دلایل صدور قطعنامه از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ حمله همهجانبه غرب و دستنشاندههای آن به نظام نوپای جمهوری اسلامی و رفتار قاطع مردم ایران در دفاع مقدس تحلیلهای جهانی را به هم ریخت. صدامی که وقتی در جواب سؤال خبرنگاری که میپرسد انگیزه شما از حمله به ایران چیست؟ پاسخ میدهد جواب شما را هفته آینده در تهران میدهم، چنان مغلوب قدرت مردم ایران شد که دست به دامان اربابان خود برای خاتمه جنگ میشود و به عبارتی میتوان گفت قطعنامه 598 درحالی به تصویب رسید که غرب و شرق مبهوت قدرت جمهوری اسلامی بودند.
هنوز در مورد علل تصویب و پذیرش قطعنامه 598 علامتهای سوال فراوانی وجود دارد. دراین نوشتار سعی شده است با بازخوانی منویات رهبر معظم انقلاب اسلامی تا حدی به این پرسشها پاسخ داده شود.
*** دلایل صدور قطعنامه از منظر رهبر انقلاب ***
رهبر معظم انقلاب در خطبههای نماز جمعه در تاریخ 5 مهرماه 1370 در مورد حمایت غرب از عراق به سیاسیکاریهای شورای امنیت اشاره کرده و میفرمایند: «همه قراین از اول کار نشان میداد که استکبار پشت سر عراق است؛ او را کمک نظامی کردند؛ از لحاظ تبلیغاتی به او کمک کردند و شورای امنیت را در خدمت متجاوز قرار دادند. با اینکه جنگ به این اهمیت در این نقطه حساس واقع شده بود، اما روزهایی گذشت که سازمان ملل در آن روزها، هیچ عکسالعملی نشان نداد؛ این عادی نیست. در حمله عراق به کویت، بعد از چند ساعت شورای امنیت موضعگیری کرد؛ اما در حمله عراق به ایران، تا وقتی که تانکهای عراقی پیشروی میکردند، شورای امنیت ساکت و تماشاچی نشست؛ بعد از آنکه هزاران کیلومتر را تصرف کرده بودند، شورای امنیت یک کلمه حرف زد، که آن هم تقبیح تجاوز نبود؛ عراق را ملامت نکرد که چرا تجاوز کرده و جنگ را شروع کرده است؛ به دو طرف گفت که حالا بیایید دست از جنگ بکشید و آتشبس کنید! یعنی درحقیقت، تثبیت عراق در اراضی اشغالی ما.»
مقام معظم رهبری در خطبههای نماز جمعه 20 بهمنماه 1386 در مورد قطعنامه 598 میفرمایند: یکی درباره وضعیتقطعنامه 598 که باید همه دنیا بدانند رژیم عراق بر خلاف ادعاهای صلحطلبی، فقط به دنبال یک آتشبس بود تا خودش را بتواند نجات بدهد. این حرفی بود که در طول چند سال گذشته، بارها در همین جایگاه مقدس نماز جمعه گفتیم. آن وقتی که او میگفت: ما صلح میخواهیم، دنیا به ما میگفت: شما چرا قبول نمیکنید؟ ما میگفتیم: اینها صلح نمیخواهند، اینها دنبال آتشبس هستند؛ برای اینکه بتوانند خودشان را نجات بدهند. این موضوع، حالا ثابت شد.»
رهبر معظم انقلاب اسلامی در تاریخ 22 اسفند 72 در مورد علت صدور قطعنامه 598 از سوی سازمان ملل میفرمایند: «صدور قطعنامه 598 در سال 1366، عکسالعمل ناگزیری بود که در برابر شکستهای رژیم متجاوز عراق، از سوی قدرتهای حمایت کننده او زمینهسازی شد و از شورای امنیت صادر گشت.»
***پذیرش قطعنامه از سوی ایران***
آیتالله خامنهای در خطبه دوم نماز جمعه مورخه 31 تیر 1367، به تشریح قضایای مربوط به پذیرش قطعنامه 598 پرداختند و فرمودند: «مسئله قبول قطعنامه یکی از پدیدههای بسیار مهم انقلاب اسلامی است؛ چه این پذیرش به آتشبس منتهی بشود و چه با خیانت دشمن به خاتمه جنگ منتهی نشود، ولی به هر حال این یکی از مهمترین حرکات در تاریخ انقلاب ما بود»
ایشان در ادامه خطبههای نماز جمعه تهران درباره پذیرش
قطعنامه گفتند: «مسئولان نظام تشخیص دادند و امام بر آن تشخیص صحه گذاشتند که قبول
قطعنامه امروز به صلاح نظام و انقلاب است.»
