مروری بر خدمات مردمی کمیته استقبال در سال 57
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ بعد از پایان مراسم استقبال از امام در روز 12 بهمن، مهم‌ترین وظیفه کمیته استقبال، اداره ملاقات‌های مردمی بود. در نتیجه می‌بایست از نظر امکانات رفاهی و تدارکاتی و همچنین مسائل امنیتی و انتظاماتی تدابیری اتخاذ می‌شد. از این رو، وظیفه ستاد استقبال از امام، فقط به لحظه ورود ایشان به کشور مربوط نمی‌شد؛ بلکه این ستاد در دوران استقرار امام در مدرسه رفاه و مدرسه علوی، همچنان فعال بود و در این دوران به ارائه خدمات به مردم می‌پرداخت.
آنچه در ادامه می‌خوانید، بخشی از کتاب تاریخ شفاهی کمیته استقبال از امام خمینی است که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده. در صفحاتی از این کتاب، به گوشه‌ای از اقدامات و فعالیت‌های ستاد استقبال در دهه فجر سال 57 اشاره می‌شود.
ستاد اسکان مسافران
یکی از وظایف کمیته استقبال، تامین رفاه حال ملاقات‌کنندگان، به ویژه آن افرادی بود که از شهرستان‌ها و از راه‌های دور و نزدیک به شوق ملاقات با امام خمینی به تهران آمده بودند. کمیته استقبال محل‌هایی را به‌عنوان ستاد اسکان تعیین کرده بود که این ستادها بیشتر در مساجد و حسینیه‌ها استقرار یافت. ستاد اسکان علاوه بر مکان، غذای این افراد را نیز تأمین می‌کرد.
تشکیل کمیته پزشکی
یکی دیگر از امکانات رفاهی کمیته استقبال برای مردم در طول دهه فجر انقلاب اسلامی در سال 1357، اختصاص اتاقی به پزشکان برای امدادرسانی به مردم بود. مهدی چمران در این رابطه می‌گوید: «یک تیم پزشکی آنجا مستقر بود که افرادی که یا به خاطر هیجانی که از دیدن امام به آنها دست می‌داد و یا به خاطر فشارهای مردم و زیر دست و پا افتادن بلافاصله آن تیم پزشکی به آنها برسند [رسیدگی کند]. یک درمانگاه کوچک هم بود همان کنار حیاط فکر می‌کنم آقای دکتر عالی بودند، دکتر عارفی بودند؛ من دکتر عالی را دقیقاً به خاطرم هست. چند برانکارد و پرستار هم آماده کرده بودند. حتی اتومبیلی بیرون گذاشته بودند که بتوانند اگر ضرورت داشت افراد را به بیمارستان برسانند، چون موارد خطرناکی آنجا دیده شده بود. فردی از شدت هیجان دچار ناراحتی قلبی شده بود. اینها مجبور بودند سریعاً به او برسند یا اینکه در اثر فشار و زیر دست و پا افتادن آسیب دیده بودند؛ یعنی این مقدار هیجان آنجا وجود داشت.»
تشکیل ستاد گمشدگان
تشکیل ستاد گمشدگان از دیگر ابتکارات کمیته استقبال بود. محمدرضا اعتمادیان می‌گوید: «در این رفت و آمدها... بعد از دو سه روز متوجه شدیم که بایستی... ستاد گمشدگان تشکیل دهیم. از وجود این ستاد به‌ویژه خانم‌ها و شهرستانی‌ها بهره می‌گرفتند. سرویس‌هایی داشتیم که گمشدگان را به آدرس‌هایشان می‌بردند.»
انتظامات
در کنار این تدارکات، انتظامات نیز از وظایف مهم کمیته استقبال بود. به همت کمیته استقبال، در آن روزها به منظور رعایت مسائل امنیتی، از ابتدای خیابان ایران تا انتهای آن دویست سیصد نفر نیروی انتظامی حاضر شده بودند تا هم امنیت را برقرار کنند و هم نظم رفت و آمدها را کنترل کنند. معمولاً انتظامات به گروه‌های سی‌نفری تقسیم می‌شدند که برای هرکدام از آنان سرپرستی نیز تایید شده بود که ازجمله این افراد شهید صادق اسلامی، شهید درخشان، اعتمادیان و حسینی صالحی بودند.
به گفته مرحوم اعتمادیان: گروه‌های سی نفری، انتظامات را در بخش‌های مختلف کنترل می‌کردند. من در قسمت خواهران سرپرست گروهی بودم که تا پاسی از شب به کار مشغول بودند. گروهی که بنده سرپرستی آنها را برعهده داشتم مسئولیت برقراری نظم را در محل خاصی از استقرار امام برعهده داشت. تعدادی از اعضای فامیل اعم از خانم و آقا عضو این گروه بودند. گروهی که من مسئولیت آن را به عهده گرفتم، عمدتاً از جوانان تشکیل شده بود و چون با من فامیل بودند سریع آنها را جمع می‌کردم، وقتی نیروها جمع می‌شدند بازوبندی که روی آن نوشته شده بود کمیته استقبال در اختیار آنها گذاشته می‌شد و طی چند دقیقه آنها را با وظایف‌شان آشنا می‌کردیم...
