پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ یکی از سیاست‌های ساواک در مقابله با نفوذ و مبارزات علمای مذهبی، تبعید آنان به مناطق سنی‌نشین بود؛ چرا که فکر می‌کردند با تبعید آنان به شهرهایی که عقاید مذهبی مغایر با رهبران مذهبی وجود دارد، هم از نفوذ و کارایی آنان کاسته خواهد گردید و هم بلکه با دامن زدن به اختلافات مذهبی در آن منطقه منزوی خواهند شد و به دلیل همین پندار بود که رژیم به تبعید روحانیون مبارز به مناطق سنی نشین مبادرت می‌ورزید.
غافل از اینکه هم سنی و هم شیعه هر دو فارغ از تفاوت مذهب، در مبارزه با رژیم پهلوی راه مشترکی را در پیش گرفته بودند و تبلیغات و ترفندهای رژیم در زمینه‌ی رودررو قرار دادن آنان کارگر نبود. شهید مدنی نیز در زمینه‌ی این پندار و سیاست رژیم پهلوی به شهر سنی نشین گنبدکاووس تبعید شد. وقتی رژیم پهلوی نتوانست مانع فعالیت‌های سیاسی ـ مذهبی شهید مدنی در شهرهای شیعه‌نشین شود، با تبعید وی به گنبد کاووس به زعم خود تلاش می‌کرد تا وی را منزوی کند، ولی شهید مدنی نه‌فقط از اقدامات خود نکاست، بلکه به آن شتابی بیشتر بخشید.
وی بلافاصله بعد از ورود به گنبد کاووس، به برگزاری جلسات گفت‌وگو و دیدار با روحانیون اهل تسنن و تشیع گنبد پرداخت و توانست آنان را تحت تأثیر رفتار و سلوک خود قرار داده در مبارزه با رژیم پهلوی با خود هم رأی گرداند. وی سپس به مدرسه‌ی علمیه‌ی منتظریه ـ از حوزه‌های علمیه‌ی آن شهر رفت و آنجا را به‌عنوان پایگاه مبارزاتی خود قرار داد و سپس به اقامه‌ی نماز در مسجد جامع شهر پرداخت. شهید مدنی در مدرسه‌ی علمیه‌ی منتظریه که حدود شصت نفر طلبه مشغول تحصیل علوم دینی بودند، تحت پوشش اقامه‌ی نماز به تدریس علوم دینی می‌پرداخت؛ علاوه بر آن طلاب مدرسه‌ی فوق چون برای مدت زیادی نمی‌توانستند در مدرسه‌ی منتظریه از محضر وی استفاده نمایند، در گروه‌های دو سه نفری به منزل شهید مدنی مراجعه می‌کردند و به فرا گرفتن دروس دینی از وی می‌پرداختند. درس صمدیه از جمله دروسی بود که طلاب مدرسه‌ی منتظریه از محضر وی فرا می‌گرفتند.
این اقدامات باعث شد تا شهر سنی‌نشین گنبد کاووس در تاریخ 3/3/،1357 نیز به‌سان نورآباد ممسنی به صورت یک شهر انقلابی درآید و در اثر اقدامات شهید مدنی در این شهر، سخنرانان، بی هراس از مقامات نظامی، داد سخن علیه رژیم پهلوی سردادند و فجایع رژیم پهلوی را برشمردند؛ و حتی تظاهراتی در شهر علیه رژیم پهلوی برپا شد که در گزارش ساواک درباره‌ی این تظاهرات چنین آمده است: «اسدالله مدنی در گنبد کاووس ـ محل تبعیدش ـ مرتکب تحریکات سوئی گردیده و ادامه‌ی تحریکات وی منجر به سخنرانی یکی از روحانیون محل مزبور در مورخه‌ی 3/3/1357، شده که به دنبال این سخنان تحریک آمیز، تظاهرات و درگیری در شهر گنبد به وجود آمده است».
این واقعه بود که آنان را به تأمل واداشت چرا که تا آن روز چنین حرکتی از طرف طرفداران نهضت اسلامی به‌ندرت گزارش شده بود. در پی این اقدامات، سرهنگ خوشکار ـ رئیس شهربانی گنبدکاووس ـ در نامه‌ای به فرمانداری خرم آباد اعتراف نمود که در اثر اقدامات آیت الله مدنی تغییر محسوسی در شهر صورت گرفته و وعاظ و سخنرانان، رفتار خود را در قبال رژیم تغییر داده‌اند. ایادی رژیم که حضور شهید مدنی در گنبد کاووس را مغایر با منافع خود می‌دیدند، به تکاپو افتادند تا به هر طریقی که شده وی را از گنبدکاووس دورگردانند. آنان با گوشزد کردن اینکه گنبد کاووس شهری مرزی است و این‌گونه اقدامات، تبعات خطرناکی دارد، حضور شهید مدنی را در شهر به مصحلت ندانسته خواستار تبعید وی به نقطه‌ای دیگر شدند. در نامه‌ای که شهربانی گنبد کاووس در این زمینه به فرمانداری خرم آباد ارسال کرد تأکید نمود: «مشارالیه (مدنی) از تاریخی که وارد گنبد کاووس شد، مرتباً با روحانیون این منطقه تردد می‌نماید و باطلاب مدرسه‌ی علمیه‌ی منتظریه در تماس می‌باشد؛ بنابراین اقامت وی در این شهر به هیچ وجه به مصلحت نمی‌باشد».
فرمانداری خرم آباد در پی وصول این نامه، خواستار تشکیل کمیسیون امنیت اجتماعی خرم آباد شد؛ لذا کمیسیون مزبور در تاریخ 27/3/57 در فرمانداری خرم آباد تشکیل شد. در این کمیسیون که نماینده‌ی نخست وزیر نیز حضور داشت و گزارشی از وضعیت و اقدامات وی در گنبد کاووس تهیه کرده بود، تأکید نمود که با توجه به مرزی بودن شهر و اقدامات آیت الله مدنی، ادامه‌ی اقامت اجباری وی در آن شهر به مصلحت نمی‌باشد و مکان اقامت اجباری وی باید تغییر یابد. کمیسیون امنیت اجتماعی خرم‌آباد نیز پس از بحث و بررسی در نهایت، رأی خود را بدین‌گونه صادر کرد: «نظر به نامه‌ی شهربانی گنبد کاووس دایر بر تغییر محل اقامت اجباری آقای سید اسدالله مدنی، با توجه مصالح موجود پرونده، اعضای کمیسیون مقرر می‌دارد محل تبعید نامبرده ازشهر گنبدکاووس به بندر کنگان ] در استان بوشهر[ تغییر داده شود»
بعد از این تصمیم، شهید مدنی توسط مأموران دولتی تحت الحفظ، ابتدا به بوشهر منتقل و در تاریخ 15/4/37 (57)، از طریق مأموران هنگ ژاندارمری بوشهر به کنگان منتقل شد.
منبع: کتاب زندگی و مبارزات آیت‌الله شهید سید اسدالله مدنی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی
