پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ سيدمحمد حسينی بهشتی در دوم آبان 1307 ش در محله لومبان اصفهان و در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. وی از چهارسالگی به تحصيل پرداخت و در مکتب‌خانه به خواندن و نوشتن و فراگيری قرآن پرداخت.
در سال 1325 جهت تکميل دروس حوزوی به قم عزيمت کرد و در مدرسه آيت‌الله حجت سکنی گزيد. طی شش ماه، سطح، مکاسب و کفايه را تکميل کرد و فقه و اصول را نزد اساتيد بزرگوار حوزه علميه چون آيات: امام خمينی، آيت الله کوه کمری، آيت‌الله علامه محمدحسين طباطبايی فراگرفت.
وی با هجده تن از طلاب در حوزه علميه برنامه‌ای جهت تبليغ در شهرها و روستاهای محروم و دورافتاده طراحی کرد که به مدت دو سال ادامه داشت. تأسيس مدرسه حقانی حاصل اين تفکرات و برنامه‌ريزی‌ها گام ديگری برای سازماندهی در کشور بود.
فعاليت‌های سياسی او از جريان 30 تير 1331 و سخنرانی مهيجش در تلگرافخانه اصفهان آغاز شد. وی از جمله عوامل برپايی تظاهرات عليه قوام‌السلطنه بود.
در آغاز نهضت امام خمينی حضور فعال داشت و از ياران و نزديکان حضور امام بود. در ادامه مبارزات به پيشنهاد امام خمينی به عضويت شورای فقاهتی هيئت مؤتلفه اسلامی درآمد و مباحث و نظرياتی درباره نحوه مقابله با رژيم را مطرح کرد.
پس از ترور منصور و لورفتن شاخه نظامی هيئت، به توصيه مراجع آيات: خوانساری، حائری ميلانی و بعضی از دوستان در اواخر 1343 جهت اداره مسجد مسلمانان به هامبورگ سفر کرد. وی با تکميل و ساخت بنای جديدی، آن محل را مرکز نشر افکار اسلامی و مرکز ارتباط با مبارزان و دانشجويان ايرانی قرارداد.
در طول انقلاب سازماندهی گروه‌های مذهبی و ايجاد ارتباط و هماهنگی بين آنها از جمله اقدامات مهم شهید بهشتی بود. تدارک راهپيمايیها، سازماندهی مردم و روحانيون و هماهنگی شهرستان‌ها از جمله مسئوليت‌های وی بود. راهپيمايی روز تاسوعا و عاشورا و 28 صفر سال 1357 حاصل اين تلاش بود.
تحصن وی به همراه آيت‌الله مطهری، آيت‌الله مشکينی و... در مسجد دانشگاه تهران از جمله اقدامات وی قبل از پيروزی انقلاب است.
در اوج پيروزی انقلاب، آيت‌الله بهشتی طی سفری به پاريس، از سوی امام به عضويت شورای انقلاب درآمد.
پس از پیروزی انقلاب با عضويت در مجلس خبرگان (تدوين قانون اساسی) در تهيه پيش‌نويس مبانی نظری قانون اساسی نقش اساسی داشت. رياست مجلس و نظارت بر تصويب لوايح قانونی و رياست ديوان عالی کشور از جمله مسئوليت‌های وی پس از پيروزی بود.
وی از بنيانگذاران حزب جمهوری اسلامی و اولين دبير کل حزب جمهوری اسلامی بود. آيت‌الله بهشتی در تشکيل و تثبيت برخی از نهادهای انقلابی به‌ويژه جهادسازندگی نقش بسزايی داشت و مدت‌ها نماينده امام در آن نهاد انقلابی بود.
بعد از صدور رأی عدم کفايت سياسی بنی‌صدر در 31 خرداد 1360 در مجلس شورای اسلامی همراه با شهيد رجائی و اکبر هاشمی رفسنجانی عضو شورای موقت رياست جمهوری شد.
از شهيد دکتر بهشتی آثار زيادی در زمينه‌های گوناگون دينی و علمی برجای مانده است که از آن جمله می‌توان به موارد ذيل اشاره کرد:
مباحث شناخت از ديدگاه قرآن، تکامل از نظر اسلام، فقه، خمس و ماليات‌های اسلامی، اسلام دين واقع‌بين، اسلام و مسئله‌ی تنظيم خانواده و حسن، علم امام، مالکيت در اسلام، لايحه قصاص، تعاونیها، مباحث بانکداری در اسلام و مسلمين، ربا، خاتميت و امامت. مبانی ايدئولوژيک اسلامی، حجيت قرآن، مراحل اساسی يک نهضت، دين و دانش بشری، حق و باطل از ديدگاه قرآن و نهج‌البلاغه، کدام مسلک، صدای اسلام در اروپا (نماز چيست؟)، بررسی و تحليلی از جهاد، عدالت، ليبراليسم و امامت، نقش ايمان در زندگی انسان، يک قشر جديد در جامعه‌ها، مواضع ما (تبيين مواضع حزب جمهوری با نظر آيت‌الله خامنه‌ای و دکتر باهنر) و...
سرانجام وی بعد از عمری مبارزه در تاريخ 7 تير 1360 در حال سخنرانی در گردهمايی حزب جمهوری در سرچشمه تهران با انفجار بمبی که توسط منافقان کار گذاشته شده بود، همراه با 72 تن از يارانش به شهادت رسيد.
