حضور در متن بسیاری از وقایع
انقلاب، روایت دقیق و تحلیل عمیقی از رخدادها دارد، درباره چرایی انتخاب فرانسه می
گوید: «دليل
اين‌كه امام فرانسه را براى اقامت انتخاب كردند، روشن است؛ حضور در كشورهاى اسلامى
امام در زمانى كه در فرانسه قصد داشتند از فعاليت‌هاى ايشان جلوگيرى كنند، فرمودند اگر من در كشتى هم بنشينم و مرتب به بنادر كشورها و جاهاى مختلف بروم و هيچ جا راهم ندهند، باز هدفم را دنبال مى‌كنم. به اين دليل بايد كشور فرانسه را به صورت اقامت‌گاه موقت انتخاب مى‌كردند. فرانسه نسبت به كشورهاى ديگر در اولويت بود، چون آزادى بيش‌ترى در آن‌جا وجود داشت.
تفاوت بين عراق و فرانسه بسيار زياد بود؛ در عراق روزنامه لوموند مصاحبه‌اى با حضرت امام انجام داد، ولى خبرنگاران لوموند را بازداشت كرده، فيلم‌هايشان را گرفتند؛ اما در فرانسه اين گونه نبود؛ سيل خبرنگارها از نقاط مختلف دنيا به آن‌جا سرازير شده بود تا هم امام را ببينند و با افكار او آشنا شوند و هم گزارش و عكس و فيلم تهيه كنند. با توجه به اين وضعيت، كسانى كه بينش جهانى داشتند، از اين انتخاب شگفت‌زده شدند؛ زيرا كه اگر امام هر كدام از كشورهاى اسلامى را انتخاب مى‌كردند، گرچه ممكن بود از بعضى از نقاط خوب باشد، هرگز آن آزادى كه در كشور فرانسه وجود داشت، در آن كشورها وجود نداشت؛ كشور فرانسه حتى با ساير كشورهاى اروپايى هم فرق داشت؛ زيرا ايران به انگلستان و امريكا وابستگى داشت، اما اين وابستگى در آن زمان، بين ايران و فرانسه وجود نداشت.
يكى از مزايايى كه فرانسه داشت، امكان ارتباط ساده و آسان با حضرت امام بود.
رفت و آمد به عراق بسيار محدود بود و با سختى و مشقت فراوان انجام مى‌شد، بخصوص در
اواخر حضور امام در نجف، رفت و آمدها بسيار كم شده بود و بيش‌تر كنترل مى‌گرديد.
ارتباط تلفنى هم
امام تقريباً هر شب در نوفل لوشاتو بعد از نماز مغرب و عشاء صحبت مى‌كردند. گاهى هم در بين روز صحبت‌هايى مى‌كردند. جزييات سخنان ايشان هم براحتى به ايران منتقل مى‌شد. اين امر فرصت مناسبى را براى انقلابيون و اهل مبارزه فراهم كرده بود.
به نظر من فرصت‌هايى كه براى حضرت امام و ساير مبارزان پيش آمد، ماه‌ها و بلكه سال‌ها، زمان پيروزى انقلاب را به جلو انداخت. اگر امام به كشور ديگرى مى‌رفت يا حتى در خود عراق مى‌ماند، ممكن بود چند سالى مبارزه ادامه پيدا كند و خسارت‌هاى بيش‌ترى وارد شود و نيروهاى بيش‌ترى را از دست برود؛ هم چنين ممكن بود كودتايى صورت گيرد و مسائل ديگرى از اين قبيل، اما خداوند اراده كرده بود كه اين ملت را زودتر به پيروزى برساند. خداوند اراده كرده بود كه امام را به دليل اخلاص واقعى كه داشتند، هر چه زودتر پيروز كند؛ در نتيجه همه‌ى كارها پشت سر هم و بدون اين‌كه هيچ گونه پيش‌بينى صورت گرفته باشد، خود به خود انجام مى‌گرفت.
با حضور حضرت امام در فرانسه، شاه و دولت وى در مخمصه عجيبى قرار گرفتند و راه فرار بر آنان بسته شد. از فاصله زمانى اندك بين حضور امام در پاريس تا پيروزى انقلاب مشخص است كه رژيم به بن‌بست رسيده بود.»
منبع: خاطرات آیت الله سید حسن طاهری خرم آبادی؛ جلد دوم؛ مرکز اسناد انقلاب اسلامی
