مرکز اسناد انقلاب اسلامی

قدرت، بحث‏انگیزترین و پرمناقشه‏ترین مقوله‏ى سیاسى است كه آرا و اندیشه‏هاى فراوانى حول آن شكل گرفته است و در تجربه و عمل نیز هر یك از كشورها تجارب و سرگذشت پرفراز و نشیبى در خصوص ساز و كارهاى مربوط به اعمال قدرت دارند. تمام اندیشه‏هاى فلسفى و سیاسى معروف از دوران كهن تا به امروز به نوعى در ارتباط با مقوله‏ى قدرت شكل گرفته‏اند. این كه منشأ قدرت چیست؟ و صاحبان حقیقى قدرت در جامعه چه كسانى هستند؟ طیف وسیعى از آرا و اندیشه‏ها را پیرامون خود جمع كرده است؛ اما از مباحث نظرى كه بگذریم و پا در میدان عمل و تجربه بگذاریم بار دیگر، سؤالات اساسى مربوط به مقوله‏ى قدرت پیش روى ما نمایان مى‏شود: این كه قدرت سیاسى چگونه و در قالب چه ساختارى استقرار مى‏یابد؟ قدرت سیاسى چگونه و از طریق چه ابزارهایى جریان مى‏یابد؟ چه ساز و كارهایى مى‏توان تعبیه كرد تا در سایه‏ى آن، قدرت سیاسى به صورت مسالمت‏آمیز و بدون نزاع و چالش انتقال یابد؟ همگى سؤال‏هاى جدى و مهمى است كه در عالم سیاست و حقوق، مباحث گسترده‏اى را به خود اختصاص داده است. تصویب قانون اساسى براى نخستین بار در آمریكا و سپس فرانسه در اواخر قرن هجدهم، پاسخى در خور به سؤالات مزبور بود. پدیده‏ى تدوین و تصویب قانون اساسى كه خیلى زود عالم‏گیر شد بیش از همه، مبین ساز و كارهاى راجع به شكل‏گیرى، استقرار، توزیع و انتقال قدرت سیاسى جامعه بود و پاره‏اى از این ساز و كارها خیلى زود مقبولیت جهانى یافت و به صورت اصول جهان‏شمولى درآمد؛ به گونه‏اى كه رد پاى آن در غالب قوانین اساسى مشهود است. امروزه مقولاتى از قبیل: تفكیك قوا، چند و چون ارتباط و تعامل قوا و جایگاه حقوقى هر یك از مقامات عالى حكومت از مباحث مهم و مشترك در قلمرو حقوق اساسى كشورها است. جایگاه مهم و مؤثر عالى‏ترین مقام سیاسى هر كشور با هر نامى كه خوانده شود: رهبر، رئیس‏جمهور، پادشاه و غیره یكى از محورهاى اساسى مباحث حقوق اساسى هر كشور است. موضوعى كه این كتاب به آن پرداخته است مقایسه‏ى وظایف و اختیارات عالى‏ترین مقام رسمى در سه كشور ایران، فرانسه و آمریكا مى‏باشد. تلاش محقق آن است كه پس از تبیین و توصیف ساختار كلى حكومت در هر یك از سه كشور با مقایسه و مقارنه‏ى نقاط مشترك و مختلف آن‏ها بسیارى از مسائل و ابهامات حول موضوع را پاسخ گوید. مركز اسناد انقلاب اسلامى با درك اهمیت موضوع در معرفى نظام جمهورى اسلامى ایران و در راستاى رسالت و اهداف كلى خود كه شناساندن انقلاب اسلامى و نظام جمهورى اسلامى مى‏باشد، كتاب حاضر را به پیشگاه خوانندگان و علاقه‏مندان به مسائل ایران و انقلاب اسلامى تقدیم مى‏دارد ضمناً در این كتاب نشان داده خواهد شد كه نظام جمهورى اسلامى و پشتوانه‏هاى فلسفى و نظرى آن كه اگر به دور از جنجال‏هاى سیاسى و دشمنى‏هاى مننفعت‏طلبانه مورد كنكاش ملى قرار گیرد، داراى برترى‏هاى فراوانى است.