انقلاب اسلامی در گیلان
شهید سید یونس حسینی رودباری از اولین شهیدان راه نهضت اسلامی بود. در دوران تحصیل در مشهد مقدس فعالیت سیاسی او علیه نظام شاه شروع شد و به علت فعالیت زیاد توسط ساواک دستگیر و مورد شکنجه قرار گرفت. بعد از مدت کوتاهی تصمیم عزیمت به قم جهت ادامه تحصیل در مدرسه فیضیه را می‌گیرد و در آن مکان مقدس حدود 7 سال در مدرسه فیضیه زیر نظر استادی همچون امام خمینی(ره) به کسب تحصیل علوم دینی پرداخت.
انقلاب اسلامی در همدان
پس از فاجعه مدرسه فيضيه قم و ديدار اقشار مختلف مردم همدان با امام خمينى، كانون‌ها و محافل زيادى براى مبارزه با رژيم پهلوى شكل گرفت. به دنبال حادثه مذكور، عده‌اى از روحانيون مبارز همدان، از جمله: «حجت‌الاسلام سيدفاضل حسنى»، «سيدمحسن حسنى»، «سيداحمد حسينى ملايرى»، «شيخ فخرالدين راحمى»، «شيخ احمد رحمانى» و «حجة‌الاسلام ابوالقاسم خواب‌نما (حسينى‌پنا)»، در منزل مرحوم حجة‌الاسلام سيداحمد حسينى اجتماع كردند و با هم عهد و پيمان بستند كه تا سرنگونى رژيم مبارزه كنند. بر همين اساس، مطالبى در اين خصوص پشت يك جلد قرآن كريم نوشته، همگى آن را امضا كردند.بازاريان همدان نيز حضور چشمگيرى در اين جلسات داشتند.
انقلاب اسلامی در جهرم
اعلامیه تاریخی امام و نوار‌های سخنرانی درباره حوادث قم به سرعت توسط کسانی که در قم بودند در شهرهای مختلف ایران منتشر شد. مهدی مقدسی از مبارزان انقلاب اسلامی در جهرم نقل می‌نمایند كه شكرالله جهان‌مهین كه در آن زمان در قم بودند، اطلاعیه‌ای راجع به فاجعه خونین هجوم به مدرسه فیضیه قم و اطلاعیه امام در این‌باره برای ما به جهرم فرستادند. ما آن اطلاعیه را صبح زود در بلوار شهید رجایی (خیابان فردوسی) فعلی جهرم چسباندیم و خود در گوشه‌ای ایستادیم تا واکنش مردم جهرم را نسبت به آن اطلاعیه مشاهده كنیم...
آیت‌الله سید حسین خادمی نماینده مردم اصفهان در مجلس خبرگان و رئیس سِنّی اولین مجلس خبرگان رهبری بود. وی مبارزات بی‌امانی در دوره رضاخان و فرزندش داشته است. اعتراض به کشف حجاب و منع برگزاری عزاداری‌ها در زمان حکومت رضاخان و مبارزه با بهائیان و مظاهر رژیم پهلوی در دوره محمدرضا و تاسیس دبیرستان و کتابخانه مؤسسه احمدیه، از جمله اقدامات سیاسی – اجتماعی وی در طول حیاتش است. سرانجام این عالم ربانی پس از عمری مجاهدت و مبارزه در 20 اسفند 1363 دار فانی را وداع گفت.
برگی از خاطرات آیت‌الله واعظ طبسی
آیت‌الله عباس واعظ طبسی از پیشگامان مبارزه علیه سلطنت پهلوی، نقش فراوانی در نهضت اسلامی داشت. با آغاز نهضت در دهه 40، آیت‌الله واعظ طبسی به دنبال افشاگری‌ها و سخنرانی‌های خود پس از برگزاری رفراندوم فرمایشی محمدرضا پهلوی، دستگیر و به تهران منتقل شد. در ادامه به دنبال سخنرانی‌های کوبنده علیه رژیم به مناسبت قیام 15 خرداد 42 برای چندمین بار دستگیر زندانی شد. فعالیت‌ها و مبارزات وی علیه رژیم پهلوی تا براندازی سلطنت 2500 ساله شاهنشاهی ادامه یافت. علاوه بر سابقه مبارزاتی، خدمات وی به مردم در مقاطع مختلف از جمله در زلزله جنوب خراسان در شهريور 1347 و زلزله مخوف طبس در سال 1357 از نقاط درخشان کارنامه وی محسوب می‌شود. سر انجام این عالم ربانی در 14 اسفند 1394 دارفانی را وداع گفت.
