مرکز اسناد انقلاب اسلامی

برچسب ها - رضا شاه
کلاس تاریخ
فریدون هویدا می‌­گوید: «ساواک فقط اسماً وابسته به نخست­‌وزیری بود وگرنه مستقل کار می­‌کرد و دستورات خود را نیز مستقیما از شاه می­‌گرفت. ساواک که کلیه فعالیت­‌هایش جنبه محرمانه و پنهانی داشت تمام سعی خود را به کار می­‌گرفت تا محیطی آکنده از ترس به وجود بیاورد...»
کد خبر: ۵۸۱۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۳۱

کلاس تاریخ
سپهبد امیرحسین ربیعی می‌گوید: «وقتی ژنرال هایزر آمریکایی گفت "شاه باید برود"... اولش برای بنده یک شوک بود. که مگر شاه ما را یک ژنرال آمریکایی می‌تواند بگوید باید برود؟! ...قسم به مقدسات عالم، در زندگی‌ام بزرگترین ضربه است که تازه فهمیدم اصولا شاه مثل یک ساختمانی است که به یک چوب پوسیده لغزان سوار است. درست مثل اینکه دم موش را بگیرند و بیندازند بیرون... واقعا نمی‌دانستم شاه اینقدر هیچ است...»
کد خبر: ۵۷۴۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۳۱

دربار به روایت دربار
مینو صمیمی یکی از کارگزاران رژیم پهلوی می‌گوید: «نتیجه اصلاحات ارضی شاه بدانجا کشید که در اواسط دهه 1970 ایران از یک کشور خودکفا در محصولات کشاورزی به صورت وارد کننده مواد غذایی درآمد.» به گفته صمیمی نابودی کشاورزی و سرازیر شدن روستائیان به شهرها باعث ایجاد حلبی‌آبادها در اطراف تهران شد.
کد خبر: ۵۷۰۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۲۰

برخلاف تصور رایج، اقتصاد زمان هویدا آشفته و بی‌ثبات بود. «اردشیر زاهدی» وزیر امور خارجه كابینه هویدا می‌گوید: «در این دوران، اقتصاد کشور بسیار آشفته بود و نمی‌توان دلیلی برای ماندگاری این دولت پیدا کرد، مگر روابط خاص وی با شخص شاه.» اسدالله علم نیز با اشاره به وضعیت آشفته دوران هویدا، وفاداری وی به محمدرضا پهلوی را دلیل دوام نخست‌وزیری او می‌داند و می‌نویسد: «در فروردین ۱۳۵۳ این موضوع را محرمانه با شاه در میان گذاشته که بقای هویدا نتیجه پول دادن به اعضای خاندان سلطنتی است».
کد خبر: ۵۶۹۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۲۱

فرار به جای مقاومت
حسین فردوست می‌گوید: «آمریکایی‌ها در خرمشهر پیاده شدند و لشکری که در خوزستان بود، تعدادی از آنها در دو سه محل، تیراندازی‌های مختصری به سوی آمریکایی‌ها کرده بود. ولی در مجموع می‌توان گفت که نیروهای آمریکایی به راحتی در محور دزفول پیشروی می‌کرد و از مقاومت خبری نبود».
کد خبر: ۵۶۸۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۰۸

آیت‌الله خامنه‌ای: «در حال رفتن بوديم که آقا جعفر آمد و گفت: آنجا شلوغ شده است... همين طور که داشتيم مي‌‌‌‌‌‌‌رفتيم... ديديم چند طلبه به صورت متفرق، دارند مي‌‌‌‌‌‌‌آيند. يکي عمامه­‌اش دستش است، يکي نعلين پايش نيست. يکي عبايش زير بغلش است... به ما که رسيدند هر کدامشان چيزي گفتند: آقا برگرديد، آقا خطرناک است نرويد جلو. من گفتم: برويم بيخود مي‌‌‌‌‌‌‌گويند اما يک طلبه ما را به زور گرفت... گفتم: پس برويم منزل آقاي خميني...»
کد خبر: ۵۶۷۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۰۲

