مروری بر خدمات اجتماعی ارتش به مردم در بحران‌ها
پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ خدمات اجتماعی و مردمی ارتش جمهوری اسلامی در مواقع حساس و بحرانی از جمله اقدامات درخشان این نهاد مقدس است که بارها و بارها تکرار شده است. به عنوان نمونه کمک به سیل‌زدگان سراسر کشور از جمله استانهای گلستان، سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان، کهگیلویه و بویراحمد، ریشه‌کنی فلج اطفال، مهار آتش‌سوزی جنگل‌های گلستان و کهگیلویه، امدادرسانی به حادثهدیدگان زلزله‌های شهرهای رودبار و منجیل در استان گیلان، زنجان، شهرستان‌های بم، زرند، قائنات و کرمان و زلزله غرب کرمانشاه در شهرستان‌های سرپل‌ذهاب، قصرشیرین و روستاهای اطراف آن، کمک‌رسانی به مناطق سیل‌زده در فروردین 98 و ورود همه‌جانبه برای مقابله با ویروس کرونا از جمله اقدامات مهم و درخشان این نهاد مقدس محسوب می‌شود.
زلزله رودبار و منجیل
خدمات‌رسانی
به مردم در زمینلرزه رودبار و منجیل در سال 69 در همان ساعات ابتدایی یکی از
اقدامات مهم ارتش برای جبران خسارات وارد شده به مردم بود.
متعاقب
این زمینلرزه در همان ساعتهای ابتدایی یگانهایی از لشگر 16 زرهی قزوین به همراه
بالگردهای هوانیروز به کمک مصیبتدیدگان شتافتند. در نتیجه این حضور به موقع
نیروهای ارتش جمهوری اسلامی ایران در همان ساعات اولیه تعداد زیادی از مردم آسیب‌دیده
به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی منتقل شدند. در کنار این فعالیت‌ها نیروهای ارتش
با اعزام خودروهای سنگین و گروه‌های امدادی نسبت به بازگشایی محورهای ارتباطی
مسدود شده و تسهیل در رفت و آمد، اقدام کردند.
علاوه
بر این ارتش جمهوری اسلامی در روزهای بعد از زلزله نیز در تأمین تجهیزات مورد نیاز
آسیب‌دیدگان از جمله طرح اسکان زلزلهزدگان، تهیه مواد غذایی لازم، برپایی مراکز
درمانی موقت و عملیات جستجو برای پیدا کردن مصدومین را در دستور کار خود قرار
دادند.
خدمت‌رسانی به مردم در وقوع سیل
از
دیگر اقدامات به موقع ارتش در زمان بحران می‌توان به خدمات این نهاد به مردم در
جریان سیل سال 1380 اشاره کرد.
متعاقب
وقوع جریان سیل در استان گلستان، بالگردهای هوانیروز در سه روز اول حادثه توانستند
بالغ بر 55 تن بار و بیش از 13 هزار نفر از آسیب‌دیدگان، مصدومان و گرفتاران سیل
را در نقاط مختلف استان گلستان و برخی از نقاط سیل‌زده استان خراسان شمالی جابجا
نمایند.
علاوه
بر هوانیروز، یگانهایی از لشکر 30 پیاده گرگان، شامل 2 گردان، عملیات امدادرسانی
را از راه زمین انجام دادند که طی آن ده‌ها دستگاه وسایل ترابری سنگین و نیز تیمهای
پزشکی و دارویی به منطقه اعزام شدند و پس از آن با فروکش کردن سیل، عملیات تجسس
برای یافتن اجساد و کمک به بازماندگان نیز ادامه یافت.
همچنین در حادثه سیل استان
فارس در سال 1380 در اولین ساعتهای آن دو فروند بالگرد قرارگاه فرماندهی نیروی
زمینی ارتش در استانهای فارس و کهگیلویه و بویراحمد همراه 10 دستگاه خودروی سبک و
سنگین به کمک حادثهدیدگان شتافتند و توانستند در کاهش آمار مصدومان و تلفات جانی
این حادثه نقش مهمی ایفا نمایند.
علاوه بر این خدمات در جریان
سیل اسفندماه 97 و فروردین 98 ارتش جمهوری اسلامی با استقرار در محل‌های سیل‌زده
کار خدمت‌رسانی را آغاز کرد. به عنوان نمونه همزمان جریان سیل در استان گلستان و
در جریان آب‌گرفتگی در گنبدکاووس و آق‌قلا، نیروهای ارتش در چهار نقطه از استان
گلستان از جمله جاده
خوش ییلاق، گنبدکاووس، آق‌قلا و گمیشان مستقر شدند و کار امدادرسانی به مردم
را آغاز کردند. همچنین به دنبال ادامه بارش‌ها در مناطق غرب و جنوب غرب کشور ارتش
جمهوری اسلامی برای ساماندهی هر چه بهتر، پیش از آنکه سیل به شهرهای غربی کشور
برسد، دست به کار شد.
