تهرانِ خاموش
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ رژیم پهلوی علیرغم تبلیغات گسترده درباره بهبود اوضاع مردم ایران، پول سرشار نفت را در راستای تامین نظامی و تسلیحاتی خرج میکرد. با وجود ریخت و پاشهای درباریان و خاندان پهلوی، مردم زندگی عذاباوری داشتند به طوری که از ابتداییترین امکانات هم بینصیب بودند.
پرویز راجی که از سال 1355 تا 1357 سفیر ایران در بریتانیا بود، خاطره مسافرت خود به ایران در سال 56 را اینگونه روایت میکند: «موقعی که به تهران رسیدم، 20 مرداد 56، در هتل هیلتون، برای اولین بار به خاموشی برق برخوردم که در ساعت شش و نیم بعدازظهر آغاز شد به مدت چهار ساعت تمام ادامه یافت. در طول این مدت هیچ نقطهای از شهر برق نداشت. به علت از کار افتادن تهویهی هتل، چنان گرمای آزار دهندهای به وجود آمد که واقعاً نمیشد در اتاق هتل دوام آورد و طبیعی است که در این زمان، استفاده از رادیو، تلویزیون هم مقدور نبود. در نگاهی که از بالکن هتل به شهر تهران انداختم، صف دراز اتومبیلها را دیدم که به علت خاموشی چراغهای راهنمایی، در خیابانها از حرکت بازماندهاند و با به صدا درآوردن بوقهای خود، نسبت به خاموشی برق، اعتراض میکردند.»
راجی ادامه میدهد: «خاموشیهای برق در ایران، رژیم را به سرگیجه دچار ساخته و سبب نارضایتی فراوانی در بین مردم شده است. تا جاییکه دیگر هیچکس وعدههای پشت سرهم رژیم را در مورد اینکه «افزایش مخارج تسلیحاتی، اثری در کاستن از فعالیت در بهبود زندگی مردم ندارد» باور نمیکند. هماکنون، مردم در ایران، به شدت از کمبود روشنایی برق و عدم توانایی در استفاده از تهویه و یخچال در بحبوحهی گرما، عذاب میکشند و احساس میکنند بودجهای که میبایست صرف تامین رفاه آنها شده باشد، به خرید جنگ افزار اختصاص یافته است.»
منبع: 53 سال عصر پهلوی به روایت دربار؛ ص 69 و 70