تظاهرات چندین هزار نفری مردم اهواز در 16 دی 57 / تأمین امنیت و معیشت مردم توسط جوانان اهوازی
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ همزمان با تحولاتی كه در كشور رخ می‌داد،
شهر اهواز نیز شاهد روزهایی بود كه در آن تظاهرات و مخالفت‌ها با رژیم هر چه بیشتر
اوج می‌گرفت. همراه با این تحركات، عوامل رژیم و مأموران و سازمان‌های دولتی، توان
مقابله با سیل عظیم انقلابیون را نداشتند. در این زمینه در کتاب «انقلاب اسلامی
در اهواز» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده آمده است:
یكی
از روزنامه‌های آن روز به نقل از خبرگزاری‌ها، اوضاع شهر اهواز را چنین توصیف می‌نماید:
«پیش از ظهر دیروز 57/10/16 گروه‌های مختلفی از مردم شهر اهواز در یكی از خیابان‌های
این شهر دست به تظاهرات زدند و برای مسدود كردن راه خودروهای ارتشی، در مسیر خیابان‌ها
آتش روشن كردند. تظاهركنندگان در پی دخالت مأموران انتظامی كه با تیراندازی هوایی
و پرتاب گاز اشك‌آور توأم بود، متفرق شدند. شهر اهواز همچنان تعطیل است و در ساعات
منع رفت و آمد شبانه، مغازه‌های شهر مورد دستبرد قرار می‌گیرد. شكایت مغازه‌دارانی
كه اجناس‌شان به غارت می‌رود، تاكنون به جایی نرسیده است؛ به همین جهت مغازه‌داران
اجناس گران‌بهای خود را به منازل انتقال داده‌اند. در حال حاضر از مأمورین شهربانی
در شهر خبری نیست و كنترل و هدایت وسایل نقلیه در چهارراه‌ها به عهده جوانان می‌باشد.
هفته گذشته حدود 30 شعبه از بانك‌های اهواز به آتش كشیده شد؛ به همین جهت فعالیت‌های
بانكی شهر به صفر رسیده است».
برگزاری تظاهرات
صدها هزار نفری در اهواز
از
همین دوره به بعد شهر اهواز شاهد تظاهرات عظیم است. تا قبل از این ایام به ندرت
اتفاق می‌افتاد كه در فاصله‌های كم و پی‌در‌پی، تظاهراتی با جمعیت‌های گسترده و عظیم
در سطح شهر اهواز برپا شود، اما پس از شروع ماه‌های محرم و صفر و شكسته شدن ابهت
رژیم در سطح كشور، جمعیت‌های بیشتری همان‌گونه كه گفته شد، مایل به اعلام موضع خویش
در قبال رژیم شدند؛ در نتیجه این پدیده در تعداد جمعیت شركت‌كننده در تظاهرات خود
را نشان داد و لذا خبرگزاری‌ها به طور مستمر از برپایی تظاهرات و راهپیمایی‌های 400
هزار نفری، 200 هزار نفری و بیشتر و كمتر در شهر اهواز خبر می‌دادند. در یكی از این
گزارش‌ها چنین آمده است:
«به
دعوت جامعه روحانیت مبارز اهواز، از ساعت 9 صبح روز 57/10/16گروه‌های مختلف مردم
در خیابان‌های شهر، دست به تظاهرات و راهپیمایی زدند. تظاهركنندگان كه تعداد آن‌ها
400 هزار نفر تخمین زده می‌شود، عكس‌های بزرگی از حضرت آیت‌الله العظمی خمینی و شهیدانی
چند، در دست داشتند و شعارهایی علیه حكومت می‌دادند. پیشاپیش تظاهركنندگان زنان و
دختران در صفوف منظم حركت می‌كردند. مقصد تظاهركنندگان حسینیه اعظم اهواز است و
در آن جا پیام‌های همبستگی طبقات مختلف اهواز با جنبش مردم قرائت می‌گردد و
قطعنامه‌ای هم در پایان صادر خواهد شد.»
در
خبر دیگری نیز كه از همین روزنامه در سه روز بعد مخابره شده، مجدداً از تظاهراتی
سخن گفته می‌شود كه از نظر تعداد در مقیاس 200 هزار نفر برآورده شده است. متن خبر
به نقل از روزنامه كیهان چنین است: «مردم اهواز ضمن یك تظاهرات 200هزار نفری در
مراسم عزای عمومی كه از طرف مراجع عظام اعلام شده بود، شركت كردند. در تظاهرات
مردم اهواز همه گروه‌ها از زن و مرد و پیر و جوان شركت داشتند و شعارهای ضد دولتی
می‌دادند. طبق گزارش خبرنگار ما از اهواز در اولین ساعت بامداد، گروه گروه مردم
اهواز از گوشه و كنار شهر به اطراف دارالعلم آیت‌الله بهبهانی آمدند و در حالی كه
تصویرهایی از حضرت آیت‌الله العظمی خمینی، حضرت آیت‌الله شریعتمداری و تصاویری از
دكتر شریعتی حمل می‌كردند، با دادن شعارهایی در خیابان فرهنگ، نادری، امانیه،
لشكرآباد و كمپلو به راهپیمایی پرداختند. تظاهرات عظیم مردم اهواز، 6 ساعت ادامه
داشت و طی آن هیچ گونه برخوردی بین مردم و مأمورین پیش نیامد.»
تنها
در فاصله سه روز بعد از این تظاهرات گسترده بود كه مجدداً مردم در شهر اهواز با
برپایی تظاهرات و راهپیمایی به مناسبت یادبود شهدای اهواز، حضور صدها هزار نفری
خود را در سطح شهر به مأموران و سازمان‌های امنیتی رژیم نشان دادند. متن خبر چنین
است: «اهواز طی دو روز گذشته شاهد تظاهرات آرام و گسترده بود. در جریان این
تظاهرات برخوردی پیش نیامد و نیروهای ارتشی برخلاف روزهای گذشته، كمتر در خیابان‌ها
دیده می‌شدند و تنها چند جیپ حامل سرباز در میدان مجسمه به پاسداری از تندیس
[مجسمه رضاشاه] گمارده شده بود. از ساعت 2 بعد از ظهر پنجشنبه گروه‌هایی از مردم
اهواز، روانه گورستان شهر (بهشت آباد) شدند تا در مراسم یادبود شهدای انقلاب شركت
كنند. این گروه كه بالغ بر 100 هزار نفر می‌شدند، پس از سخنرانی روحانیون به راهپیمایی
در خیابان‌ها پرداختند و در خیابان زند برای خنثی كردن گاز اشك‌آور تعدادی لاستیك
آتش زدند... انتظامات شهر طی دو روز گذشته به عهده جوانان بود و پخش ارزاق عمومی
نیز توسط این گروه‌ها در محلات فقیرنشین اهواز انجام می‌شد.»