انقلاب اسلامی در مازندران
با پیروزی انقلاب اسلامی در شرایط ناشی از دوران گذار، گروه‌های مختلف سیاسی با اندیشه‌ها و آمال متفاوت در جامعه در حال فعالیت بودند، به همین دلیل زمینه جهت اعمال نفوذ آن‌ها در قائمشهر فراهم آمده بود که در این راستا می‌توان به فعالیت گروه‌های چپ‌گرا شامل: «پیکاری‌ها؛ گروه چریک‌های فدایی خلق ایران(جریان اشرف دهقان)؛ فدائیان خلق اکثریت و اقلیت و سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و ... این گروه‌ها با استفاده از فرصت پیش آمده و شرایط انقلابی مسلح شده بودند و در راستای سهم‌خواهی از انقلاب و تفسیرهای مارکسیستی از اسلامی در صدد پایگاه یابی برای خود در بین اقشار مختلف بودند.
رضاخان در دوره پادشاهی‌اش بر کشور، زمین‌های بسیاری را در سراسر ایران، به ویژه اراضی پر رونق مازندران را تصاحب کرد به طوری که در اواخر سلطنت حدود ۷۰۰۰ روستا به نام او ثبت شده بود. وی در زمان برکنار شدن از سلطنت در سال ۱۳۲۰، متمول‌ترین و ثروتمندترین زمین‌دار ایران بوده و حدود ۲۰۰ میلیون دلار در حساب‌های بانکی‌اش ذخیره پولی داشته است. با وجود اسناد و مدارک و اعتراف کارگزارانش نسبت به غصب این اموال، پسرش محمدرضا نیز حاضر به تسلیم بیت‌المال نشد و راه پدر را ادامه داد.
22 بهمن 1357
سرانجام در روز 22 بهمن، رژیم 2500 ساله شاهنشاهی سقوط كرد. در این روز تاریخی، مردم سراسر ایران به شكرانه این پیروزی بزرگ و بی‌نظیر، به خیابان‌ها ریختند و به جشن و شادی پرداختند. در این راستا با تصرف شهربانی‌ها و نهادهای باقی مانده از رژیم پیشین برای همیشه خط بطلان بر پیکره پهلوی‌ها کشیدند. در این روز با تقدیم شهدایی پایه‌های نظام جمهوری اسلامی ایران را محکم‌تر و استوارتر کردند. و با پیروی از دستورات امام‌خمینی برای همیشه دست جهان خواران را از ایران قطع کردند.
آیت‌الله شیخ عبدالله نظری خادم‌الشریعه، در سال 1311 در سوادکوه به دنیا آمد. وی از شاگردان برجسته علامه طباطبایی، امام‌خمینی و آیت‌الله سلطانی بود. آیت‌الله نظری نقش مهمی در مبارزات مردم ساری، حمایت عشایر منطقه سوادکوه از امام خمینی و همبستگی‌شان با انقلاب اسلامی ایفا کرد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با استفاده از رهنمودهای امام خمینی، به خدمات دینی خود در استان مازندران و حمایت از اصول و آرمان‌های انقلاب اسلامی پرداخت و این رابطه را بعد از رحلت امام، با آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب همچنان ادامه داد. سرانجام این عالم ربانی در 12 بهمن 1399 دار فانی را وداع گفت.
گزارش| 7 بهمن 1357
بهمن ماه 1357 نقطه عطفی در مبارزات و مخالفت‌های مردم سراسر کشور با رژیم پهلوی بود. در این راستا شهرهای مختلف کشور با برپایی تظاهرات و راه‌پیمایی‌های روزانه شدت انزجار خود را با رژیم و بقایای آن نشان می‌دادند. عمده خواسته تظاهرکنندگان که همه بر آن اتفاق نظر داشتند خواستار بازگشت امام خمینی و برکناری دولت بختیار بودند. این تظاهرات‌ها با دخالت ماموران در برخی از شهرها با خشونت همراه می‌شد. در این زمینه گزارش‌های جراید و مطبوعات مورد بازخوانی قرار می‌گیرد.
گزارش
26 دی ماه 1357 محمدرضا پهلوی پا به فرار گذاشت. با پخش این خبر در سراسر کشور مردم به تظاهرات و شادمانی پرداختند. در این تظاهرات که کلیه اقشار همچون کارمند، بازاری، کشاورز و نظامی... حضور داشتند با اعلام همبستگی و اتحاد به حمایت از دستورات و رهنمودهای امام‌خمینی پرداختند. این حرکت عظیم مردمی به نوبه خود تاثیر به سزایی در پیشبرد اهداف و برنامه‌های انقلابیون در امر به ثمر نشستن انقلاب اسلامی در شهرهای مختلف داشت.