کمک‌رسانی به آسیب‌دیدگان زلزله بم
کمک‌رسانی به مردم در زلزله
بم از دیگر اقدامات مهم و تأثیر گذار ارتش به حساب می‌آید. همزمان با زلزله، ارتش
به واسطه پایگاه سوم هوانیروز کرمان و همچنین یگان‌های زمینی درگیر منطقه، نخستین
نیروی نظامی بود که در منطقه زلزله زده بم و براوات حاضر شد؛ به گونه‌ای که اولین
پرواز امدادرسانی تنها ساعاتی بعد از این حادثه، پس از فرود یک فروند ایرباس A310ماهان
توسط هواپیماهای C130 نیروی هوایی ارتش به مقصد فرودگاه آسیب‌دیده
بم صورت پذیرفت.
دریادار
سیاری با اشاره به حضور به موقع ارتش در زلزله بم و خدمت‌رسانی به مردم می‌گوید: «در
زلزله بم در اولین ساعات هوانیروز، مرکز آموزش ۰۵، آمادگاه مهماتی، لشکر ۸۸ زرهی زاهدان، تیپ هوابرد
شیراز، تیپ منطقه دو در شیراز، مرکز آموزش مهندس بروجرد و سیرجان و همچنین
هواپیماهای ارتش تا ظهر و بعدازظهر در بم حضور پیدا کردند».
روزنامه
اطلاعات در گزارشی در تاریخ 27 دی 1385 با اشاره به حضور
بموقع نزاجا و بالگردهای هوانیروز و اعزام مصدومان و بازماندگان حادثه به مراکز
درمانی می‌نویسد: «در
روزهای اول ۱۶فروند
بالگرد هوانیروز از پایگاه‌های کرمان و اصفهان با ۱۸۰ ساعت پرواز ۶۴۰۳ نفر و ۱۰۰ تن بار را جابجا کردند و در
کنار آن نیروهای نزاجا در قالب گردان‌هایی از تیپ ۵۵ هوابرد، لشکر ۷۷ خراسان، مرکز آموزش ۰۵ کرمان و لشکر ۸۸ زرهی زاهدان به کمک مصدومان
شتافتند» بنابر گزارش روزنامه اطلاعات: «ارسال بیش از ۱۵ تن دارو، ده‌ها هزار قرص
نان، هزاران لیتر گازوئیل و نفت، ۴۰
تن مواد غذایی، هزاران تخته پتو، برپایی ۲ بیمارستان صحرایی و خارج کردن بیش از ۵۰۰ نفر مصدوم از زیر آوار از
جمله اقدامات نزاجا در حادثه زلزله بم بود». علاوه بر این روانه کردن سگ‌های آموزش‌دیده
زنده‌یاب توسط دامپزشکی نزاجا به منطقه نقش مهمی در نجات مصدومان زنده‌مانده در
زیر آوار داشت.
کمک‌رسانی به مردم زلزله‌زده کرمانشاه
حضور به موقع و خدمت‌رسانی
به مردم کرمانشاه از دیگر نقاط درخشان کارنامه ارتش است. به گفته امیر تقی‌خانی،
ارتش در همان ساعتهای ابتدایی زلزله کرمانشاه به سرعت نیروهای کمکی خود را شامل ۳ تیپ از یگان‌های نیروی
زمینی ارتش اعم از یگان‌های رزمی و درمانی به سرپل‌ذهاب استان کرمانشاه اعزام
کردند.
اکبر سنجابی فرماندار سرپل‌ذهاب
در مورد اعلام آمادگی ارتش در کمک‌رسانی به مردم در همان ابتدای زلزله می‌گوید:
«کمتر از یک ساعت از زلزله گذشته بود که امیر «حیدری» فرمانده نیروی زمینی ارتش با
من تماس گرفت و گفت: تمام قد به شما کمک می‌کنیم و انصافا هم کمکشان خیلی ارزشمند
بود». فرماندار با اشاره به خدمات ارتش در این زمان ادامه می‌هد: «در امداد و نجات
کار فوق‌العاده‌ای انجام دادند. در کمتر از 14 ساعت بیشتر مجروحان از زیر آوار
خارج و به مراکز درمانی منتقل شدند. هفت هزار مجروح را بدون حتی یک فوتی انتقال
دادیم که یک رکورد جهانی است. ارتش انصافا در انتقال مجروحان به پادگان ابوذر و
انتقال از آن جا به بیمارستان‌ها سنگ تمام گذاشت».
