بسته کتاب «شناخت نهضت ملی نفت»

پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛همزمان با سالگرد صدور فرمان ملی شدن صنعت نفت در سال ۱۳۲۹، بسته کتاب شناخت نهضت ملی نفت جهت استفاده علاقمندان معرفی می‌شود.

1- تاریخ نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران از نگاهی دیگر

کتاب فوق درواقع خاطرات دکتر محمدحسن سالمی از فعالان دوران نهضت ملی‌شدن نفت است که با توجه به ارتباط راوی با آیت‌الله کاشانی در آن دوران، به عنوان منبعی دست اول از نقش‌آفرینی آیت‌الله کاشانی در فضای سیاسی اجتماعی ایران محسوب می‌شود.

بخش اول کتاب به پیشینه مبارزاتی آیت‌الله کاشانی قبل از دهه سی تا شروع نهضت ملی می‌پردازد. در بخش دوم، راوی، نهضت ملی شدن صنعت نفت و نقش آیت‌الله کاشانی را در این دوره تاریخی تا پس از قیام ۳۰ تیر شرح می‌دهد. بخش سوم کتاب به تفصیل به اختلافات آیت‌الله کاشانی و مصدق پرداخته و در بخش چهارم به تببین چگونگی اجرای کودتای ۲۸ مرداد و عوامل آن و همچنین به نقش آیت‌الله کاشانی در مبارزه با کودتا اشاره دارد.

این کتاب توسط انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی در ۷۷۲ صفحه و شمارگان ۲۰۰۰ جلد به چاپ رسیده است.

2- بازخوانی نهضت ملی ایران

بى‌شك تصويب قانون ملى شدن صنعت نفت در مجلس شوراى ملى و سنا در اسفند 1329 پديده‌اى بى‌پشتوانه و بى‌مقدمه نبود، بلكه فرآيندى بود كه از سال‌هاى قبل آغاز شده بود و در آن تاريخ در مجلسى كه ماهيتى غيرملى و وابسته به دربار داشت به بارنشست. اين فرآيند از كجا و كى آغاز شد؟ چه مراحلى را طى كرد؟ چه عواملى در آن نقش داشتند؟ چه كسانى شعار نفت ايران براى ايرانى و ملى شدن نفت را مطرح كردند؟ آنها در چه مقاطعى به اين حركت پيوستند؟ چه كسانى ملى شدن صنعت نفت را به يك خواست عمومى و بسيج ملى تبديل كردند؟ چه كسانى مانع عملى شدن اين خواست بودند؟ چه كسانى اين موانع را از سر راه برداشتند؟ و سرانجام اين نهضت مردمى به كجا ختم شد؟

کتاب بازخوانی نهضت ملی ایران، به قلم حجت‌الاسلام والمسلمین روح‌الله حسینیان توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ شده است، اين سؤالات را بر مبناى منابع و اسناد و خارج از حيطه‌ تاريخ‌نگارى حاكم و كلى‌گويى‌هاى تكرارى و غير مستند پاسخ مى‌دهد.

3- خاطرات حسن گرامی

حسن گرامی از بستگان و نزدیکان آیت‌الله کاشانی است که در ماجرای ملی شدن صنعت نفت و حوادث و وقایع آن دوران حضور عینی داشته است. خاطرات وی زوایای دیگری از ملی شدن صنعت نفت را روایت می‌کند که متفاوت از روایت‌های رایج در این زمینه است.

کتاب «خاطرات حسن گرامی» توسط انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی در ۲۱۲ صفحه و شمارگان ۲۰۰۰ جلد به زیور تبع آراسته شده است.

4- خاطرات دکتر شروین

5- دولت، نفت و توسعه اقتصادی در ایران

کتاب یادشده در ۹ فصل از دریچه اقتصاد سیاسی به موضوع نفت و تأثیر آن در ساخت دولت رانتیر پرداخته است. فصول اولیه کتاب به تشریح اقتصاد سیاسی و مبانی نظری منطقه پرداخته و در فصول دیگر مفاهیم دولت رانتیر و ظهور بروز آن در ایران در بازه زمانی ۱۳۲۰ تا ۱۳۵۷ مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش‌های پایانی به تأثیر نفت و دولت رانتی در اقتصاد ایران و جامعه مدنی اشاره کرده و نتایج آن را بازنمایی می‌کند.

این کتاب با پژوهش امیرمحمد حاجی‌یوسفی توسط انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، در ۲۶۰ صفحه و شمارگان ۲۰۰۰ جلد به چاپ رسیده است.

6- زندگی‌نامه و خاطرات امیرعبدالله کرباسچیان

کتاب زندگی‌نامه و خاطرات امیرعبدالله کرباسچیان در دو بخش تنظیم شده است؛ بخش اول به زندگی‌نامه امیرعبدالله کرباسچیان اختصاص دارد و به طور اجمالی به برهه‌های مختلف زندگی وی می‌پردازد. بخش دوم مربوط به خاطرات امیرعبدالله کرباسچیان بوده و شامل ده فصل است. طی این فصول، کرباسچیان خاطرات خود از وقایع مهم تاریخی از جمله، ارتباط با فدائیان اسلام، ارتباط با آیت‌الله کاشانی، ترور رزم‌آرا می‌پردازد. بخش مهمی از خاطرات کرباسچیان به وقایع مربوط به نهضت ملی نفت اختصاص دارد.

این کتاب از سوی موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده است.

7- نقش رهبری در نهضت مشروطه، ملی نفت و انقلاب اسلامی

کتاب فوق شامل سه فصل کلی می باشد؛ فصل اول کتاب درباره نقش رهبری در نهضت مشروطه است. فصل دوم به نقش رهبری در جنبش ملی شدن صنعت نفت می‌پردازد و فصل پایانی در ارتباط با نقش رهبری در انقلاب اسلامی است. این کتاب با یک بررسی مقایسه‌ای، نقش رهبری را در سه برهه تاریخی بررسی می‌کند.

کتاب نقش رهبری در نهضت مشروطه، ملی نفت و انقلاب اسلامی نیز توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده است.