تعبیر سفیر امریکا درباره شاه؛
افزایش فروش نفت در دهه پنجاه رویاهای محمدرضا پهلوی درباره ارتش و خریدهای نظامی بیشتر و بیشتر می‌کرد. داگلاس مک آرتور دوم سفیر وقت امریکا در ایران در خاطرات خود درباره اشتباهات شاه در این رابطه می‌گوید.
کد خبر: ۸۸۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۳۰
نوروز با تاریخ انقلاب اسلامی؛ بخش سوم
علت اصلی تصرف سفارت بی‌توجهی دولت کارتر به هشدارهایی بود که انقلابیون درباره پذیرش شاه به آمریکا داده بودند. از ماه‌ها قبل کاردار سفارت بروس لینگن و وزیر امور خارجه وقت ابراهیم یزدی ملاقات‌هایی برای حل و فصل مطالب متعدد فی مابین دو دولت داشتند و در همه این دیدارها، مقامات دولت موقت بر خواست ملی بازگرداندن محمدرضا پهلوی به ایران و محاکمه او تاکید کرده بودند. در این فیلم که بروس لینگن کاردار وقت سفارت از مشروح وقایع آن ایام صحبت می‌کند، به روشنی مشخص است که چطور دولت کارتر نسبت به این هشدارها بی‌تفاوت بود و خشم انقلابیون را نسبت به ماهیت و وجود اتباع آمریکایی در ایران دست کم گرفته بود.
کد خبر: ۸۸۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۲
دستور شاه به ساواک درباره بررسی جشن‌های نیمه شعبان؛
در دوران نهضت اسلامی مناسبت‌های مذهبی همواره بستری برای بسط و گسترش مبارزه و روشن نگهداشتن شعله مخالفت با رژیم پهلوی بود. یکی از مهمترین این موارد اعیاد اسلامی به ویژه جشن نیمه شعبان و میلاد امام زمان(عج) به شمار می‌رفت. از این‌رو برنامه‌های نیمه شعبان به طور ویژه مورد توجه ساواک و سایر نهادها بود. در گنجینه اسناد مرکز اسناد انقلاب اسلامی بولتن ویژه‌ای از ساواک به تاریخ 24 شهریور 54 به چشم می‌خورد که با قید "سری" به تحلیل و بازخوانی گزارش‌های برگزاری جشن‌های نیمه شعبان آن سال می‌پردازد.
کد خبر: ۸۷۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۵
به بهانه فرار محمدرضا پهلوی
یادداشت‌های روزانه علم در 26 دی ماه 1355 - که در آن روزها دوره بیماری را سپری می‌کرد- سراسر هشدار و انذار به شاه بود. علم در آن نامه که دو سال پیش از فرار محمدرضا پهلوی برای او فرستاده بود به علل نارضایتی عمومی از جمله بی‌برقی، خرابی تلفن، نبود خواربار، بی‌اعتنایی به درخواست‌های مردم، مقررات خلق‌الساعه و گرانی نرخ‌ها اشاره می کند.
کد خبر: ۸۶۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
نامه منتشرنشده ثریا اسفندیاری
ثریا اسفندیاری بختیاری که هفت سال (۱۳۳۶-۱۳۲۹) ملکه دربار ایران بود؛ سال‌ها بعد از جدایی در نامه‌ای به عبدالکریم ایادی پزشک مخصوص دربار با «ارباب» خواندن شاه ، از او می‌خواهد مانع از نوشتن درباره‌اش در کتاب زندگینامه محمدرضا شاه شود؛ نامه‌ای که از هتل پالاس بادروت در سنت‌موریتس سوئیس فرستاده شده و ملکه سابق نوشته تا آن زمان چیزی درباره خودش نگفته و ننوشته است؛ گرچه در سال ۱۳۷۱، ۹ سال قبل از فوت در ۶۹ سالگی، خاطراتش را در کتاب «کاخ تنهایی» منتشر کرد.
کد خبر: ۸۵۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۳
تطهیرناشدنی
امیرهوشنگ دولو که به گفته حسین فردوست از اصلی‌ترین شریان‌های قاچاق مواد مخدر در ایران بود و ارتباط نزدیکی با محمدرضا شاه داشت، پس از تحویلِ یک محموله‌ی قاچاق به حسین قریشی ـ بازرگان ایرانی مقیم سوئیس ـ توسط پلیس این کشور دستگیر شد. درست در همان موقع شاه و همسرش فرح در سن‌موریس در حال خوشگذرانی بودند. شاه به محض اطلاع از این موضوع، بلافاصله خود را به ژنو رساند، دولو را آزاد کرد و او را با هواپیمای شخصی خود به ایران بازگرداند.
