دلایل گسترش شعاع مرجعیت امام خمینی در کرمان در سال 1341
پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ بعد از
درگذشت آیت‌الله بروجردی در سال 1340، چهر‌ه‌های برجسته علمی و مذهبی متعددی در حوزه نجف، قم و مشهد برای تصدی مقام مرجعیت شیعیان
مطرح شدند. در این میان
هرچند امام خمینی از علمای طراز اول محسوب می‌شد و با وجود اصرار تعدادی از یاران
و شاگردانش که از ایشان درخواست کردند با انتشار رساله رسماً مرجعیت خود را اعلام
نماید، اما ایشان نپذیرفت و فرمود: «بحمدالله آقایان دیگر به اندازه کافی هستند و نیاز مردم را در زمینه تقلید برآورده می‌سازند و فعلاً نیاز به حضور بنده
نیست.»
این وضعیت و عدم حضور رسمی حضرت امام تا زمانی که رژیم پهلوی برنامه‌های خلاف شرعی را به طور علنی آغاز نکرده بود، ادامه پیدا کرد. تا اینکه در سال 1341 در قضیه لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی مبارزات سیاسی امام خمینی با رژیم پهلوی آغاز شد و آوازه ایشان بیش از پیش در فضای مذهبی کشور پیچید و مراجعه به ایشان در احکام و مسائل شرعی افزایش یافت. در این مقطع امام رساله خویش را منتشر کردند و بدین گونه به سرعت بر شمار تعداد مقلدان ایشان در سراسر کشور و از جمله کرمان افزوده شد.
در بخشی از کتاب "انقلاب اسلامی در کرمان" که توسط مرکز اسناد
انقلاب اسلامی منتشر شده، درباره گرایش مردم کرمان به مرجعیت امام خمینی آمده است: از دلایل گرایش سریع و
گسترده شعاع مرجعیت امام در شهر و استان کرمان، علاوه بر پیشینه مذهبی و فرهنگی
جامعه و حوزه علمیه کرمان و شبکه گسترده
روحانیت، باید به نقش شخصیت‌های برجسته مذهبی و سیاسی کرمان در حوزه علمیه قم نیز اشاره کرد.
یکی دیگر از علل این گرایش، زمینه‌های اجتماعی و سیاسی جامعه کرمان بود؛ زیرا این جامعه در سراسر دوره قاجاریه و پهلوی از تبعیض، نابرابری و تشتت مذهبی رنج می‌برد. این سرنوشت تاریخی سبب شد در همه حال روحیه مبارزه در آحاد جامعه و شخصیت‌های مردمی آن حفظ شود.
در برهه‌های دیگر تاریخ نیز با وجود بعد مسافت و دوری از کانون مبارزات در عصر مشروطیت و نهضت ملی شدن صنعت نفت مردم، روحانیت و شخصیت‌های سیاسی آن دیار حضوری مستمر و مؤثر در همه این تحولات اجتماعی داشتند. این روحیه مبارزه همواره در روحانیت و به خصوصی طلاب جوان کرمانی وجود داشت. از این رو تعجب برانگیز نیست اگر بسیاری از طلاب کرمانی که برای تکمیل آموخته‌های دینی به قم مهاجرت کرده بودند، از همان بدو ورود مجذوب شخصیت علمی و منش روحانی و شجاعت ذاتی امام خمینی شوند که در میان علمای طراز اول قم از حیث سیاسی نمودی برجسته داشت.