از همان ابتدای
زلزله، امیر کیومرث حیدری فرمانده نیروی زمینی ارتش
جمهوری اسلامی ایران با حضور در صحنه به تشریح اقدامات یگان‌های نزاجا در حادثه
زلزله منطقه غرب کشور پرداخت و گفت: آماده‌باش کامل یگان‌ها، برپایی بیمارستان
صحرایی در مرز خسروی و سرپل‌ذهاب، اعزام 15 تیم پزشکی در سرپل‌ذهاب، مداوای 250
مجروح در پادگان ابوذر، ارسال مواد غذایی، برپایی بالغ بر 200 تخته چادر توسط تیپ 181
واکنش سریع و تخلیه اجساد توسط گردان 767 تیپ 35 واکنش سریع از جمله این اقدامات
است.
تخلیه و بیرون آوردن افراد زیر آوار، اعزام لودر و
بولدوزر، حضور بالگردهای 214 در ماموریت‌های اورژانس هوایی، اعزام چندین دستگاه
آمبولانس توسط تیم 281نیروی زمینی و برقراری تامین کلیه پمپ بنزین‌های شهرهای
اسلام‌آباد در همان ابتدا از دیگر اقدامات این نهاد مقدس بود.
علاوه‌براین، تنها در روز نخست پس از زمینلرزه،
هوانیروز با نزدیک به ۲۵۰
سورتی پرواز (تقریبا هر ۵
دقیقه یک پرواز) حماسه‌ای ماندگار را آفرید. طی بازه زمانی یک هفته پس از زمین
لرزه، در مجموع با بهره‌گیری از توان خود تعداد ۶۰۰ سورتی پرواز (۳۰۰ ساعت) را اجرا کرد که با
جابجایی ۱۲۰۰
نیرو و مجروح و حمل ۱۰
تن بار، نقشی اساسی در راستای انتقال مایحتاج مردم آسیب دیده ایفا کرد.
در ادامه این خدمات منطقه هوایی
مهرآباد، به انضمام دو منطقه هوایی اصفهان و شیراز در وظیفه امدادرسانی ثانوی و
همچنین پایگاه‌های هوایی همدان، دزفول، مشهد و کیش با برقراری پل هوایی اضطراری
تهران–کرمانشاه نقش ویژه‌ای را در جهت انتقال ملزومات به محل حادثه در حداقل زمان
ایفا کرد.
نیروی دریایی ارتش نیز با
اعلام آمادگی امیر دریادار خانزادی مبنی بر حضور هواپیمایی نیروی دریایی ارتش
(هوادریا) برای کمک‌رسانی هوایی و همچنین نیروهای واکنش سریع در راستای حفظ امنیت،
اقلام مختلف را به سوی نواحی زلزله‌زده ارسال کرد و قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء
ارتش نیز در عملیات امدادرسانی حاضر بود.
ارائه خدمات به مردم برای مقابله با کرونا
همزمان
با شیوع ویروس کرونا در کشور، ارتش بار دیگر با حضور در صحنه در کنار مردم قرار
گرفت. سرلشگر سید عبدالرحیم موسوی فرمانده کل ارتش در
همان ابتدای شیوع این بیماری ضمن اعلام آمادگی ارتش برای مقابله با ویروس
کرونا گفت: «در نامه‌ای در هفته اول اسفند به آقای وزیر بهداشت اعلام کردم
که به عنوان فرمانده ارتش، در حوزه مبارزه با کرونا خود را سرباز حوزه بهداشت
و درمان می‌دانم و هر کاری از دستم برآید انجام خواهم داد».
از
جمله اقدامات ارتش در همان ابتدای مبارزه با کرونا، می‌توان به خدمات‌رسانی 32
بیمارستان و کلیه مراکز درمانگاهی، در اختیار قرار دادن 1600 تخت، راه‌اندازی 200
مرکز پایش سیار و ثابت، ایجاد 4575 تخت نقاهتگاهی، پایش سلامت و ضدعفونی خودروها
در ورودی80 شهر، ضدعفونی کردن خیابان‌ها و اماکن عمومی، تبدیل خیاط‌خانه‌ها به
کارگاه تولید ماسک، تبدیل اماکن تولید مواد شوینده به مواد ضدعفونی‌کننده، بکارگیری
تجهیزات یگان‌های جنگ نوین و تغییر کاربری برخی از آن‌ها و ساخت تجهیزات جدید
اشاره کرد.
همچنین ارتش جمهوری اسلامی
با گسترش فعالیت‌های خود در استان‌ها و شهرهای مختلف توانست خدمات بهداشتی
فراوانی را به مردم ارائه کند.
امیر سرتیپ علی جهانشاهی در
همان روزهای شیوع این ویروس با اشاره به گسترش خدمات ارتش در استانهای مختلف گفت:
مراکز و ایستگاه‌های سرپایی پایش و غربالگری افراد همچنان در بیش از ۳۰۰ نقطه در استانهای
مختلف کشور فعال است.