شهر قم با ورود آیت‌الله بروجردی و نضج گرفتن ریاست دینی ایشان بر حوزه علمیه جایگاه ویژه‌ای یافت و ضرروت ایجاد تحولات عمده‌ فرهنگی و علمی در آن به‌طور خاصی احساس شد. با اقدامات آیت‌الله بروجردی چشم‌انداز فکری حوزه‌ و فرهنگی شهر قم متحول شد و بهبود زیادی در آن حاصل گردید. آیت‌الله بروجردی در حوزه‌ی مسائل فرهنگی در مواقع لزوم، به مخالفت با طرح‌های فرهنگی حکومت که مغایر با دین و ارزش‌های معنوی بود، می‌پرداخت.
کد خبر: ۵۶۷۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۱۰

حوزه‌ی علمیه‌ قم که روزگاری با هدف اهتمام به امور دینی تأسیس و سپس احیا شده بود، توانست با اقدامات زعمای آن منشأ تحولی عظیم در ایران گردد و مسیر تحولات سیاسی اجتماعی آن را به‌گونه‌ای دیگر رقم زند. مبارزات روحانیت در زمینه مسائل فرهنگی راه مبارزه جدی سیاسی را علیه حکومت وقت باز کرد. روحانیت با قدرت زیادی توانست با ایستادگی در برابر کشف حجاب و استبداد داخلی، مانع از پیشبرد اهداف ضددینی رژیم پهلوی گردد. با روی کار آمدن نسل جدیدی از روحانیت در حوزه علمیه قم با زعامت امام خمینی مبارزات حوزه از عرصه فرهنگی به صحنه سیاسی جامعه کشیده شد و نتیجه آن شکل‌گیری نهضت اسلامی و تغییر رژیم در ایران بود.
کد خبر: ۵۶۷۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۰۲

آیت‌الله ابوالقاسم خزعلی ماجرای جالب ملاقات رضاخان با آیت‌الله بروجردی را چنین نقل می‌کند: « ... رضاشاه ترتیب ملاقاتی با آیت‌الله بروجردی داد و سعی کرد به گونه‌ای با ایشان برخورد کند. و این روحانی عظیم‌الشان را خفیف و تحقیر کند. در محل ملاقات یک صندلی قرار دادند. آیت‌الله بروجردی زودتر آمد نشست همه فکر می‌کردند با آ‌مدن رضاخان، ایشان از صندلی بلند می‌شود و به جای او، رضاخان بر صندلی خواهد نشست و به این ترتیب آیت‌الله بروجردی مجبور خواهد شد سرپا بایستد با آمدن رضاشاه مرجع بزرگ هیچ حرکتی نکرد، ‌بنابراین رضاشاه جفت آیت‌الله بروجردی نشست و به این ترتیب عزت رضاشاه مبدل به ذلت شد.»
کد خبر: ۵۶۶۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۱۱

در اینستاگرام مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد:
سیزدهمین قسمت از بسته تصویری "خاطره نگاشت" با محوریت محرم منتشر شد.
کد خبر: ۵۱۷۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۱۷

میراث حمله متفقین به ایران
حجت‌الاسلام فلسفی می‌گوید:‌ وقتی قوای اشغالگر بیگانه وارد ایران شدند، روزگار مردم را سیاه کردند. مردم همه اسیر بیگانه و بدبخت بودند. بعد از اشغال ایران توسط متفقین، مردم در سخت‌ترین مضیقه‌ها قرار گرفتند و کسی هم جرأت نداشت از ترس متفقین و هم از ترس دستگاه دولتی شاه، چیزی بگوید، به خصوص موقعی که رضاخان را خلع کردند و محمدرضا پسرش را بر جای او نشاندند، زیرا وی برای آنکه بتواند در جای پدر باقی بماند و سلطنت کند، دربست در اختیار متفقین و تسلیم جزئی‌ترین اوامر آن‌ها بود.
کد خبر: ۵۱۴۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۳

در گفتگوی تفصیلی پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی با موسی حقانی مطرح شد؛
دکتر حقانی در این گفت وگو درباره اهانت روشنفکران غرب‌زده به زنان محجبه ایرانی می‌گوید؛ با روی کار آمدن رضا‌خان و اهدافی که پشت پرده کودتای سوم اسفند 1299 بود، اهانت‌ها به حجاب زنان زیاد ‌شد. مثلا در نشریه ایران جوان که علی اکبر سیاسی منتشر می‌کرد، کاریکاتور یک زن با حجاب با چادر کشیده می‌شد و زیر آن می‌نوشتند: کلاغ سیاه‌!
کد خبر: ۴۳۳۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۶