کد خبر: ۷۵۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۱
تصاویری از اردشیر زاهدی منتشر شد.
کد خبر: ۷۳۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۹
به روایت اسناد
«نظر به اینکه آقای مهندس اردشیر زاهدی چه قبل از روز رستاخیز 28 مرداد و چه در روز 28 مرداد ماه قدم به قدم در معیت تیمسار سپهبد زاهدی فعالیت‌‌های شایانی نموده که کاملاً هم آهنگی با عملیات نظامی داشته است. لذا کمیسیون پیشنهاد می‌نماید که به یک قطعه نشان درجه (1) رستاخیز مفتخر گردد.»
کد خبر: ۷۳۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۹
سایروس ونس وزیر وقت امور خارجه آمریکا صراحتاً می‌گوید: «ما از قبل به این نتیجه رسیده بودیم که پشتیبانی از شاه به نحوی‌که بتواند نقش سازنده‌ای در مسائل منطقه‌ای بازی کند، به نفع مصالح ملی ماست.» او تصریح می‌کند: «بین سیاست‌های شاه و منافع اساسی ما در منطقه هم‌سویی قابل‌توجهی برقرار بود.»
کد خبر: ۷۳۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۶
انقلاب اسلامی در کاشان
نمازمان را تازه خوانده بودیم که صدای تکبیر و شعار جمعیت به گوشمان رسید. خیلی زود متوجه شدیم که این خبر به جلسات شب ما هم رسیده و مردم با هیجان و شور و با تکبیر و همراه با چوب و چماق راه افتاده بودند. شعار «یا مرگ یا خمینی» مردم، فضا را پر کرده بود. مردم آمدند و ما را با سلام و صلوات و تکبیر و شعار، جلوی جمعیت انداختند. پلیس هم در این گونه مواقع دخالت نمی‌کرد، مخصوصا در آن شرایط که نمی‌خواستند در حول و حوش ایام عاشورا مساله‌ای اتفاق بیفتد. به همین دلیل شاید اگر همان موقع هم ما را دستگیر می‌کردند، نگه نمی‌داشتند و پس از یک تهدید آزاد می‌کردند. به هر حال همراه با سیل خروشان جمعیت، به محل جلسات هر شبمان رفتیم.
کد خبر: ۷۰۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۸
یكی از جاهای دیگری كه توطئه علیه نهضت را هدایت می‌كرد، دربار بود. لازم بود تا این مركز توطئه نیز مورد تهدید قرار گیرد. آیت‌اللّه كاشانی با هوشیاری سیاسی خود این موضوع مهم را نادیده نگرفت و لذا پس از ملاقات علاء با آیت‌اللّه در روز بیست‌وهشتم تیر ماه، با درایت مخصوص خود در فردای آن روز در نامه‌ای خطاب به علاء نوشت كه: «به عرض اعلیحضرت برسانید اگر در بازگشت دولت مصدق تا فردا اقدام نفرمایید، دهانه تیز انقلاب را با جلوداری شخص خودم متوجه دربار خواهم كرد».
کد خبر: ۶۹۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۸
آزادی به سبک پهلوی؛
شاه دستور داد هر ایرانی موظف است در این حزب نام‌نویسی کند. در غیر این صورت با گرفتن گذرنامه از ممکلت خارج شود. همزمان با این، مصاحبه‌ای با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی انجام داد و سخنان مهیج و تهدید آمیزی ایراد کرد.
کد خبر: ۶۶۸۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۱۱
انتشار برای نخستین‌بار| برشی از خاطرات مرحوم علی تحیری
یك تنش‌هایی هم بین بچه‌های ارتش و امریکایی‌ها به وجود می‌آمد. این اواخر اكثریت به این نتیجه رسیده بودند كه مملكت ما بیشتر دست آمریكا است تا دست خودمان! یعنی یك فرمانده ارتشی مثل خسروداد مجیز یك ستوان آمریكایی یا یك گروهبان آمریكایی را می‌گفت. اصلاً یكی از افتخارات آقای خسروداد معدوم این بود كه با سگ این‌ها بازی كند و آن را نوازش كند. خوب این مسائل برای ما، یك مقداری هضمش ثقیل بود. امریکایی‌ها هر زمان كه دلشان می‌خواست می‌آمدند و چه كثافت‌كاری‌هایی كه انجام نمی‌دادند. شب‌ها بخصوص دور هم كه بودند حركات آن‌ها اثرات منفی روی بچه‌ها گذاشته بود.
