نقش آیتالله واعظ طبسی در تثبیت مرجعیت امام خمینی در مشهد
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ آیتالله عباس واعظ طبسی از مبارزان انقلابی بود که به سبب سخنرانیها و افشاگریها علیه رژیم پهلوی مدتی در زندان بود و مدتی هم ممنوعالمنبر شد. این مجاهد و مبارز انقلابی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مسئولیتهایی همچون عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام و مدیریت حوزه علمیه مشهد را بر عهده داشت. همچنین تولیت آستان قدس رضوی بر عهده وی بود. آیتالله واعظ طبسی سرانجام بعد از عمری مجاهدت در 14 اسفند 1394 دار فانی را وداع گفت.
وی در دوران نهضت اسلامی همراه با دو قطب دیگر مبارزه در مشهد، یعنی آیتالله خامنهای و شهید هاشمینژاد به مبارزه با رژیم پهلوی میپرداخت. وی در این رابطه میگوید: «در مشهد، سه نفر بوديم كه در حقيقت يک فرد را تشكيل ميداديم. در اوايل، نشستها و جلسههايمان از هم جدا بود، اما بعداً تصميم گرفتيم كه يك مركزيتي داشته باشيم و دوستان مشترك هم به آنجا مراجعه كنند... امكان نداشت ما سه نفر نسبت به هم كوچكترين كدورتي در دل راه بدهيم و بهترين تعبير همين است كه بگويم ما سه نفر يكي بوديم. لذا ميتوانستيم محور حركت براي طلبهها و حوزه و... باشيم، يك راه برويم و يك هدف را دنبال كنيم و دنبالهروی امام باشيم و از رهبری امام، بهعنوان رهبر و مرجع بزرگ آشنا با فقه و ارزشهای اسلامی و واقف بر بينشهای صحيح اسلامی بتوانيم استفاده كنيم.»
وی از جمله افرادی بود که بعد از رحلت آیتالله بروجردی نقش بسیاری در تثبیت مرجعیت امام خمینی در مشهد داشت. در کتاب "مشهد از مقاومت تا پیروزی" که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده در این رابطه آمده است: بعد از رحلت آیتالله بروجردی مرجع بزرگ شیعیان، محمدرضا پهلوی تلاش میکرد مرجعیت را به خارج از مرزهای ایران ببرد. اما این شاگردان امام خمینی بودند که اجازه ندادند رژیم به اهدافش برسد. در این میان نقش آیتالله واعظ طبسی در مشهد غیر قابل انکار است. به طوری که ساواک در گزارشی که به مرکز ارسال میکند در این باره مینویسد: از افرادی که در مجامع خصوصی بر مرجعیت امام خمینی در مشهد تأکید دارند، آقای عباس واعظ طبسی بود. در اجتماع کمشماری که روز 22 خرداد شکل گرفت، طبسی خود را مقلد خمینی معرفی کرد و گفت: هرکس از من سؤال میکند، میگویم باید از آقای خمینی تقلید کند و از کتاب تحریرالوسیله آقای خمینی بهره ببرید که واقعاً عالی است و خوب نوشته شده...»
واکنش آیتالله واعظ طبسی به دستگیری روحانیون قم در سال 1354
در سال 1354 طلبههای حوزه علمیه قم برای بزرگداشت سالگرد 15 خرداد، در مدرسه فیضیه اجتماع کرده بودند و شعارهایی در حمایت از امام خمینی و نهضت اسلامی سر میدادند. این مسئله با عکسالعمل نیروهای انتظامی روبهرو شد. تظاهرات و مقاومت طلاب در مدرسه فیضیه تا روز هفدهم خرداد 1354 ادامه یافت تا اینکه به دستگیری بسیاری از طلاب قم و تعطیلی مدرسه فیضیه ختم شد.
در واکنش به این موضوع در مشهد، روحانیونی چون آقایان میرزا جواد آقا تهرانی، میرزا علی آقا فلسفی و حسنعلی مروارید درسهای خود را تعطیل کرده و روز 26 خرداد حدود 200 تن از طلاب مدارس گوناگون مشهد که در راس آنها شیخ عباس واعظ طبسی قرار داشت، در مدرسه میرزا جعفر گرد هم آمده، شعارهایی در حمایت از امام خمینی سر دادند. در این بین ده تن از طلبهها هم دستگیر شدند و آیتالله واعظ طبسی بهعنوان "فعالیت مضره و تحریک طلاب حوزه مشهد به اعتصاب" دستگیر و به یکسال زندان محکوم شد.
وی بعد از اینکه از زندان آزاد شد بلافاصله در یک سخنرانی، رژیم پهلوی را به باد انتقاد گرفت و با انتقاد از رفتار رژیم در قبال کوتاه آمدن در مقابل آمریکا گفت: «آمريكاييها و اجانب، ما را منحرف كرده و زنان و دختران ما را به سوي نيستی میكشانند. ما اگر ببينيم خائنين مملكت يا آشوبگران در جايي پيشرفت كرده و قصد اختلال دارند، بايد كور شويم و از مملكت دفاع نماييم...»