پایگاه اطلاعرسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ پس از پیروزی انقلاب اسلامی گروهکهای تجزیهطلب کُرد ساز ناکوک خودمختاری را نواختند ولی عدم همراهی مردم کردستان با احزاب دموکرات و کومله آبی بر آتش تجزیهطلبان بود. معاندان که نتوانستند بیاعتنائی گسترده مردم کُرد به توطئه تجزیهطلبی را تحمل کنند به واسطه اعمال خشونت بیحد و مرز در صدد انتقام از مردم کُرد برآمدند آن هم به جرم همکاری با نظام.
حزب دموکرات، کومله و متحدانشان هر روز با شادمانی خبر فتوحات خود را شامل حمله به پایگاههای نظامی، کمینگذاری، مینگذاری، ایجاد تلههای انفجاری، ترور، ربایش افراد، به اسارت گرفتن نیروهای نظامی، و اعدام این اسرا میپراکندند و اظهار امیدواری میکردند که به زودی دشمن را خواهند شکست.
اما از نیمههای تابستان سال 62 علایم شکست گروهها به تدریج آشکار میشد. در مهر ماه 62 قرارگاه حمزه در اعلامیههای پی در پی بازپسگیری مناطقی را که از ابتدای انقلاب در اختیار گروهها بود اعلام کرد. استقرار نیروهای نظامی در ارتفاعات 1700 متری نوری در منطقه آلان از شرایط بسیار دشوار گروهها در آینده خبر میداد. این ارتفاعات بر پایگاههای گروههای مسلح مشرف بود.
*** تنبیه مردم به جرم همکاری با نظام ***
آزاد شدن دیگر ارتفاعات استراتژیک در منطقه مریوان، شهر پنجوین عراق را در زیر آتش قرار داده بود. با استقرار ارتش و سپاه در بیشتر ارتفاعات و مناطق روستایی، همه گروههای مسلح مجبور شدند مقرهای اصلی و تاسیسات مهم خود را به منطقه ماووت عراق منتقل کنند. شکست و عقب نشینی گروهها به خاک عراق به سرعت تاثیر خود را برجای نهاد. از این پس کوچکترین تحرک گروهها در منطقه توسط اهالی که خواهان بازگشتن به دوران سپری شده نبودند به سرعت به نیروهای انتظامی داده میشد. مردم کردستان حضور افراد مسلح را که برای جمعآوری «یارمتی»* و یا تبلیغ به روستاها میرفتند با مشخص کردن تعداد نفرات، تجهیزات و وابستگی گروهی آنان به مسئولان گزارش میکردند. این امر وضعیت گروهها را بغرنجتر میکرد. ترور و یا اعدام کسانی که با دولت همکاری میکردند نیز نتوانست از گستردگی همکاری مردم با دولت بکاهد. شکستهای متوالی همچنین بر تعداد افرادی که خود را تسلیم میکردند افزود. به طوری که در آبان ماه گزارش شد در طی دو ماه گذشته تعداد 108 نفر از پیشمرگان خود را تسلیم کردند. و در آذر ماه نیز 267 نفر بر آن تعداد افزوده شدند. تا پایان سال 62 بیش از دو هزار و پانصدنفر از افراد گروههای مسلح خود را تسلیم کردند.
ناکامی و شکست به رفتار خشونت آمیز گروهها دامن میزد. این خشونت گاه متوجه اهالی عادی شهر و روستا میشد کومله در یک اطلاعیه داخلی اعلام کرد «نمونههایی از توهین و حتی کتک کاری مردم به سادهترین و پوچترین بهانهها از طرف رفقا اتفاق افتاده است.» گروههای مسلح بخشی از شکستهای خود را ناشی از عدم همکاری مردم با خود میدانستند. توهین و کتک زدن مردم واکنشی بود که اعضای گروههای مسلح خواسته و ناخواسته در ازای آنچه که قدر ناشناسی مردم میپنداشتند نشان میدادند. کومله از این بابت نگران بود که این رفتار خشونت آمیز اعضایش با مردم به «حزب کمونیست ایران»، که چند ماهی از تاسیساش نگذشته بود، «لطمه زده و چهره درخشان پرولتاریای انقلابی در کردستان را لکهدار کند.» حزب دمکرات و کومله همواره با بحران مقبولیت مواجه بودند ولی توانسته بودند در دوران حاکمیت «پل پوتیستی» خود بر آن سرپوش بگذارند.
اکنون بحران مقبولیت میتوانست آنان را از پای درآورد. به یاد داریم علیرضا اکبری شاندیز، مسئول شاخه کردستان سازمان چریکهای فدایی خلق، نوشته بود: «بسیاری از مردم خواستار جنگ نیستند ولی از ترس سرکوب دمکرات جرأت اظهار نظر ندارند. اگر وضع به همین منوال ادامه یابد به زودی در منطقه صاحب دولت خودمختار خواهیم شد که همه ما را از دم تیغ خواهد گذراند.»
حزب دمکرات و کومله حتی متحدان خود را هم با کوچکترین بهانه به دم تیغ میسپردند. حزب دمکرات و کومله در واپسین روزهای حضور خود در کردستان، پس از آنکه شدت نفرت مردم کرد از عوامل جنگ و خونریزی را احساس کردند ظاهراً میکوشیدند رفتار خود را با مردم اصلاح کنند. آنها دیر هنگام فهمیدند که کتکزدن و توهین به مردم به صلاح نیست، و نیز خیلی دیر پیبردند که یارمتی را به اجبار نباید گرفت و به مردم نباید دروغ گفت. در 25 آبان 62، کمیته مرکزی کومله اعلام کرد: «مواردی مشاهده که اخبار و گزارشهای مختلف به ویژه در رابطه با تعیین تلفات نیروی دشمن به صورت غیر دقیق و بعضاً غلو آمیز به رادیو صدای انقلاب ایران ارائه میگردد... این موارد از اعتماد تودهها نسبت به تبلیغات ما میکاهد.»
منبع: حزب دمکرات کردستان ایران، محمود نادری، موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی
پینوشت:
*یارمتی کمکهای نقدی و جنسی بود که باید داوطلبانه داده میشد. اما معلوم شد که گروهها به زور از مردم میگرفتند.