واقعیت آن است كه كشف حجاب با استفاده از ابزارهای دیكتاتوری دقیقا به معنای "تجاوز به خصوصی‌ترین حریم زندگی مردم" بود و این امر تحت لوای هیچ قانونی انجام نگرفت؛ لذا هیچ نشانه‌ای از دموكراسی و آزادی در آن دیده نمی‌شد و در پس كشف حجاب، "آزادی" به طور كامل جای خود را به "اسارت" زنان داد.
کد خبر: ۴۳۳۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۶

در بخشی از سند چنین آمده است؛ غدغن فرمائید به طوریکه ضمن شماره 1316/14663 هم دستور داده شده مامورین شهربانی با نهایت متانت و بدون اعمال زور بنحو مقتضی از قبیل جلوگیری از سوار کردن بانوان با چادر نماز در اتوبوس‌ها و اتوموبیل‌ها و راه ندادن به سینما ها و رستوران‌‎ها و ادارات دولتی این موضوع را عملی نموده و نوعی انجام وظیفه نمایند که ایجاد زحمت و شکایت ننمایند.
کد خبر: ۴۳۲۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۶

صبحی می‌گوید: بهائیان در ایران، اولین فرقه‌ای بودند که زمزمه‌های کشف حجاب و اختلاط بی‌مانع زنان و مردان بیگانه را تحت عنوان "حریت نساء" مطرح ساختند. در دوران مشروطه فرمانی از عبدالبهاء صادر شد که زنان بهائی را از به کار بردن حجاب باز می‌داشت و آنچه توسط رضاشاه به زور اجرا شد بدون سابقه نبوده است؛ زیرا بهائیان در عصر مشروطه اولین گام‌های آن را برداشته بودند.
کد خبر: ۴۳۱۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۰۴

بندی از خاطرات حمید سبزواری
حمید سبزواری می‌گوید: عده‌ای را دعوت کردند در باغ ملی، ما بچه بودیم رفتیم. صدای ساز و آواز می‌آمد و گفتند نمایش می‌دهند و من رفتم پشت در؛ زن‌ها اول با حجاب آنجا رفتند و وقتی که آمدند بیرون، دیدیم که اینها حجاب ندارند. بعضی از آنها یک کلاه سرشان گذاشتند، سرشان را از خجالت داخل آن کردند. برخی از آنها دستشان را به صورتشان می‌گرفتند و از آنجا به سرشان می‌گرفتند؛ با یک وضع بسیار موهنی از آنجا خارج می‌شدند.
کد خبر: ۴۳۱۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۶

رضا خان در راستای فعالیت‌های ضددینی خود دست به اجرای قانونی با عنوان "متحد‌الشکل کردن لباس‌ها" زد و این قانون توسط مجلس فرمایشی در 6 دی 1307 به تصویب رسید.یکی از این اسناد، نامه رئیس مجلس شورای ملی به دفتر مخصوص شاهنشاهی است که در آن مفاد دستورالعمل اجرایی این قانون را که توسط نمایندگان وقت مجلس شورای ملی تصویب شده بود اعلان می‌دارد. این قانون پس از دو جلسه مذاکره، در 6 دی 1307 شمسی در چهار ماده به تصویب مجلس فرمایشی رسید.
کد خبر: ۴۲۴۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۰۵

برشی از خاطرات حجت‌الاسلام فلسفی
حجت‌الاسلام فلسفی می‌گوید: [در قضیه لباس متحدالشکل] آن‌ قدر روحانیون را به‌ كلانتری بردند و لباس‌ها را قيچی كردند و عباها و عمامه‌ها را پاره‌ كردند كه‌ نمی‌شود احصا كرد. آنها را با لباس‌ به‌ كلانتري‌ می‌بردند و بدون‌ لباس‌ و عمامه‌ بيرون‌ می‌كردند تا با چشمان‌ گريان‌ به‌ منزل‌ برگردند. تا آن‌ جا كه‌ توانستند بی‌اندازه‌ اذيت‌ و اهانت‌ كردند.
کد خبر: ۴۲۴۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۰۵

کد خبر: ۵۰۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۹/۰۵

تازه های کتاب