آیتالله خامنهای در ادامه خاطر نشان کردند: «مسئله را در آن حد مجملی که میشود گفت من در یک جمله عرض میکنم و آن جمله را برای شما تبیین میکنم؛ آن جمله این است که مسئولین نظام تشخیص دادند و امام بزرگوار بر این تشخیص صحه گذاشتند که امروز قبول قطعنامه به صلاح اسلام و انقلاب و کشور است»
رهبر انقلاب اسلامی در 14 خرداد 75 دیگر موارد قبول قطعنامه را اینگونه بیان کردند: «قبول قطعنامهاز طرف امام، به خاطر فهرست مشکلاتی بود که مسئولین آن روزِ امورِ اقتصادی کشور مقابلِ روىِ او گذاشتند و نشان دادند که کشور نمیکِشد و نمیتواند جنگ را با این همه هزینه، ادامه داد. امام مجبور شد وقطعنامهرا پذیرفت. پذیرشقطعنامه، به خاطر ترس نبود؛ به خاطر هجوم دشمن نبود؛ به خاطر تهدید امریکا نبود؛ به خاطر این نبود که امریکا ممکن است در امر جنگ دخالت کند. چون امریکا، قبل از آن هم در امر جنگ دخالت میکرد. وانگهی؛ اگر همه دنیا در امر جنگ دخالت میکردند، امام رضواناللَّه علیه، کسی نبود که رو برگرداند. بر نمیگشت. آن، یک مسأله داخلی بود؛ مسأله دیگری بود.»
با توجه به این نکته، رهبر معظم انقلاب اسلامی در مراسم سالگرد حضرت امام میفرمایند: «دشمنان انقلاب در طول ده سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی فهمیدند و تجربه کردند که امام را نمیشود ترساند و یا با تهدید از میدان خارج کرد و پذیرش قطعنامه 598 نیز نه به خاطر ترس از هجوم دشمن و یا تهدید آمریکا، بلکه به خاطر شرایط اقتصادی کشور بود.»
*** نقض شعارهای صلح طلبی توسط عراق و حامیانش ***
صدور قطعنامههای شورای امنیت با شعار صلحطلبی در منطقه همراه بود، از آنجا که دشمن نتواست در جنگ نظامی بر جمهوری اسلامی پیشی گیرد لذا سعی کرد با صدور قطعنامه دم از صلح و صلحدوستی بزند و در صورت مخالفت جمهوری اسلامی، چهره کشور را به عنوان کشوری ضد صلح و حامی جنگ در جهان مخدوش کند.
از این رو با توجه به خنثیشدن این توطئه توسط حضرت امام، حضرت آیتالله خامنهای میفرمایند: «قبول قطعنامه 598 از سوی جمهوری اسلامی و رهبر عظیمالشّأن فقید آن، توطئه وسیع دشمن را بار دیگر با هدایت الهی به خود او برگرداند و دشمن را که تحت شعار صلحطلبی، به هر جنایتی دست میزد، خلع شعار کرد. شاید مشیت الهی بر این بود که با قبول قطعنامه، حقانیت جمهوری اسلامی بیش از پیش در جهان آشکار شود و ملت ایران به هدفهای اساسی خود در سطح بینالمللی نزدیکتر گردد.»
رهبر انقلاب در ادامه پیام خود به مناسبت نهمین سالگرد جنگ تحمیلی میفرمایند: «با این ابتکار جمهوری اسلامی، دشمن در دو راهی شکست قرار گرفت؛ اگر اجرا شود، ایران اسلامی به خواستههای خود رسیده است و اگر اجرا نشود، داعیه همیشگی جمهوری اسلامی مبنی بر لزوم قطع ریشه تجاوز و رابطه میان تجاوزِ عراق و حاکمیت سلطه در جهان و این که رژیم عراق در ادعای صلحطلبی صداقت نداشته است، به اثبات میرسد و بیاعتمادی به قرارهای ساخته قدرتها که جمهوری اسلامی همواره مدعی آن بوده است، در میان ملتها رایج خواهد شد و آنها را بر تکیه فقط به نیروی خویش، تشویق خواهد کرد.»
