مرکز اسناد انقلاب اسلامی

دو رویکرد بیرونی و درونی را برای تحلیل جریان امنیتی ـ‌ نظامی در سینما ی رژیم پهلوی می‌توان در نظر گرفت. رویکرد بیرونی، وجود نیروهای نظامی در رأس تصمیم‌گیری برای سینما بود و رویکرد درونی، موضوع و محتوایی بود که نیروهای نظامی و امنیتی را حافظ اصلی امنیت مردم می‌دانست و نظامی‌گری را تقدس می‌نمود. در رویکرد اول از نمایش فیلم‌هایی که خلاف نظر مقامات امنیتی بود جلوگیری می‌شد و حتی به سوزاندن نگاتیوهای یک فیلم هم منجر می‌شد. اما رویکرد درونی به مؤلفه‌های پیدا و پنهانی مربوط بود که قصه‌ی آثار سینما یی را به خود اختصاص می‌داد و فیلم‌سازان تلاش می‌کردند تا با آن به سوی انگیزه‌های مورد نظر سیستم پیش روند.

داریوش ارجمند می‌گوید: «آن زمان دیدگاهی وجود داشت که مثلا هر کس عمامه سرش دارد عقب‌مانده و فناتیک است اما دکتر شریعتی به این موضوع اعتقاد نداشت لذا به ما دانشجویانش می‌گفت در مسجد کرامت یک روحانی جوانی است به نام سید علی خامنه‌ای. بروید پای صحبتش بنشینید ببینید چه می‌گوید. فکر نکنید هر کس عبا و عمامه دارد فناتیک است.»

فرج‌الله سلحشور می‌گوید: ما 6 یا 7 نفر بودیم که یک روز به مدرسه عالی شهید مطهری رفتیم و خدمت آیت‌الله امامی کاشانی عرض کردیم که می‌خواهیم جایی را درست کنیم و در آنجا کارهای فرهنگی هنری انجام بدهیم، اگر می‌شود به ما کمک کنید. ایشان هم رفته بود با حضرت امام صحبت کرده بود، حضرت امام هم فرموده بودند از سهم خود من هم شده بگذارید و اینجا را تشکیل بدهید.