تطهیرناشدنی|جنایت کشف حجاب
متعاقب اعلام رسمی کشف حجاب رضاخانی و مقاومت زنان در برابر این فرمان، بخشنامه رئیس‌الوزراء و وزیر امور داخله، خطاب به والیان ولایات صادر شد. مطابق با این بخشنامه شهربانی مأمور شد تا «به مأمورین خود دستور دهد در کوچه و بازار و معابر و غیره تفتیش کنند و اگر بانویی با چارقد دیده شد، شدیدا مؤاخذه کنند.» بعد از این فرمان طبق گزارشات با استقرار پاسبان‌ها در معابر عمومی، رفت و آمد زنان چادری كنترل می‌شد به طوری که در این زمان، طبق گفته شاهدان عینی «پلیس گوشه خیابان‌ها می‌ایستاد و زنان چادری را تحت نظر می‌گرفت و در صورت مشاهده، چادر از سر آنان بر می‌داشت و پاره می‌کرد» به قسمی که براساس گزارشات تاریخی جوب‌های آب کنار بعضی از خیابان‌ها از چادر انباشته می‌شد.
روحانیت مبارز در نهضت اسلامی
آیت‌الله غلامحسین جمی، در سال 1300 در قصبه اهرم بوشهر به دنيا آمد. پدرش از مردان خوشنامی بود كه در منزل خود مكتب‌خانه داير كرده بود و به نوجوانان و جوانان منطقه درس می‌داد. وی خواندن و نوشتن را در مكتب‌خانه پدر آغاز كرد. علاقه به تحصيل علوم دينی وی را واداشت تا در سال‌های پايانی دهه 1320 به نجف اشرف مهاجرت كند. در نجف، وارد حوزه علميه شد و از محضر روحانيون و علمای آن شهر كسب فيض كرد. وی فعالیت‌های موثری در دوران نهضت اسلامی داشت. همچنین در دوره بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز بر این فعالیت‌ها ادامه داد. نقش موثر و بی‌بدیل وی در کمک به مردم آبادان در جبهه‌های جنگ هیچ وقت فراموش شدنی نیست. امام جمعه و نماینده آبادان در مجلس خبرگان رهبری در 8 دی‌ماه 1387 دارفانی را وداع گفت.
انقلاب اسلامی در شیراز
شیخ محی‌الدین (محمدصادق) حائری شیرازی در سال 1315 در یك خانواده مذهبی متولد شد. وی از همان اوان كودكی معارف قرآنی را در جمع برادران و خواهران از پدرش فراگرفت و پس از طی دوران ابتدایی و دبیرستان در شیراز دیپلم گرفت. او سپس به تحصیل علوم حوزوی پرداخت و در این راستا از محضر اساتید بزرگی چون شیخ بهاءالدین محلاتی و حجت‌الاسلام موحد بهره برد. پس از آن برای تكمیل معلومات خود عازم قم شد و در درس امام خمینی و آیت‌الله داماد حاضر گردید و در بحث قضا نیز در درس آیت‌الله بروجردی شركت نمود. وی در 29 آذر 1396 دارفانی را وداع گفت.
انقلاب اسلامی در ارومیه
آذر ماه سال 1357 نقطه عطفی در امر مبارزه و مخالفت و نشان دادن خشم و نفرت مردم نسبت به دستگاه پهلوی در استان‌های مختلف بود. شهر انقلابی و پر شور ارومیه نیز از این تحولات غافل نبود و با برپایی تظاهرات و مجالس سخنرانی توسط انقلابیون و وعاظ نقش خود را به عنوان مخالفین رژیم ایفا می‌کردند. در این راستا مردم معترض ارومیه در معیت علما و روحانیون آمادگی خود برای سرنگونی رژیم را اعلام کردند. در این راستا امیر ماشاءالله بوزچلو به سخنرانی پرداخت و در اجتماع عظیم مردمی تأكید كرد: «باید به هر نحوی كه شده شاه را از سلطنت بركنار كنیم و برای مبارزه مسلحانه نیز آماده هستیم». این مدل سخنرانی‌ها و تجمع‌ها به نوبه خود تاثیر بسزایی در تزلزل پایه‌های رژیم در سال 1357 داشت
انقلاب اسلامی در لرستان
حجت‌الاسلام شیخ مهدی روشن که امروز چهل روز از درگذشت وی می‌گذرد، از روحانیون مبارز و انقلابی خرم‌آباد بود. او طی سال‌های حکومت پهلوی، در راستای ترویج معارف اسلام و تبلیغ نهضت اسلامی به صورت مستمر فعالیت داشت و بارها از سوی ساواک مورد تعقیب قرار گرفته و در اوج نهضت، تبعید شد. این روحانی مبارز در دوران فعالیت سیاسی خویش تلاش وافر در تبلیغ مرجعیت امام خمینی(ره) داشت و در سخنرانی‌ها به انتقاد از استبداد پهلوی می‌پرداخت.