کد خبر: ۵۷۴۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۳۱
شما بپرسید
محاكمات بعد از انقلاب در هیچ کجای دنیا با محاكمات عادی شباهت ندارد. در تمام انقلابات دنیا، گروه مخالف را به سرعت قلع و قمع می‌کنند، اما این تنها انقلاب اسلامی ایران بود که برای محاکمه مخالفانش دادگاه تشکیل می‌شد و تا شش ماه بعد از پیروزی آن تعداد اعدامی‌ها به دویست نفر هم نمی‌رسید. در حالی که با آن کینه و نفرتی که در مردم نسبت به عوامل رژیم وجود داشت، ممکن بود در همان چند روز اول، دویست هزار نفر تنها به دست مردم کشته شوند، اما امام با درایت خاص خود، درست یک روز پس از پیروزی انقلاب و در روز بیست و سوم ۱۳۵۷ اعلام کرد که هیچ کس حق ندارد با مسئولان رژیم گذشته و هر کسی که به نحوی با آن‌ها در ارتباط بوده، برخورد فیزیکی داشته باشد. فقط آن‌ها را دستگیر کنید و تحویل دادسرا دهید. هیچ کس حق ندارد خودش وارد عمل شود.
کد خبر: ۵۶۹۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۲۱
گزارش سفارت امریکا از عزاداری انقلابی مردم در محرم 57
فریاد الله‌اكبر علاوه بر اینكه خط مشی نیروهای انقلابی را ترسیم می‌كرد، مانور قدرتی بود علیه رژیم؛ چه اینكه از اكثر پشت‌بام‌ها فریاد تكبیر بلند بود و این نشان‌می‌داد كه شاه در ایران هیچ جایی برای ماندن ندارد. تكبیرهای شب‌های محرم چنان برای شاه كابوس شده بود كه بعد از فرار به مراكش وقتی صدای الله‌اكبر اذان از مأذنه‌ها پخش می‌شد به وحشت می‌افتاد.
کد خبر: ۵۱۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۱۶
یکی از بهترین منابع برای تحلیل بافت قدرت در رژیم پهلوی، گزارشات و اسناد به‌جای‌مانده از سفارت امریکا در تهران است. تحلیل‌‌های گزارشگران سفارت امریکا درباره رویداد تأسیس حزب رستاخیز، بسط و گسترش دیکتاتوری محمدرضا پهلوی، کاهش قدرت هویدا، شناسایی و حذف مخالفان و منتقدان را از اهداف تشکیل این حزب می‌داند. این گزارش‌ها در ماه‌های اولیه تأسیس حزب نشان از نگرش منفی اذهان عمومی دارد و جمع‌بندی قابل‌تأملی از آینده حزب رستاخیز را ارائه می‌دهد. اسناد سفارت به صراحت ناکارآمدی حزب رستاخیز را نشان می‌دهد و چنین اظهار نظر می‌کند: «ایجاد حزب رستاخیز یک اقدام قهقرایی خواهد بود. زیرا این ارگان سیاسی جدید حزبی است بی‌کفایت٬ بارکش که جثه بزرگش تجزیه شده و استقلالش هم از حزب ایران نوین کمتر است. بنابراین محتمل نیست موقعی که محمدرضا پهلوی دیگر رفته است بتواند پایه محکمی برای ثبات محسوب شود.»
کد خبر: ۴۷۵۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۱۲
برشی از خاطرات علی‌محمد بشارتی
بشارتی در خاطرات خود آورده است: شاه در روز 1357/10/26 در میان بیم و نگرانی از ترور یا حتی دستگیری و با اضطراب فراوان، در حالی که در چهره‌اش آثار خستگی فراوان، که حاصل بی‌خوابی طولانی و بیماری مزمن و غیره بود، از کشور فرار کرد. ترس وی باعث شد که حتی مراسم تشریفات نظامی هم به دستور وی لغو شود. شاه از بیم حمله جنگنده‌های کشور به هواپیمایش اجازه نداد که هواپیمایش توسط هواپیماهای جنگنده اسکورت شود.
کد خبر: ۴۳۹۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۲۶
