پایگاه اطلاعرسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ لجاجت آیتالله منتظری در ماجرای مهدی هاشمی، او را به مقابله با نظام کشاند. با وجود اسناد و مدارک شفاف درباره خیانتها مهدی هاشمی، آقای منتظری حاضر نبود تا حمایت خود را از سید مهدی قطع کند. وی همواره از اقدامات سید مهدی هاشمی دفاع میکرد و به توصیههای خیرخواهان نیز بیتوجه بود. امام خمینی که از سرنوشت این یار دیرین و شاگرد قدیمی اندیشناک بود، بارها برای آقای منتظری پیغام فرستاد و او را از ادامه مسیری که در آن قدم برمیداشت هشیار کرد.
آیتالله ابراهیم امینی که خود از علمای نجفآباد و همشهری آقای منتظری بود، ازجمله افرادی است که مامور شد پیغام امام را به آیتالله منتظری برساند. او به یاد میآورد: «امام در آغاز میپنداشت كه موضعگیریهای نامطلوب آقای منتظری، از القائات و تلقینات برخی اعضای دفتر و معاشران ایشان سرچشمه میگیرد، و با تعویض آنها كارها اصلاح خواهد شد. بدینجهت به اصلاح و پاكسازی اعضای بیت همت گماشت. گاهی بهطور كلی به اصلاح اعضای دفتر و پاسداران محافظ توصیه میكرد و گاهی در این رابطه به تعویض بعضی افراد خاص توصیه میفرمود.
از جمله، روزی خدمت امام بودم، سخن از آقای منتظری به میان آمد، من عرض كردم: «شما آقای منتظری را خوب میشناسید و از سوابق مبارزاتی او اطلاع دارید، در دوران مبارزات و بعد از پیروزی انقلاب دشمنانی داشته و دارد كه تخریب و تضعیف چهره او را به نفع خود میدانند و در این رابطه شایعهپراكنی و فتنهانگیزی میكنند و این به نفع نظام نخواهد بود. امام در جواب فرمود: «میدانم، اگر آقای منتظری اعضای دفترش را اصلاح كند و رفتار و گفتارش را تغییر دهد من همه اینها را جبران خواهم كرد». آنگاه به من فرمود: «به ایشان بگو در انتخاب اطرافیان و اعضای دفتر خود تجدیدنظر كند، افراد آبرومند و خوشسابقه را به كار گیرد؛ به طوری كه پای علما و فضلا و اساتید محترم بدانجا باز شود. من از برخی پاسداران ایشان بدگمانم، انتخاب آنها را بر عهده حفاظت بگذارد». ولی وقتی پیام امام را به آقای منتظری ابلاغ كردم در جواب گفت: «من به اینها اعتماد دارم، مگر چه عیبی دارند؟!»
جریان تعدیل آقای منتظری و آمادهساختن او برای تصدی مقام رهبری از طریق اصلاح دفتر و اعضای بیت مدتی ادامه داشت، و امام همچنان امیدوار بود به هر طریق ممكن در افكار و رفتار او تأثیر بگذارد و عملاً شاهد صلاحیت او برای تصدی مقام رهبری باشد؛ ولی متأسفانه نهتنها به نتیجه مطلوب نرسید، بلكه با گذشتِ زمان و تكرار حوادث تردید امام بیشتر میشد.
تا اینكه جریان بازداشت و محاكمه سید مهدی هاشمی و موضعگیریهای سخت آقای منتظری در برابر این اقدام پیش آمد. در اینجا بود كه عدم صلاحیت او برای تصدی مقام رهبری برای امام به طور قطع به اثبات رسید و در عزل او احساس وظیفه كرد. امام خود را ناچار دید برای حفظ نظام، حاصل عمر خویش و امید امت و امام را بهطور قاطع و برای همیشه از مقامقائم مقامی عزل نماید.