انقلاب اسلامی در بوشهر
شهید شیخ ابوتراب عاشوری از روحانیون مبارز بوشهر از ابتدای دهه 40 فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و مذهبی خود را آغاز كرد كه مهم‌ترین آن مبارزه علیه بهائیت و حزب توده در آن استان بود. او با تشكیل حوزه علمیه و گسترش فعالیت‌های خود در مسجد جعفری بوشهر، بُعد تازه‌ای از فعالیت‌های سیاسی را آغاز كرد. وی حتی مسافرت‌هایی به خارج از كشور از جمله كشورهای حوزه خلیج‌فارس و انگلیس داشت. شیخ ابوتراب عاشوری به علت سخنرانی محرم 1344 در بحرین و تبلیغ علیه رژیم، برای مدتی ممنوع‌المنبر شد. پس از شهادت حاج آقا مصطفی خمینی، در بوشهر بازار را تعطیل كرد و در آنجا به سخنرانی پرداخت. وی سرانجام پس از سال‌ها مقاومت و ایستادگی در روز سوم محرم 13 اذر 1357 ، در وقت گرفتن وضو به ضرب گلوله به شهادت رسید.
به روایت اسناد و خاطرات
حجت‌الاسلام سیدیحیی جعفری از علمای مبارز کرمان، چهره در نقاب خاک کشید. آن مرحوم از ابتدای نهضت اسلامی در سال 1342 که طلبه جوانی بود، در مبارزات روحانیت کرمان شرکت می‌کرد و پس از واقعه 15 خرداد 1342 جزء معدود کسانی بود که به صورت مخفیانه با برگزاری جلسات سری و پخش اعلامیه و نوار سخنرانی‌های امام خمینی، مبارزات خود را در کرمان ادامه داد. رهبر معظم انقلاب اسلامی در تجلیل از مجاهدت‌های آن عالم پارسا طی پیامی فرمودند: «سال‌ها خدمت به مردم در مسئولیت‌های گوناگون و شئون متعدد روحانی، همراه با صفا و صدق در گفتار و رفتار، شاخصه این شخصیت عزیز و مُعتمَد بود.»
انقلاب اسلامی در اردبیل
آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی، از مراجع تقلید جهان تشیع و از پیشگامان انقلاب اسلامی ایران و یکی از نزدیک‌ترین یاران امام خمینی(ره) و بنیانگذار دانشگاه «مفید» به شمار می‌آید. که در ۸ بهمن ۱۳۰۴ در شهر اردبیل دیده به جهان گشود.از اوان جوانی به همراه تحصیلات حوزوی خود، مجدّانه در فعّالیت‌های اجتماعی و سیاسی شرکت می‌کرد. خطابه‌های پرشور او در مساجد شهرهای مختلف در ایجاد تحرّکات سیاسی و اجتماعی تاثیر بسیاری برجای گذاشت. وی پیشینه حضور در دستگاه قضایی و مجلس خبرگان رهبری را در سوابق خود دارد. این عالم ربانی در 3 آذر 1395 دیده از جهان فرو بسته است.
انقلاب اسلامی در سبزوار
آذرماه سال 1357 نقطه عطفی در مبارزات مردم سراسر کشور علیه رژیم پهلوی بود. شهر سبزوار نیز با اتحاد و همدلی تمامی ارگان‌ها و اقشار در روزهای ابتدایی آذر ماه با برپایی تظاهرات و دعوت از سخنرانان انقلابی سهم بسزایی در تزلزل پایه‌های رژیم پهلوی و پیروزی انقلاب اسلامی ایفا کردند. در روزهای تظاهرات، همه مغازه‌‌های سبزوار تعطيل بود و همه‌روزه مردم در مسجد جامع جهت برپایی تظاهرات تجمع می‌کردند. در ميان تظاهرکنندگان، اقشار مختلف مردم از جمله روحانيان، فرهنگيان، دانش‌آموزان، بازاريان و خانم‌ها ديده می‌‌شدند. راه‌پيمايان با حمل پلاکاردهايی از امام و دکتر علی شريعتی در خيابان‌ها به حركت درآمدند. اين در حالی بود که همه کارکنان بانک‌ها و حتی ادارات دولتی نيز از حضور در محل کار خودداری کرده بودند.
